Energiemarkt

Rusland blijft als een donkere schaduw boven de Europese gasmarkt hangen. Deze week was er gedoe tussen een Oostenrijks energiebedrijf en Gazprom. Elektriciteit op de Epex was voor de verandering eens wat stabieler. Het nieuw te vormen kabinet zorgt voor meer onrust met plannen voor het schrappen van de salderingsregeling.

Met de comeback van rode diesel krijgen boeren, tuinders en loonwerkers een korting van 28 cent per liter diesel. Dit zei Caroline van der Plas, leider van BoerBurgerBeweging (BBB), vanochtend bij de toelichting van het coalitieakkoord van haar partij met de PVV, VVD en NSC. De land- en tuinbouw moet nog wel even geduld hebben: de herinvoering van de rode diesel staat pas gepland voor het jaar 2027. 

We hebben de afgelopen eeuw enorme hoeveelheden fossiele energie gebruikt en die voorraden zijn eindig en dragen bij aan de opwarming van de aarde. Daarom draait het in de toekomst nog maar om één ding: toegang tot schone energie. Er is echter een groot probleem met deze zienswijze: de kosten.

De rode draad in mijn columns op Boerenbusiness is dat de energietransitie dreigt te verzanden in allerlei praktische problemen. Kort geleden was hiervan weer een opmerkelijk voorbeeld.

De oliemarkt is redelijk in balans. Aan de ene kant kwamen twee gezaghebbende instanties met prijsdrukkend nieuws naar buiten. De markt reageerde daar nauwelijks op. De onrust in het Midden-Oosten en Rusland houdt een stevige bodem in markt.

De bijmengplicht voor biobrandstoffen was lang een doorn in het oog voor de olie-industrie. Voor de agrarische sector zorgen de biobrandstoffen voor een bodem in grondstoffenmarkt. Twee partijen met op punten behoorlijk tegenstrijdige belangen. Met de opkomst van de elektrische auto is er iets veranderd. Beide bedrijfstakken hebben elkaar gevonden als kritische geesten in de discussie over elektrificatie, dat zowel in Brussel als Washington gepresenteerd wordt als het wondermiddel tegen CO2-uitstoot.

Het voorstel van demissionair minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten om de salderingsregeling af te bouwen heeft geen meerderheid gehaald in de Eerste Kamer. Bezitters van een zonnepanelen of kleine windmolen met een kleinverbruikaansluiting (tot 3x80 ampère) mogen hun levering en verbruik blijven verrekenen.

Als ergens blijkt hoe nauw energie en politiek verweven zijn dan is dat wel op de gas- en elektriciteitsmarkt. Gas is een geopolitiek drukmiddel aan het worden. Rusland lijkt Europa haast beter gezind dan de VS. In Nederland is gaat de sage rond de afbouw van de salderingsregeling verder en het is nu aan de Eerste Kamer. Minister Jetten waarschuwt voor een gat op de begroting als de Kamer niet voor zijn plannen stemt.