De riskante meesterzet van de Zweedse centrale bank

Even leek de Zweedse centrale bank zichzelf in de vingers te snijden met een vroege renteverlaging. De Riksbank ziet namelijk liever een sterke dan een zwakke kroon. Maar inmiddels wint de munt terrein terug en klimt de Zweedse economie uit het dal.

De afgelopen jaren was er maar een ding waar centrale bankiers van wakker lagen: de hoge inflatie. Inmiddels trekken andere zaken ook steeds meer de aandacht. In Zweden voert de Riksbank bijvoorbeeld een knappe balanceer act uit. Aan de ene kant is de inflatie ook in het Scandinavische land nog altijd niet gedaald tot de officiële doelstelling van 2%. Maar aan de andere kant heeft de economie wel een duw in de rug nodig. Na een recessie in 2023 stevent Zweden in het lopende jaar af op een groeitempo van slechts 0,7%. Een renteverlaging is een beproefde methode om de economie een impuls te geven. Er zijn bovendien weinig landen waar dat meer impact heeft dan in Zweden.

Hoge schuldenlast en kortlopende hypotheek
Dat vraagt om enige uitleg. De afgelopen decennia is de schuldenlast van Zweedse consumenten flink toegenomen. Iets voor 2000 was de totale huishoudschuld iets kleiner dan het gemiddelde inkomen. Inmiddels is die schuld echter dubbel zo groot. Daar komt bij dat Zweden hun hypotheek voor een relatief heel korte periode afsluiten. De gemiddelde resterende looptijd is volgens de Riksbank minder dan twee jaar. In Nederland is dat bijvoorbeeld ruim zes jaar en in België zelfs meer dan twaalf jaar. Als de rente stijgt of daalt, werkt dat in Zweden dus veel sneller door in de hypotheeklasten van huishoudens dan in veel andere landen. Voor de economie was de renteverlaging die de Riksbank begin mei aankondigde dan ook goed nieuws.

Rentezet pakt goed uit
Een bijstelling van de beleidsrente werkt echter niet alleen door in de economie, maar ook op valutamarkten. Daar maakt een lagere rente het voor financiële instellingen en andere partijen minder interessant om vermogen in de betreffende munt aan te houden. In de nasleep van de renteverlaging deed de Zweedse kroon een stapje terug. En dat ziet de Riksbank liever niet. Door een goedkopere munt worden allerlei artikelen uit het buitenland namelijk naar verhouding duurder. Die stijgende prijzen stoken de inflatie op, die de centrale bank juist onder controle probeert te krijgen. Toch lijkt de rentezet van de Riksbank steeds meer uit te pakken als een meesterzet in plaats van een misser.

Alle ogen op de ECB
De inflatieverwachtingen zijn na de renteverlaging nauwelijks opgelopen en op valutamarkten verschuift de aandacht steeds meer naar de Europese Centrale Bank (ECB). Het moet wel heel raar lopen als komende donderdag de beleidsrente in Europa ook niet een tandje lager wordt gezet. Door het vooruitzicht dat het renteverschil straks weer kleiner wordt, is de kroon sinds half mei snel gestegen tot het hoogste niveau sinds eind maart. Hoe het koersverloop er de komende weken uitziet, hangt met name af van de vooruitblik van de ECB. Als er meer renteverlagingen aankomen, kan de kroon de opmars doorzetten. Maar daarbij is het wel van belang dat de Riksbank voorlopig de verleiding weerstaat om de economie met een nieuwe renteverlaging weer een impuls te geven.

Joost Derks

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.