132 miljard verlies? Geen probleem voor Zwitserland

Zwitserland roept in financieel opzicht vaak een beeld op van degelijkheid, bankgeheim en van voorzichtig financieel beleid. Toch slaagde de Zwitserse centrale bank er vorig jaar in om ruim 100 miljard frank te verspelen. De financiële pijn van dat verlies valt enorm mee.

Zwitserland lijkt saaiheid en voorspelbaarheid tot kunst te hebben verheven. Het land houdt zich al honderden jaren afzijdig van alle Europese oorlogen. Ook in andere opzichten verstaat Zwitserland de kunst om zo min mogelijk op te vallen. Dat wordt mooi samengevat in een quote uit de film The Third Man: met de Borgia's aan de macht maakte Italië een periode van dertig jaar door met oorlog en terreur, maar dat leverde wel Michelangelo, Leonardo da Vinci en de Renaissance op. In Zwitserland zijn ze met vijhonderd jaar democratie en vrede niet veel verder gekomen dan het maken van de koekoeksklok."

Nieuwe financiële crisis?
Eerlijk is eerlijk: de financiën van de Zwitserse centrale bank (SNB) zijn een stuk spannender dan je op basis van de geschiedenis zou vermoeden. Uit voorlopige cijfers die de bank maandag naar buiten bracht, blijkt dat in 2022 een verlies werd geleden van maar liefst 132 miljard frank. Dit soort rode cijfers roept al snel de herinnering op aan de malaise tijdens de financiële crisis van 2008/2009. Indertijd kwamen veel banken in grote problemen en werden er enorme verliezen geleden. Grote verschillen met veertien jaar geleden zijn dat de SNB geen private bank is die door de overheid gered moet worden en dat het megaverlies niet veroorzaakt wordt door wanbeleid.

Beleggen in het buitenland
De centrale bank is erop uit om de inflatie op middellange en lange termijn richting een niveau van net iets minder dan 2% te sturen. Daarnaast wil de SNB voorkomen dat de frank te hard in waarde stijgt. Dat ondergraaft namelijk de internationale concurrentiepositie van het Zwitserse bedrijfsleven. Als onderdeel van dit beleid koopt de bank met eigen franken allerlei buitenlandse activa, zoals bijvoorbeeld aandelen van Amazon en Starbucks. Het megaverlies wordt veroorzaakt doordat aandelen- en obligatiekoersen in 2022 hard zijn gedaald. Omdat de frank vorig jaar steeg in vergelijking met veel andere munten, deden wisselkoersverschillen ook nog een duit in het verlieszakje.

Inhaalslag van de euro
Voor centrale banken zoals de SNB hebben dit soort papieren verliezen weinig gevolgen. Het meest merkbare effect is dat de bank dit jaar geen dividend uitkeert aan de aandeelhouders: de nationale overheid en de kantons. Op valutamarkten hebben de rode cijfers in ieder geval geen effect. Daar wordt de koers van de frank voornamelijk bepaald door de ontwikkelingen op financiële markten en aan het rentefront. En aangezien er minder vraag is naar franken als veilige haven in onzekere tijden en omdat de Europese centrale bank de rente sneller wil opschroeven dan de SNB, heeft de euro al een behoorlijke inhaalslag ingezet op de frank.

Joost Derks

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.