Aardappelprijzen

Afgelopen week kwam er dan (lokaal) eindelijk de langverwachte regen, en daarmee een klein beetje afkoeling van de aardappelmarkt. Met een record aan droge dagen de afgelopen weken en een ongekende, zelfs historische prijsontwikkeling van het oude seizoen begon de spanning aardig op te lopen.

Dat we te maken hebben met een extreem seizoen en met bijzondere marktomstandigheden, is voor elke inkoper en teler van fritesaardappelen wel duidelijk. Extra vervelend is dat de aardappelmarkt qua prijsontwikkeling in een onduidelijke fase zit. De laatste oude aardappelen worden bij elkaar geschraapt om het einde van het seizoen 2022/2023 te halen.

Van Spanje tot Zweden en van Nederland tot Polen, de prijzen van vroege aardappelen zijn voor seizoen 2023/24 op recordhoogte gestart. Een krimpend areaal, matige groei en grote vraag zorgen ervoor dat de aardappelmarkt deze vaste toon voor lange tijd aan kan houden.

Vrije aardappelen, daar is veel om te doen op het moment. Vorige week hebben we een artikel geschreven over hoe de Nederlandse aardappelnotering tot stand komt. Daar kwamen de nodige opmerkingen over binnen bij de redactie. Dat de aardappelnotering wordt samengesteld op basis van relatief weinig transacties klopt maar wat er nu wel en niet wordt meegenomen en hoe kopers daar hun invloed laten gelden, daar verschillen theorie en praktijk.  

De aardappelnotering van de PotatoNL heeft de afgelopen weken rasse schreden omhoog gezet. Onder telers wordt druk gespeculeerd hoever de prijs nog kan stijgen en worden driftig vergelijkingen getrokken met de uienmarkt. De vraag die echter nauwelijks gesteld wordt, is hoe de notering tot stand komt. Deels is dat logisch want in een opgaande markt klagen spelers niet zo snel, maar in het kader van marktwerking wel een heel relevante vraag.

De aardappelmarkt is op drift geraakt. Vooral voor frites en vers zijn de aardappelprijzen in de EU-4 landen de laatste weken explosief is gestegen naar prijsniveaus die haast onwerkelijk aandoen. Dat staat als een paal boven water. Aan de overkant van het kanaal (Engeland) heeft de markt zich nog doldriester ontwikkeld.

Wie had ooit kunnen denken dat er voor reguliere fritesgeschikte aardappelen €50 per 100 kilo betaald zou worden! Naar verluidt zou dat in België voor Fontane volgende week laden betaald zijn. Daarmee wordt prijstechnisch record op record gestapeld.

De puzzelstukjes vallen niet in elkaar. Sterker, langzaam maar zeker komen verwerkers erachter dat er stukjes missen in de aardappelpuzzel. We leven eind week 19 met een aanhoudend wisselvallig weerbeeld en een gemiddelde EU-4 marktprijs van fritesaardappelen van dik €40 per 100 kilo. We hebben tot half juli (einde bewaarperiode en overgang naar nieuwe oogst) nog een lange periode te gaan. Hoe dat op te lossen?