De grens van het Amerikaanse schuldplafond komt sneller dan verwacht in zicht. Als de politieke partijen geen akkoord bereiken over het ophogen daarvan, komt mogelijk de Amerikaanse overheid tijdelijk stil te liggen. Dat voorspelt weinig goeds voor de dollar.
De Amerikaanse oliemagnaat John Paul Getty heeft in de vorige eeuw het probleem van een hele hoge schuldenlast fraai samen: "Als je de bank $100 schuldig bent, is dat jouw probleem. Maar als je de bank $100 miljoen schuldig bent, is dat het probleem van de bank." Als de financiële problemen maar groot genoeg zijn, is er vaak wel een grote partij die te hulp schiet om te voorkomen dat een grote wanbetaling een gevaar vormt voor de financiële stabiliteit. Een goed voorbeeld is de wijze waarop de Federal Reserve snel ingreep op het moment dat Silicon Valley Bank in maart plotseling failliet ging. Maar wie gaat er straks ingrijpen als de Amerikaanse overheid opeens de rekeningen niet meer kan betalen?
Plafond is bijna bereikt
Dat scenario is minder denkbeeldig dan het lijkt. De grens van het schuldplafond komt in de Verenigde Staten namelijk snel dichterbij. Het schuldplafond is in 1917 ingevoerd, om te voorkomen dat het congres elke uitgifte van nieuwe staatsobligaties moest aftekenen. Omdat de schuldenlast gestaag groeit, moet het plafond regelmatig verhoogd worden. Sinds 1960 gebeurde dat bijna tachtig keer. Meestal was ging dat snel en geruisloos. Maar enkele keren greep de Democratische of (vooral) de Republikeinse partij het schuldplafond aan om een politieke koerswijziging af te dwingen bij de zittende regering. Zonder goedkeuring van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, blijft een verhoging namelijk uit.
2011 als schrikscenario
In 1995 en 2013 kwamen bepaalde overheidsinstellingen tijdelijk stil te liggen omdat er geen geld meer was om salarissen te betalen. De discussie of dat binnenkort weer gebeurt, zal de komende weken oplaaien. Volgens zakenbank Goldman Sachs wordt de schuldgrens namelijk begin juni bereikt. Als de Republikeinen hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden gebruiken om een verhoging van het plafond te blokkeren, kan dat grote gevolgen hebben. In 2011 was de schuldonrust al aanleiding voor kredietbeoordelaar Standard & Poor's om de rating van de Verenigde Staten te verlagen. Op 5 augustus werd de AAA-rating omgezet in AA+.
Dollar onder druk
Behalve tot onrust op financiële markten leidde dat ook tot een daling van de dollar ten opzichte van andere harde valuta's, zoals de euro en vooral de Zwitserse frank. In de loop van het voorjaar gaat duidelijk worden hoe hard Amerikaanse politici het schuldspel deze keer willen spelen. Overigens heeft de dollar het ook zonder onrust over het schuldplafond al behoorlijk moeilijk. Door het krimpende renteverschil levert de munt dit jaar terrein in ten opzichte van onder meer de euro en het Britse pond. Bovendien beginnen Amerikaanse arbeidsmarkt en industriesector de laatste weken wat te sputteren. Maar er is ook een lichtpuntje: een lagere dollar maakt een vakantie in de Verenigde Staten wel weer een stuk aantrekkelijker.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.