Toon Kanters begon in 1986 met een huurkas en wat spaargeld. In de jaren erna bouwde hij een glastuinbouwbedrijf en transportbedrijf op, startte een arbeidsbureau in Hongarije, bouwde en sloopte kassen, kocht en verkocht een aantal huizen en won een langlopende rechtszaak over één van zijn kavels. Bij al deze stappen werd hij bijgestaan door NVM Agrarisch & Landelijk-makelaar Frans Merkens van Van den Berk & Kerkhof Makelaars en Taxateurs uit Aarle-Rixtel.
Onlangs kocht NVM Agrarisch & Landelijk-makelaar Frans Merkens de grond van de buurman aan voor Toon Kanters. Hij woont in Someren-Eind, met een kleine kas in zijn tuin waarvoor de opbrengst naar de buurtwinkel gaat. Zijn tuin moest daarvoor omgezet worden naar agrarische grond. Een kolfje naar de hand van Merkens: "Kanters is een vaste klant voor wie we van alles gewaardeerd hebben, zowel voor financiële als fiscale doeleinden. Ook hebben we aankoop en verkoop verzorgd van grond en bedrijven. Vaak ging het om complexe taxaties."
Aan de lijn
Naast Kanters huren arbeidsmigranten een woning van hem. Niet geheel toevallig; in de jaren negentig was Kanters pionier in het werven van personeel uit Hongarije. Hij richtte er zelfs een bedrijf op en werkte ondertussen in Nederland aan zijn glastuinbouwbedrijf en transportbedrijf. "Ik hing regelmatig met Merkens en zijn collega's aan de lijn voor taxaties, aankopen en herbestemmen tot bio-regelingen en milieuwetgeving. Ik kan je verhálen vertellen", merkt Kanters op. Om er toch één gezamenlijke ervaring uit te pikken schetsen Kanters en Merkens hoe ze hun gelijk kregen over een lap grond die Kanters in de jaren negentig kocht voor een glastuinbouwbedrijf.
Dat traject begon in oktober 1996, toen Kanters het perceel van zijn ouders overnam in Someren-Heide en een bouwvergunning kreeg voor een nieuwe kas. "Maar toen 3 andere ondernemers ook op die kans sprongen, werd de gemeente wakker. Ze hadden in het nieuwe bestemmingsplan die grond anders bedoeld en legden de andere ondernemers op dat ze acuut moesten bouwen of dat de vergunning anders ingetrokken werd. 2 ervan leverden hun vergunning in, van de derde heb ik de grond overgekocht in 1998, in totaal had ik daar 11 hectare en wilde ik een blok van 6,7 hectare aan kassen bouwen", vertelt Kanters. "Ik was net door de plannen heen geglipt. Alleen besloot de gemeente de bestemming toen alsnog te wijzigen naar recreatiegebied. Ze maakten een peildatum dat alle vergunningen vóór november 1997 gezien werden als bestaande bebouwing, behalve die van mij. Daar is iets misgegaan, dus bij het ontwerp bestemmingsplan was ik opeens mijn bouwblokken kwijt."
Rechtszaak
Op dat moment waren er nieuwe taxaties nodig. Merkens: "De nieuwbouwlocatie voor glastuinbouw ging niet door, want het perceel moest in de nieuwe bestemming een landgoed worden. Daar is een rechtszaak van gekomen. Ik moest aantonen wat de verrekenbare verliezen voor Kanters waren." De Raad van State gaf Kanters uiteindelijk gelijk en vervolgens begonnen de onderhandelingen met de gemeente. Kanters zou het land verkopen en kreeg toestemming om in het nieuwe glastuinbouwgebied Someren-Eind uit te breiden. Daar zou ook Kanters Transport komen. "Het kostte jaren van procederen", zegt Kanters. Toch weerhield hem dat er niet van om na de overeenkomst nog een civiele procedure tegen de gemeente te starten. "Omdat ik al die jaren geremd ben in mijn onderneming. Uiteindelijk ben ik in het gelijk gesteld en is er pas in 2019 een deal gesloten over de schade", aldus de ondernemer.
Landgoed
De onzekerheid en wisselende gemeenteraden maakte het taxeren van deze situatie lastig. "Het college van B&W wil een bepaalde richting op, maar de raad kan opeens toch anders besluiten. Je moet dus waarderen op basis van een aantal aannames", legt Merkens uit. "Of er al dan niet planologische medewerking wordt verleend maakt uit voor de waarde. De bestemming van landgoed leverde niet de hoogste waarde op. In vergelijking met landbouwgrond schoot Kanters er 65.000 euro per hectare bij in. Uiteindelijk hebben we de verkoop begeleid midden in de crisisjaren. Het hele perceel werd een landgoed, met 3 woningbouwkavels en een groot stuk natuur."
De waarde van de verschillende gronden van Kanters werkt fiscaal door in de boekhouding. Het was dus van belang dat alles in goed overleg met de Belastingdienst werd gewaardeerd. "Zonder dat overleg van Merkens en de Belastingdienst hadden we ongetwijfeld een naheffing gekregen", denkt Kanters. "Wat dat betreft kun je als ondernemer gewoon niet zonder de bijstand van een goede makelaar. Het geeft rust dat er een waterdicht rapport ligt." Merkens beaamt dat een agrarische taxateur de complexiteit van het buitengebied kent. "Waarde opschrijven is één, maar de onderbouwing is een tweede. Dan moet je leunen op je ervaring en kennis als agrarisch taxateur. Gelukkig hebben we dan de grote database van NVM om op terug te vallen voor referenties", aldus Merkens.
Rustiger
2 jaar geleden was de zaak dan eindelijk rond. "Geen oud zeer hoor, de relatie tussen mij en de gemeente is nog nooit zo goed geweest als nu", zegt Kanters. Hij besloot het onlangs rustiger aan te doen en de aandelen van zijn bedrijven te verkopen. Toch werkt hij nog steeds met Merkens, laatst nog toen hij landbouwgrond verkocht aan een ondernemer met plannen voor een zonnepark. Door bezwaren is de koop nog steeds niet rond en houdt Merkens een vinger aan de pols. Kanters: "De rode draad is dat je gewoon altijd een expert nodig hebt om je bij te staan in vastgoedzaken."
Over NVM
Wilt u ook goed boeren met uw agrarische en landelijk vastgoed? Kies dan voor een NVM Agrarisch en Landelijk-makelaar. Want een NVM-makelaar heeft veel kennis van de markt, een groot netwerk in het buitengebied en is dé specialist bij aankoop en verkoop, taxatie, grond- en pachtzaken, onteigening en herbestemming van agrarisch en landelijk vastgoed. Daarnaast zijn ze op de hoogte van de nieuwste wet- en regelgeving.