Gewasbescherming

Het is akkerbouwers de afgelopen jaren niet vreemd dat steeds meer gewasbeschermingsmiddelen verdwijnen. Ook 2025 is geen uitzondering op deze regel. Teelten komen verder onder druk te staan doordat steeds minder herbiciden, insecticiden en fungiciden beschikbaar zijn. We zetten de grootste veranderingen en uitdagingen voor komend seizoen op een rij. 

Opnieuw wordt de deadline voor het verplicht gebruik van een gesloten vulsysteem voor gewasbeschermingsmiddelen opgeschoven. Dat is de verwachting van de sector zelf. Officieel antwoord laat op zich wachten, maar het is niet aannemelijk dat het ministerie van LVVN de wetgeving voor 1 januari op orde heeft.

De stemming onder de (buitenlandse) akkerbouwers is weleens beter geweest. De afzetprijzen zijn vergeleken met twee jaar terug flink gedaald. De kosten voor de inputs zijn ook lager, maar de marges voor de teler worden er gemiddelde genomen niet beter op. Dat heeft invloed op de toeleverende bedrijven, waaronder gewasbeschermingsmiddelen. Of het wat met de stemming in de landbouw te maken heeft of niet; twee grote Duitse spelers op het gebied van chemie hebben beide een andere benadering. Toch zijn de verschillen minder groot dan ze op het eerste gezicht lijken en kijken beleggers door een heel andere bril dan boeren.

Onderzoekers van de universiteit van Dublin hebben een antigeensneltest ontwikkeld waarmee in het veld het genotype van phytophthora is te ontdekken. Volgend jaar al moeten aardappeltelers over de tests kunnen beschikken. Dat is nodig om in een vroeg stadium te kunnen weten met welke phytophthorastam je te maken hebt en daar de gewasbeschermingsstrategie op kunt aanpassen.

De situatie die afgelopen winter werd gevreesd, is inderdaad bewaarheid. Seizoen 2024 is gestart met een zeer hoge phytophthoradruk in aardappelen in Europa. Eind mei riep de Europese organisatie Copa-Cogeca al op voor een EU-actieplan voor phytophthora. Dat begint met het introduceren van nieuwe gewasbeschermingsmiddelen.

CropLife NL doet onderzoek in Nederland om gewasbeschermingsmiddelen van een digitaal etiket te voorzien. Het uiteindelijke doel is om zo een sluitende administratie tussen middelvoorraad en gebruik te hebben. Het deelproject is onderdeel van een groter onderzoeksproject over precisielandbouw en data.

De wind in de mondiale landbouw waait onderhand uit een andere hoek. Na een paar jaar van vooral stijgende markten is de agrarische sector nu meer in de ban van dalende prijzen en wanneer die hun dieptepunt hebben bereikt. In het kielzog van de goede marktomstandigheden in de primaire sector wisten de producenten van gewasbeschermingsmiddelen ook een graantje (of nog wat meer) mee te pikken. Nu het in de landbouw minder gaat, krijgen bedrijven in de periferie daar ook het een en ander van mee.

De omstreden Europese wet die moest voorzien in het halveren van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in 2030 is door EU-voorzitter Ursula von der Leyen dinsdag 6 februari ingetrokken. Het besluit is opnieuw een grote tegenslag voor de Green Deal, waar steeds meer de angel uit wordt getrokken. Grote tegenstand van de rechts politieke hoek én de Europese boerenprotesten worden als aanleiding genoemd.