Aangeboden door Limagrain
Rustgewas telen: winter- versus zomerteelten
Zijn nog niet al je percelen op zand- of lössgrond aan de beurt geweest met een rustgewas? Naast de keuze uit heel wat gewassen, is ook de keuze tussen een winter- of zomerteelt een belangrijke. In dit artikel inzicht in de verschillen om je keuze op te baseren.
Op alle percelen zand- en lössgrond moet in het tijdvak 2023 tot en met 2026 een rustgewas geteeld worden. Met tijdelijk en blijvend grasland voldoe je hier als melkveehouder al aan, maar bij maïspercelen en bouwland moet je aan de slag.
Tijdelijk grasland als rustgewas
Als het land niet te ver op afstand ligt, is tijdelijk grasland een vertrouwde teelt die je op het melkveebedrijf kunt benutten. Zaai een grasmengsel dat in korte tijd maximaal produceert, dus met voedertype Italiaans raai en tetraploïd Engels raaigras. Toevoeging van klavers maakt een lagere bemesting mogelijk én levert fors meer stikstof na aan de volgteelt. Mengsels voor tijdelijk grasland zijn Havera 2 en Havera 8 (met klavers).
Als grasland niet goed past, heb je de keuze tussen diverse rustgewassen, waarbij je moet kiezen tussen een winter- of zomerteelt.
Voordelen van winterteelten
Een wintergewas dat je zaait in het najaar brengt de volgende voordelen mee ten opzichte van een zomerteelt:
- Langere groeiperiode resulteert vaak in hogere opbrengst
- Veel lager risico op verdroging
- Vroeger oogstrijp, dus meer ruimte voor nateelt
- Bodembedekking in najaar en winter
Geschikte winterteelten als rustgewas:
Wintergerst: een goede keuze voor zandgronden in NV-gebieden. Met een stikstofruimte van 112 kg N bij een behoefte van 180 kg in 2025 is het gat tussen norm en behoefte relatief klein. Wintergerst is een relatief bedrijfszekere teelt die gemakkelijk slaagt:
- Minder gewasbescherming nodig dan tarwe
- Vroege inzaai mogelijk door rassen met resistentie tegen vergelingsvirus
- Relatief droogtebestendig
- Vroegere oogst met hogere oogstzekerheid
Winterkoolzaad: hoewel de stikstofgebruiksruimte vergelijkbaar is met wintertarwe, heeft koolzaad een lagere N-behoefte. Een groot voordeel van koolzaad is de onderbreking van ritnaaldenpopulaties in de bodem, wat bijzonder gunstig is als er ook aardappelen, peen, suikerbieten of maïs op het perceel geteeld moet worden.
Winterveldbonen: een krachtvoerteelt die wat meer verzorging vraagt maar goed scoort in het GLB. Kan ook in mengteelt met wintertarwe geteeld worden voor extra opbrengstzekerheid. Levert een prachtige bodemstructuur en stikstof voor de volgteelt.
Wintertarwe: een voor akkerbouwers vertrouwde teelt met volop afzetmogelijkheden. Een nadeel is de lage N-ruimte op zand- en lössgronden.
Video: de voordelen van wintergerst
Voordelen van zomerteelten
In bepaalde situaties kan het juist beter passen de veldwerkzaamheden in het voorjaar uit te voeren. Bij een hoge onkruiddruk bijvoorbeeld helpt de schone start in het voorjaar het onkruid beheersbaar te houden. Zomerteelt heeft doorgaans ook minder gewasbescherming nodig en er is geen risico op uitwintering en plantwegval in de wintermaanden.
Geschikte zomerteelten als rustgewas:
Zomergranen (zomertarwe, zomergerst): zomergerst heeft als voordeel dat het een relatief lage stikstofbehoefte heeft en een korte groeiperiode. De stikstofgebruiksnorm voor zomergerst op zandgrond in NV-gebieden is 80 kg N/ha in 2025, wat dichter bij de werkelijke behoefte ligt dan bij veel andere gewassen.
Veldbonen en erwten: deze vlinderbloemigen binden stikstof uit de lucht en hebben daardoor een lagere stikstofgift nodig. Het zijn rustgewassen die bijdragen aan bodemvruchtbaarheid, en de erwten zijn vroeg weer van het land.
Video: gele erwten als rustgewas
Vruchtwisseling optimaliseren
Grijp de rustgewasverplichting aan om de opbrengst van je hoofdteelten te verbeteren. Een slimme rotatie van verschillende (rust)gewassen kan bijdragen aan het verbeteren van de bodemgezondheid en het doorbreken van ziektes en plagen. Ook dragen rustgewassen bij aan organische stofopbouw. Na een langjarige maïsteelt kan bijvoorbeeld wintergerst of koolzaad de opbouw van fusarium doorbreken. Overweeg ook of je een groenbemester na het rustgewas kunt inpassen voor extra bodemverbetering en nutriëntenbinding.
Meer weten over rustgewassen?
Je LG teeltspecialist denkt graag met je mee >
