Het aantal hectares voor de Braziliaanse sojaproductie ging in de afgelopen 10 jaar 3 keer over de kop. De ontbossing voor de productie van soja mindert, maar blijft doorgaan. De kritiek daarop wordt serieus genomen, maar dat geldt niet voor de Europese roep om non-GMO geproduceerde soja als grondstof voor VLOG-voer.
Brazilië telt 284 miljoen hectare landbouwgrond. Daarvan is dit jaar op 35 miljoen hectare soja geteeld, terwijl dat 11 jaar geleden nog op 'slechts' 11 miljoen hectare was. "De groei in het areaal en de productiviteit zet door", zo verwacht Alexander Hornemann. Hij is commercieel agrarisch adviseur op het Deense consulaat in São Paulo, en ziet dat de productie van de diverse landbouwactiviteiten zich verder uitbreidt naar het noorden van Brazilië.
"Het is nog niet zo lang geleden dat het kappen van het regenwoud voor agrarische teelten werd gepromoot. Die houding is, ondanks de opstelling van de nieuwe president, sterk veranderd. De mensen moeten echter ook willen veranderen. Veel kleine boeren, die een bedrijf in de regio van het Amazonegebied hebben, zien geen andere bestaansoptie dan uitbreiding van hun agrarische activiteiten. Een andere vorm van werkgelegenheid is er in veel delen van Brazilië ook niet."
Grootmacht in productie
Brazilië is op veel agrarische terreinen al een grootmacht. Zo komt 67% van de sinaasappelproductie uit Brazilië. Bij de productie van koffie is dat 53%, bij maïs 9% en bij soja 32%. De Food and Agriculture Organization van de Verenigde Naties (FAO) voorspelt voor 2026 een groei van 441% in de productie van maïs en een plus van 70% in soja. Ook in varkensvlees (259%) en rundvlees (34%) wordt veel groei voorzien. "Door een enkeling wordt de hoop uitgesproken dat deze groei te realiseren is op hetzelfde areaal als nu het geval is. Dat is echter een illusie", zegt Hornemann.
Een van de grootste uitdagingen om de groei te kunnen realiseren, en de verwerking goed te regelen, is de infrastructuur. Die is in grote delen van Brazilië veel minder goed dan in de Verenigde Staten of Europa. Veruit de meeste soja en maïs wordt vanuit het binnenland vervoerd door middel van trucks. Het is tevens bekend dat de sojahandelaren een verlies van meer dan 10% rekenen bij het transport; door het stuiteren van de trucks worden veel sojabonen gemorst en gebeuren er regelmatig ongelukken.
Groei kost tijd en geld
De sojaproductie lag afgelopen jaar op een recordniveau van 116 miljoen ton. "Door een groter areaal en beter management groeit deze productie met ongeveer 5% per jaar", aldus Santiago de Stefano, directeur van de business unit 'Brazilië' van GDM Seeds. Hij vertelt dat de sojaproductie uitgebreid wordt door het omzetten van onrendabele graslandpercelen. "Onze raming is dat er zeker 50 miljoen hectare aan dergelijke gronden beschikbaar is. Blijft de vraag groeien, dan zal de sojaproductie hier dus ook blijven groeien."
De veredelaar zet zelf ongeveer 60% van haar zaden als non-GMO in de markt. In praktijk gebruikt echter slechts een paar procent van de telers non-GMO. "Als veredelingsbedrijf willen wij de rechten houden over de zaden die wij ontwikkelen en vermarkten. Met een GMO-behandeling kan dat niet volledig. Vandaar dat wij op non-GMO inzetten. Voor telers geldt dat niet. GMO helpt hier echt om de soja sneller te laten groeien en een tweede oogst per jaar beter inpasbaar te maken. Ook is de opbrengst bij non-GMO lager. Telers die de soja non-GMO inzaaien en oogsten, krijgen wel een premie. Die is echter veelal niet afdoende om de extra kosten en mindere opbrengsten te dekken."
Profijt van handelsoorlog
De prijzen voor soja vanuit de Verenigde Staten kwam in april 2018 in een vrije val terecht, wat vooral te maken had met het handelsconflict van de Amerikaanse president Donald Trump met China. De effecten op de markt in Brazilië waren veel minder groot. "Tot aan afgelopen najaar hebben de Brazilianen zelfs redelijk geprofiteerd van deze situatie, omdat zij relatief hoge prijzen voor de sojabonen ontvingen", aldus De Stefano.
Jônadan Hsuan Min Ma is de voorzitter van de associatie 'No Tillage'. Net zoals in veel andere delen van Brazilië kan Jônadan Ma het hele jaar door planten en zaaien. Zo oogst hij jaarlijks 2 gewassen. Iedere zomer teelt hij op 1.350 van de 1.500 hectare sojabonen. De andere 150 hectare benut hij voor snijmaïs. Het zaaien van sojabonen vindt plaats van 15 oktober tot 30 november, waarna de oogst van begin februari tot de tweede helft van maart loopt. Variërend van vroege of late variëteiten heeft zijn soja 100 tot 130 groeidagen nodig. Na de oogst wordt er 250 hectare maïs voor graan geoogst, 800 hectare sorghum en 450 hectare wordt gebruikt voor een groenbemester.
Van de 1.350 hectare sojabonen is 570 hectare non-GMO, de rest is GMO-soja. De opbrengst van de GMO-velden ligt op 3,6 tot 4,2 ton per hectare. Bij non-GMO is dat tussen de 3,3 en 3,6 ton. De meerprijs ligt omgerekend rond de €100 per ton, terwijl dit 3 jaar geleden nog €130 was. "Ik voel mij er goed bij om non-GMO te telen, maar elk jaar moet ik mijzelf de vraag stellen of het nog wel uit kan. Met een plus van €130 kan het wel, maar minder is niet genoeg voor de verminderde opbrengst."
Ontvang het magazine in uw brievenbus
Dit artikel is een ingekort onderdeel uit de varkensanalyse van 2019. De abonnees van Boerenbusiness Varkens & Voer Pro hebben deze onlangs ontvangen. Wil jij dit magazine ook ontvangen? Klik dan hier om abonnee te worden en krijg het magazine toegestuurd.
Met Varkens & Voer Pro krijg je toegang tot alle besloten artikelen, data en marktinformatie op Boerenbusiness. Als abonnee krijg je ook toegang tot het Nationaal Economisch Landbouwcongres en andere interessante seminars en workshops. Benieuwd naar alle voordelen? Bekijk ons aanbod in de webshop.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
