Gewastour aardappel - week 22
Problemen blijven zich voor aardappeltelers opstapelen
Het voorjaar van 2024 wordt er een die nog lang wordt herinnerd door aardappeltelers. Het werk gaat met horten en stoten en de ene na de andere uitdaging stapelt zich op. Aan de ene kant verliezen telers gepote aardappelen door rot, terwijl elders telers nog moeten percelen moeten aanfrezen waar de planten al langere tijd boven staan. Daar komt de hoge phytophthoradruk, waarbij op menig perceel al haarden worden gevonden, nog eens bovenop.
Bijna heel agrarisch Nederland heeft het flink te verduren gehad met de vele neerslag dit voorjaar. Dat deze lente het natste jaat op één na was, komt dan ook niet plots uit de lucht vallen. Enkel 1983 was natter met 282 millimeter gemiddeld. Volgens Weeronline viel er gemiddeld 265 millimeter in Nederland, tegen 157 millimeter normaal. Op veel plekken in Nederland werd het overigens wel het natste voorjaar ooit gemeten, met name de zuidelijke regio's. Ook mei verliep bijzonder nat met gemiddeld 122 millimeter. Met die data is het niet gek dat het aardappelpoten met zoveel moeite gaat en vertraging oploopt.
Problemen stapelen zich op
Naast het niet kunnen aardappelpoten, lopen telers tegen andere problemen aan in de teelt. De vele neerslag eist zijn tol in de ruggen en verrotte aardappelen zijn zowel in lage als op goede plekken in het veld te vinden. Een ronde langs telers bij de Gewastour aardappelen maakt duidelijk dat op veel percelen wel iets van waterschade is terug te zien. De ene keer zijn het kleine plekjes op de kopakker en lager gelegen stukken, anderen geven aan dat er zo 10% of meer verrot is. Daarnaast groeien de kleine plantjes ontzettend hard met het vele vocht en de temperatuur. Veel telers hebben daardoor nog geen moment gehad om de aardappelen aan te frezen, terwijl veel aardappelplanten in een stadium raken waarin aanfrezen eigenlijk niet meer kan. Ook geven telers aan dat zij duidelijk zien dat gesneden pootgoed in de natte omstandigheden eerder rotten, waardoor een perceel 'holler' komt te staan.
Kees Trouw, aardappelteler in Hellevoetsluis (Zuid-Holland), geeft aan dat je als teler de kans nauwelijks krijgt op het veld met het huidige weer. "De aardappelen groeien enorm hard en staan bijna allemaal boven. We hebben ontzettend veel werk te doen, want we moeten ze nog aanfrezen, maar we krijgen de kans niet. De regen stapelt zich maar. Dan weer 20 millimeter, dan weer een bui. Het heeft de tijd niet om te zakken." Ook de komende dagen verwacht Trouw nog niet te kunnen aanfrezen. "Hopelijk komende woensdag of donderdag, maar ondertussen groeit het gewas wel enorm hard door." Trouw heeft de ruggenfreesmachines aangepast door de bovenkant er af te halen op de plaatsen waar de aardappelplant zich bevindt.
Wie ook goed gedijt onder de huidige weersomstandigheden: phytophthora, een volgende probleem voor telers. Volgens BO Akkerbouw is de schimmel op meerdere plaatsen in het land geconstateerd. Telers zijn druk bezig om bespuitingen uit te voeren, maar door de vele neerslag is dat soms niet of nauwelijks te doen en het laat letterlijk diepe sporen na op de percelen. Bovendien moet je er bovenop zitten met de harde gewasgroei. "Het gewas groeit zo hard, je moet om de 3 of 4 dagen spuiten om het nieuwe loof bedekt te krijgen", laat een andere teler weten.
Tweede phytophthora bespuiting een feit
In Voerendaal (Limburg) spoot aardappelteler Ruud Steinbusch deze week al zijn tweede phytophthora bespuiting van het seizoen op zijn perceel. De rijomstandigheden vallen alleen niet mee met de verzadigde grond. Ook in het Gelderse Elst voerde aardappelteler Daan Tap zijn preventieve bespuitingen uit op het perceel tegen phytophthora. Hij geeft aan dat het gewas ontzettend hard groeit met dit weer. Daarnaast valt de waterschade bij hem mee, ondanks dat er in mei 158 millimeter aan neerslag viel in mei. "We hebben wel een beetje schade op de kopakker en er zal best wat opbrengstderving van komen, maar over het veld is gelukkig geen schade te zien".
Dat de waterschade zich dit seizoen niet beperkt tot een bepaald gebied, is inmiddels wel duidelijk. Ook in de provincie Zeeland blijven buien overtrekken, waar ook vandaag lokaal weer een bui viel. In Zeeuwse IJzendijke geeft aardappelteler Brian Salomé aan dat de aardappelplanten bovenkomen, maar dat er ook schade is. "Ik moet nog kijken wat de schade precies is, maar op de lagere plekken lijkt het pootgoed verrot. Af en toe komt op deze plekken wel een plantje boven, maar ook soms helemaal niets. Verder over het veld zijn veel aardappelen onderweg, maar ook daar kwam ik een rotte aardappel tegen. Ik heb nog wat extra pootgoed staan dus misschien dat ik de slechtste delen overpoot. Maar ook dat zorgt weer voor een latere oogst en komt de opbrengst niet ten goede. Het is eerst wachten op een drogere periode."
Jesse Torringa
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
