Is top varkensprijs voorlopig even bereikt?

Bij veel slachters ligt een deel van de afzet vaak vast in langer lopende contracten. Een woordvoerder van een groot Nederlands slachthuis, die niet met naam genoemd wil worden, meldt dat het per bedrijf en situatie verschilt hoe de verhouding contract/spotmarkt is. "Slagers op de hoek kopen meestal vlees via tussenpartijen in op weekprijzen. Een deel van de afzet naar het buitenland of grotere volumes in retail liggen daarentegen vaker vast in contracten. Het is heel wisselend hoe dat is geregeld en welke keuzes hierin worden gemaakt. Dit is onder andere afhankelijk van de klanten en markten die je bedient. Wel is het op dit moment heel simpel, als je een relatief groot volume onder contract vast hebt liggen, doet het pijn." De enige oplossing: "De prijzen van vlees voor de consument moet op korte termijn fors omhoog."

Stijging kan niet altijd worden doorgegeven
De huidige opleving van de vleesmarkt is vooral terug te voeren op een opgeleefde varkensvleesvraag binnen Europa. Duitse slachthuizen bieden minder product aan en dit zorgt voor ruimte. Ook is het een bekend psychologische effect dat in een stijgende markt ontstaat, wat zorgt voor extra ruimte naar boven. "Tijdenlang hingen vleeskopers achterover, nu wil iedereen voor de volgende verhoging zaken doen. Het is daarom ook spannend wat er de komende weken gaat gebeuren. Voorlopig lijkt de top even bereikt, als de 'wilde' stemming wegebt moet blijken hoe stevig de basis onder het huidige prijsniveau is."

De huidige pijlsnelle stijging van de varkensprijzen zorgt ervoor dat ook in Nederland op het moment contracten worden opengebroken. Althans, partijen proberen met de vervolgschakels in de keten daarover tot overeenstemming te komen. "Hoe succesvol dit is verschilt per situatie. Van je relatie en historie met je klant, de positie van de afnemer etcetera. Daarbij moet ik aangeven dat de Nederlandse supermarkten zich de afgelopen tijd behoorlijk bereid hebben getoond om contractuele afspraken op een goede manier aan te passen. Echter zijn er ook grote vleesbewerkers met langlopende contracten bij afnemers die - om welke reden dan ook - door afnemers wel gedwongen worden afspraken na te komen. In zulke gevallen kraakt het echt. De verkopen op weekprijs zijn op het moment gelukkig wel goed door te geven, maar het is veel te kort door de bocht om te veronderstellen dat de gehele stijging van de inkoopprijs te rechtvaardigen is op basis van de wekelijkse stijging van de varkensonderdelen."

'Zie het als contract met voorkoop voer'
Is het wel verstandig om te werken met langer lopende contracten? Vanuit de slachtwereld wordt de vergelijking getrokken met de voorkoop van voer door varkenshouders. "Ook daar worden door ondernemers verschillende keuzes gemaakt: wanneer doe je een voorkoop?; voor hoelang?; voor welke prijs en welk deel van het volume? Zo gaat dat in de slachtwereld eigenlijk precies zo." Partijen geven aan dat het werken met contracten juist een soort van risicobeheersing is, welke nu dus helaas als risico blijkt uit te pakken.

Gemeld wordt dat er ondanks de stijgingen recent bij iedereen het besef is dat de prijzen verder omhoog moeten. Hoewel er hoge prijzen worden gesignaleerd voor voer, voor varkens en voor varkensvlees is er bij geen enkele schakel in de keten sprake van optimisme. Een bijzondere situatie.

Zijn de marges bij slachters nu dan daadwerkelijk lager dan vijf weken terug bij een varkensprijs van rond de €1,20? Het antwoord op die vraag is veelzeggend: "We proberen zo scherp mogelijk in beeld te hebben hoe de situatie is, maar de eerlijkheid gebied te zeggen dat als het stof de komende weken optrekt we moeten zien hoe de vlag er exact bij hangt, het is ongekend wat er in korte tijd gebeurt." Aangegeven wordt dat varkensvlees meer en meer de karaktereigenschappen krijgt van een wereldmarktcommodity. De prijsvorming wordt steeds volatieler 'net als bij producten als olie, tarwe of soja'.