Nieuws Coalitieakkoord
Doelstellingen Stikstofwet vervroegd naar 2030
De doelstellingen in de wet stikstofreductie en natuurverbetering worden vervroegd van 2035 naar 2030, in lijn met het advies van het adviescollege Stikstofproblematiek (Commissie-Remkes). Dat staat in het zojuist (woensdag 15 december) gepresenteerde coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst'.
Niets over hoeveel de veestapel moet krimpen. Bij het aanbieden van het coaliteakoord door formateurs Johan Remkes (VVD) en Wouter Koolmees (D66), werd ook gezegd dat het niet gaat om een alomvattend regeerprogramma. "Stikstof, klimaat en natuur, arbeidsmarkt en onderwijs vragen nog om nadere invulling", aldus Remkes. Vraagstukken op gebied van woningmarkt, klimaat, stikstof en veiligheid vragen volgens Koolmees 'om realisme voor haalbaarheid en uitvoerbaarheid'. Niet alles kan in deze kabinetsperiode. Veel moet nog concreet uitgewerkt worden en dat geeft volgens Koolmees de gelegenheid om het parlement meer te betrekken. Concretere voorstellen kunnen volgens hem bij de Voorjaarsnota worden behandeld en dan door CPB en PBL worden doorberekend.
Het kabinet wil innoveren en extensiveren in de veehouderij, zei Wopke Hoekstra (CDA) tegenover de NOS. Gert-Jan Segers (ChristenUnie) had het over 'perspectief bieden voor boeren'.
Transitiefonds €35 miljard en grondbank
Er komt een transitiefonds binnen een Nationaal Programma Landelijk Gebied, waarin tot 2035 €25 miljard beschikbaar komt om 'de uitdagingen in de landbouw en natuur aan te pakken'. De middelen zijn bedoeld voor het behalen van het wettelijke stikstofdoel van 74% onder de kritische depositiewaarde. Daarnaast moet met dit fonds een klimaatopgave van 5 Megaton reductie in 2030 gerealiseerd worden. Van 2031 t/m 2035 is jaarlijks 200 miljoen euro uit het fonds bestemd voor natuurverbetering en - herstel, om zo 'extra VHR-doelbereik' (Vogel- en Habitatrichtlijn) te realiseren en structurele achteruitgang van de natuur te voorkomen.
"Omdat deze aanpak langjarig, voorspelbaar en coherent beleid vereist, stellen we een ruimhartig transitiefonds in", aldus het akkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie. "We zetten de transitie in naar kringlooplandbouw met een goed verdienmodel, zodat boeren in staat gesteld en maatschappelijk gewaardeerd worden om de benodigde verandering te realiseren, waarbij jonge boeren toekomst krijgen. Daarbij verwachten we een niet-vrijblijvende bijdrage van banken, toeleveranciers, de verwerkende industrie en de 'retail'."
Grondgebonden melkveehouderij
"We brengen natuur en landbouw in balans door de transitie naar kringlooplandbouw voort te zetten op het terrein van voer, mest, bodem, pacht, dierenwelzijn en daarbij behorende innovaties. Met inzet van reststromen in veevoer, vervanging van kunstmest door organische mest en een grondgebonden melkveehouderij sluiten we kringlopen. Hierover worden afspraken gemaakt met toeleveranciers en de verwerkende industrie", aldus de partijen.
Gebiedsgerichte aanpak
In de gebiedsgerichte aanpak kunnen extensivering, omschakeling, innovatie, legalisering en verplaatsing volgens de coalitie helpen bij versnelling van verduurzaming in de landbouw. Daarbij wordt rekening gehouden met natuurlijk verloop in de sector. "In gebieden waar de opgave tot emissiereductie en natuurherstel dermate groot is dat vrijwilligheid niet langer vrijblijvendheid betekent, gaan we op het boerenerf het gesprek aan om samen te zoeken naar de mogelijkheden."
Met een grondbank wil de regering de instap voor jonge boeren en het vinden van ontwikkelruimte vergemakkelijken. Deze grondbank geeft vrijkomende grond uit te voor het extensiveren, omvormen en verplaatsen van bedrijven van boeren die graag door willen en voor natuur.
Normen gewasbescherming afstemmen op Kaderrichtlijn water
De regering intensiveert 'de ingezette omslag naar geïntegreerde gewasbescherming door het stellen van tussendoelen, bevorderen van innovatie en precisielandbouw, stimuleren van groene alternatieven en loskoppelen van verkoop en advies'. "We stemmen de normen voor het gebruik van middelen af op de Kaderrichtlijn Water. We doen onderzoek naar gezondheidseffecten bij boeren en omwonenden."
'Dierwaardige veehouderij'
In navolging van het advies van de Raad voor Dieraangelegenheden (2020) neemt de coalitie in overleg met boeren, marktpartijen, maatschappelijke organisaties en andere 'stakeholders' het initiatief tot een convenant over de ontwikkeling naar een dierwaardige veehouderij. "Daarin maken we tevens afspraken over tijdshorizon, instrumentarium en financiële ondersteuning. Dit convenant vormt de basis van wetgeving die de komende kabinetsperiode in werking treedt voor een dierwaardige veehouderij in balans met de volksgezondheid."
Positie boer in keten versterken
Samen met ketenpartijen en de Autoriteit Consument en Markt maakt de overheid bindende afspraken om de positie van de boer in de keten te versterken. "We verwachten een niet-vrijblijvende bijdrage van banken, toeleveranciers, de verwerkende industrie en de retail. Waar nodig worden afspraken juridisch geborgd. Van supermarkten verwachten we transparantie over de wijze waarop hun gehele assortiment aantoonbaar duurzaam en diervriendelijk wordt, inclusief duurzaam inkoopgedrag en een eerlijke prijs voor boeren. We onderzoeken op welke wijze een bijdrage van de consument aan de verduurzaming van de landbouw vormgegeven zou kunnen worden. Om bewuste keuzes te stimuleren wordt in Nederland geproduceerd voedsel voorzien van een herkomstetiket. De overheid committeert zich bij haar inkoop aan duurzaam en lokaal geproduceerd voedsel."
Subsidiebudgetten EIA en MIA omhoog
Bij de stimuleringsmaatregelen die het kabinet op de rol heeft staan, staan onder meer verhogingen ingeboekt voor de energie-investeringsaftrek (EIA) en de Milieu-investeringsaftrek (MIA). Voor de EIA wordt het budget met ingang van 2023 met €50 miljoen per jaar verhoogd. Voor de MIA wordt het budget per begin 2025 met €30 miljoen verhoogd. Veel agrarische bedrijven doen een beroep op deze regelingen voor onder meer eigen energieproductie. Voor kasuitgaven voor de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE) wordt in totaal 1,5 miljard uit de reserve van dit fonds ingezet.
Producenten van groen gas kunnen ook produceren van de bijmengverplichting (tot 20%) voor groen gas vanaf 2023.
Morgen wordt er in de Tweede kamer vanaf 10.15 uur over het coalitieakkoord gedebatteerd. Het coalitieakkoord kun je downloaden via: Coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' | Publicatie | Kabinetsformatie (kabinetsformatie2021.nl)
Linda van Eekeres
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
