Politiek Coalitie
Niet sturen op krimp veestapel en 'boer aan roer'
De coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB gaat niet sturen op gedwongen krimp van de veestapel, 'maar op instandhouding van belangrijke natuur'. Er worden ook geen boeren gedwongen onteigend, belooft de coalitie. Hoogwaardige landbouwgrond moet worden beschermd. En er mag niets worden geïmporteerd wat volgens de Nederlandse regels in ons land niet kan worden geproduceerd (level playing field). Ook komt rode diesel terug.
Dit staat in het hoofdlijnenakkoord 'Hoop, lef en trots' dat vannacht aan de Tweede Kamer is aangeboden. Het is een vrij gedetailleerd akkoord. Voedselzekerheid is een van de speerpunten van de coalitie en vormt daarmee de basis voor een ander landbouwbeleid. Ook wordt voedselzekerheid in de naam van het nieuwe ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) verwerkt.
Wat de landbouw betreft wil de coalitie dat de boer aan het roer staat, 'we gaan van middel- naar doelsturing'. Waar mogelijk moeten er bedrijfsspecifieke emissiedoelen worden geformuleerd en er wordt zo snel mogelijk een juridisch houdbare afrekenbare stoffenbalans ontwikkeld.
Begroting: rode diesel en agrarisch natuurbeheer
Voor de agrarische sector staat in 2025 €40 miljoen op de begroting, de volgende jaren tot en met 2030 €1 miljard. Een van de bedragen die zijn opgenomen is €132 miljoen in 2027 en €141 miljoen structureel voor de terugkeer van rode diesel voor de landbouw per 2027 (inclusief uitvoeringskosten van €5 miljoen). Voor agrarisch natuurbeheer door boeren is er vanaf 2026 een potje van €500 miljoen per jaar. Zo moeten agrarisch natuurbeheer en ecosysteemdiensten worden beloond met 'langjarige marktconforme financiële zekerheid'.
Zaken voor elkaar krijgen in Brussel
De coalitie wil ook hard aan de slag in Brussel om zaken voor elkaar te krijgen. Wat de derogatie betreft, zou in plaats van heel Nederland als kwetsbaar gebied te bestempelen (zoals nu) alleen bepaalde gebieden die status moeten krijgen, waardoor de norm van 170 kilo stikstof per hectare alleen in die gebieden geldt. Verder wil de coalitie dat de norm van de maximale hoeveelheid stikstof uit dierlijke mest van 170 kilo per hectare wordt geschrapt. Ook wil de coalitie bereiken dat er alleen derogatievrije zones komen rondom Natura 2000-gebieden die stikstofgevoelig zijn en de bufferstroken verkleinen van 250 naar 100 meter. De Natura 2000-gebieden moeten ook opnieuw worden beoordeeld (geen 'snippernatuur').
Af van Aerius en KDW
"In het natuurbeleid wordt de daadwerkelijk gemeten staat van de natuur leidend." Voor de vergunningverlening wordt Aerius vervangen 'zodra er een juridisch houdbaar alternatief is'. De kritische depositiewaarde (KDW) gaat uit de wet. Ook wil de coalitie zo snel mogelijk een nieuw stelsel voor de beoordeling van emissiearme stallen, zoveel mogelijk gebaseerd op bedrijfsmetingen. PAS-melders moeten met voorrang worden gelegaliseerd. Innovatie wordt breed opgevat, 'dus inclusief voer en management'. "Innovatie krijgt de ruimte die het verdient, procedures worden aangepast en innovatiemiddelen zo ingericht dat nieuwe vindingen snel juridisch houdbaar kunnen worden toegepast en doelen worden gehaald", aldus de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB.
Belangenorganisaties: van hoopgevend tot erg blij
Plannen te over dus die boeren goed in de oren klinken. Agractie toont zich in ieder geval tevreden over de plannen voor de landbouw. 'Idealisme maakt plaats voor realisme', reageert de actiegroep. "We zijn blij dat veel punten waarvoor Agractie heeft gestreden plaats heeft gekregen in het hoofdlijnenakkoord, zoals inzet innovatie, KDW uit de wet en sturen op SVI en inzet op een goed onderbouwd mestbeleid."
NAJK is 'erg tevreden', laat de belangenbehartiger van jonge boeren in een persbericht weten. "Het hoofdlijnenakkoord begint in het hoofdstuk over landbouw met de zin: Toekomstperspectief en extra aandacht voor jonge boeren, zodat zij bedrijven kunnen overnemen of starten." Daar is NAJK 'erg blij' mee. "In onze vergrijzende sector is een sterke focus op onze toekomstige generatie boeren en tuinders hard nodig, anders gaan zij stoppen of verkassen ze naar andere landen", aldus voorzitter Roy Meijer.
LTO-voorzitter Ger Koopmans heeft het in een verklaring over 'een hoopgevend akkoord'. "Uit dit hoofdlijnenakkoord blijkt een nieuwe waardering voor de Nederlandse land- en tuinbouw. Doordat bedrijven echt zelf verantwoordelijk worden voor het halen van realistische doelen kunnen en willen wij met een sterke sector een bijdrage leveren aan een duurzamer Nederland!"
Verder staan in het coalitieakkoord behalve voor het 'strengste toelatingsregime voor asiel ooit' ook plannen voor een ander kiesstelsel en het instellen van een constitutioneel hof - het paradepaardje van Pieter Omtzigt. Dat hof moet wetten aan de grondwet toetsen, iets dat in Nederland nu wettelijk gezien niet mag. Ook onder meer lastenverlichting voor middeninkomens en ondernemers staat op het program.
Linda van Eekeres
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
