Meer nieuws

Ook de aardappelmarkt is twee weken op vakantie geweest. De PotatoNL vier maanden en daar is maandag 6 januari verandering in gekomen. Wat opvalt is de grote spreiding in de prijs. Met name het Fontane-segment blijft achter, maar daar komt inmiddels verandering in.

Voor het eerst in het huidig aardappelseizoen 2024-2025 heeft PotatoNL  een notering gepubliceerd. Die is samengesteld onder leiding van een onafhankelijke marktmeester. Opvallend is dat de bandbreedte bijzonder groot is.

De Belgische aardappelverwerker Agristo heeft zijn financiële cijfers over 2023 gepubliceerd. Hieruit blijkt dat het bedrijf een recordwinst van €210 miljoen optekende in de ruim veertig jaar dat het familiebedrijf actief is. De omzet steeg met maar liefst 40% naar €1,27 miljard.

Van een omslag op de aardappelmarkt is begin 2025 nog geen sprake. Sterker nog, de DCA EU-4 Potato Index begon week 1 op exact hetzelfde niveau als waarop week 52 eindigde. Dat is in lijn met de Europese noteringen. Alleen onze oosterburen springen in het oog.

Zuid-Afrika is uitgegroeid tot een belangrijke speler in de Afrikaanse productie van aardappelen en uien. Het zijn cruciale gewassen voor zowel de lokale markt als elders in Afrika. Hoewel deze markten grotendeels zelfvoorzienend zijn, bieden ze mogelijkheden voor Europese samenwerking en handel, met name met Nederland.

Het is voor menig teler even wennen dat Innovator (en niet Agria) op kop gaat als meest gewilde aardappel. Een verklaring daarvoor kan zijn dat het de verwerkers zijn die de markt maken. Exporteurs en sorteerbedrijven bijvoorbeeld zijn toch net even wat terughoudender. Meer hierover in de laatste aardappelmarktupdate van 2024. 

Voor het eerst in vier jaar tijd stijgt de kostprijs voor consumptieaardappelen niet in alle gevallen. Na jaren van fiksen kostenstijgingen krijgen akkerbouwers te maken met meer stabiliteit. Daarvoor moeten wel de hectare-opbrengsten gelijk blijven. Ook zijn er verschillen tussen zand- en kleigrond en de leverperiodes.

Het geliefde fastfoodras Innovator maakt zich verder los van bulkrassen op de aardappelmarkt. Zelfs het premiumras Agria moet een veer laten als het om de prijsvorming gaat. De gehele markt is overigens bijzonder te noemen. De stijgingen volgen elkaar in rap tempo op.

Europa's grootste aardappelverwerker, Clarebout Potatoes uit het Belgische Nieuwkerke, gaat voor een lijn van stabiliteit in de aardappelcontracten voor oogstjaar 2025. Opvallend is dat het insteekt op een langere bewaring en de focus iets verlegt op Innovator. Het bedrijf kan iedere aardappel goed gebruiken met de opening van een nieuwe friteslijn in Duinkerken.

Niet lang nadat een van de grootste aandeelhouders van fritesreus Lamb Weston zich stevig uitliet over het reilen en zeilen van de onderneming kwam het nieuws naar buiten dat een nieuwe CEO is gevonden om de boel recht te trekken.

De Belgische aardappelverwerker Agristo bijt het spits af met zijn aardappelcontracten voor de oogst van 2025. De prijzen, die grotendeels gelijk blijven, moeten vertrouwen en stabiliteit uitstralen wat uiteindelijk in groei van het volume en de keten moet resulteren. Telers die in de aflandperiode kunnen reinigen en op afroep leveren worden beloond.

In de week voor kerst zou je verwachten dat de verwerkers zich opmaken voor de geplande stops waar menig fabriek mee te maken heeft. De noteringen laten echter niks van rust zien. Deze week steeg de DCA EU-4 Potato Index met 27% naar het hoogste punt van dit seizoen.

Het heeft even geduurd, maar na een halfjaar zit er schot in de zaak rond PotatoNL. Verwerkers, handel en telers vertegenwoordigd in LNCN, Nao, Vavi en ZLTO willen toch met elkaar door met de Nederlandse notering en starten 6 januari met noteren (laatste notering was 8 juli).

Het Nederlandse areaal aan pootaardappelen zit aardig aan het plafond. De groei aan pootgoed gaat de komende jaren dan ook vooral plaatsvinden in het buitenland. Dit heeft Mark Zuidhof, topman van coöperatie Agrico, gezegd op de algemene jaarvergadering afgelopen week.

Stampen om maar zoveel mogelijk aardappelen te verwerken was afgelopen maand niet aan de orde. Het totaal aan verwerkte aardappelen komt in november net boven de 300.000 ton uit. Daarmee is het verwerkingscijfer van afgelopen november het laagst sinds 2020. Er is wel relatief veel voorgebakken frites gemaakt.

Jana Partners, die meer dan 5% van de aandelen van Lamb Weston bezit, is op zijn zachtst gezegd niet blij met de koers die het bedrijf nu vaart. Dat blijkt uit een brief die aan de raad van bestuur is gestuurd. Volgens de investeerder is sprake van structureel mismanagement dat minstens $400 miljoen heeft gekost. Het roer moet radicaal om, zo meent de investeringsmaatschappij.