Dossier Stikstofcrisis

Over anderhalve maand, op 1 oktober, wordt weer een nieuwe versie gelanceerd van Aerius Calculator, uitgave 2024. Veel boeren en ook andere uitstoters van stikstof zullen die datum met angst en beven tegemoet zien. De stikstofhobbel wordt nog groter!

Een oud-CDA politicus en gepensioneerd boerenvoorman die nu ergens boven Amsterdam woont, verzekerde een aantal zuivelbestuurders in de voorbije maanden dat het Nederlandse kabinet misschien nog wel een keer naar Brussel gaat om herziening van regels aan te vragen, maar dan voor het asieldossier en niet voor de mestwetgeving. Toch is een derogatie een recht.

Wie kijkt naar het aantal stikstofzaken die Coöperatie MOB, Vereniging Leefmilieu, Bureau het Groene Schild en meer uitbaters van dezelfde formule, dit jaar hebben gevoerd tegen veehouders, kan misschien voorzichtig concluderen dat de piek achter de rug is.

De architecten van de Europese Green Deal zijn al lang weer vertrokken uit Brussel (en veilig terug in Nederland), maar de lidstaten van de Europese Unie zullen nog jaren met de nasleep ervan om de oren worden geslagen. In onze rubriek 'Stikstofstemming' geven we op onze eigen wijze een interpretatie van de stikstofcrisis en aanverwante politieke zaken. 

Veel werkbezoeken én een reeks uitstelbrieven aan de Tweede Kamer. Dat is het voorlopige beeld naar buiten toe van hetgeen de nieuwe bewindslieden doen op het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Binnen het kabinet moet voorts worden gewerkt aan het nieuwe beleid, maar er lijken ook inkoppers te zijn.

Rabobank heeft zich aangesloten bij ReFerm, een consortium van negentien organisaties (waaronder FrieslandCampina) dat als doel heeft om monomestvergisting, dagontmesting en kunstmestvervangers in de veehouderij in Nederland te stimuleren. De bank ziet in ReFerm een partner om bottlenecks, zoals juridische borging van emissiereducties in vergunningen, op te lossen ‘zodat de weg vrij wordt gemaakt voor een bredere uitrol van monomestvergisting in Nederland’.

De uitscheiding van stikstof in dierlijke mest lag vorig jaar niet 19 miljoen kilo onder het stikstofplafond van 2023, zoals uit de voorlopige CBS-cijfers in februari bleek, maar 26 miljoen kilo. De stikstofuitscheiding bedroeg 464 miljoen kilo. Dat is nog altijd 5,5% boven het aangescherpte stikstofplafond van 440 miljoen kilo dat in 2025 gaat gelden.

Iedere keer als er weer een politicus roept dat de natuur in Nederland op omvallen staat, weet deze persoon zich gesteund door data die het RIVM oplepelt via het Aerius-model, en door de natuurdoelanalyses die de provincies vorig jaar allemaal in ontvangst hebben genomen (en zelf hebben uitgezet). Het RIVM verklaart bij elke nieuwe versie ('release') ook dat alle invoerdata die van belang zijn voor de uitkomsten regelmatig worden geactualiseerd, bijvoorbeeld de landgebruikskaarten. Maar klopt dat ook?