Inflatie

In 1932 verkeerde de wereld in een ernstige crisis. De wat sindsdien in economische geschiedenisboeken bekend staat als de Grote Depressie, was al enkele jaren aan de gang en de situatie leek hopeloos en uitzichtloos voor velen. Toen de situatie kalmeerde aan het eind van dat decennium, was de wereld onherkenbaar veranderd.

De conjunctuur wordt momenteel door twee diametraal tegengestelde krachten beïnvloed. Aan de positieve kant geeft het heropenen van de economie door de beëindiging van de coronarestricties een impuls aan de bestedingen en de bedrijvigheid. Daar staan de effecten van de oorlog tegenover: hogere energieprijzen, grote onzekerheid, terugval van de export naar Rusland en Oekraïne en de nieuwe verstoring van supply chains, de aanvoerketens.

De economische cijfers die tot nog toe zijn gepubliceerd hebben eigenlijk allemaal nog betrekking op de periode van voor de oorlog. Maar daar komt spoedig verandering in. Een eerste indicator van na het begin van de oorlog verscheen deze week bij het Duitse Zentrum für Europäische Wirtschafsforschung (ZEW).

Deze week werd duidelijk dat de grote Duitse slachtbedrijven in brandbrieven afnemers opriepen om snel tot het openbreken van bestaande contracten over te gaan. De snel stijgende varkensprijzen als ook overige kosten zouden leiden tot een onhoudbare situatie. Ook in Nederland kraakt de keten in alle voegen en lijkt de top voorlopig even bereikt, zo melden insiders uit de vleesindustrie.

Een inflatie van gemiddeld 6,7% in Nederland voor heel 2022, wat met een beetje tegenslag nog kan oplopen tot 9,5%. Deze verwachtingen van Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank (DNB), zijn ongekend hoge cijfers. 'Daarvoor moeten we decennia ver terug gaan om zulke vergelijkbare cijfers te zien', zegt Edin Mujagic, hoofd econoom bij OHV Vermogensbeheer in een interview met Boerenbusiness. 

'De impact van de oorlog op de economie kan zeer substantieel worden', heeft Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank, bij de presentatie van het jaarverslag naar voren gebracht. In een 'zwaar-weer-scenario' kan de inflatie dit jaar oplopen tot maar liefst 9,5%.

Verwar renteverhogingen van de Fed – en zeker die van de ECB – níet met daadkrachtig optreden tegen inflatie, laat staat een kruistocht ertegen.

Hoe groot momenteel de economische onzekerheid is, blijkt uit de geluiden die uit verschillende hoeken kunnen worden opgetekend. Het CPB berekent dat het koopkrachtverlies dit jaar gemiddeld genomen 2,7% zal bedragen, maar dat de koopkracht volgend jaar weer met 1,9% toeneemt. Het CPB voorspelt verder voor dit jaar 3,7% economische groei. De ECB voorspelt voor de eurozone dit jaar toevallig ook 3,7% economische groei. Dat klinkt misschien onrealistisch veel. Maar er moet wel bij bedacht worden dat de zogeheten statistische overloop al 2,7%-punt bedraagt. Het BBP was in het laatste kwartaal van 2021 2,7% hoger dan het gemiddelde voor het jaar, dus zelfs als het BBP het hele jaar gelijk blijft aan het vierde kwartaal van 2021 komt er een groei van 2,7% in de boeken voor 2022.