Oekraine

De prijzen voor ruwe olie zitten al ruim een half jaar in de lift. Door de oorlog in Oekraïne is de volatiliteit in de markt ook nog eens enorm toegenomen met vooral in maart extreme prijsbewegingen. De grootste prijsschommelingen lijken inmiddels wel achter de rug en de laatste twee weken vlakt het opwaartse momentum af. Breekt er daarmee een nieuwe fase aan op de oliemarkt?

Het effect van de hitte golf in de VS is merkbaar op de graannoteringen. Ook daar lopen de temperaturen op. Daarnaast krijgen de Amerikaanse handelaren nog een zetje in de rug door het rentebeleid van de FED. Maar ook de export van graan uit Oekraïne blijft de gemoederen bezig houden.

De tarwenoteringen op de Matif bewegen vooral zijwaarts, terwijl de CBoT deze week een kleine correctie naar beneden liet zien. Dat effect op de beurs in Chicago wordt voor een deel veroorzaakt door de start van de oogst van wintertarwe in het zuiden van de VS. Verder blijft de uitvoer van graan uit Oekraïne een hete aardappel die steeds weer wordt doorgeschoven.

Niet alleen de oorlogssituatie maar ook ongunstige weersomstandigheden hebben geleid tot een lagere gewasopbrengst in Oekraïne. In combinatie met het lagere areaal ligt de opbrengstprognose op landenniveau historisch laag. Gewassen als maïs en zonnebloemen staan er wel gemiddeld op.

De krapte op de graanmarkt is voorlopig nog niet voorbij. Het wegvallen van de aanvoer uit Oekraïne zorgt ervoor de kopers opzoek zijn naar andere leveranciers. Europa is daarbij voor steeds meer importeurs een serieus alternatief. Verder zorgt de krapte voor hoge voedselprijzen en nog erger mogelijk tekorten. Om dat te verlichten en het graan uit Oekraïne als nog op de wereldmarkt te krijgen kwam de Amerikaanse president Biden met een plan voor tijdelijke silo’s aan de grens.

De tarwenotering bewogen de afgelopen handelssessie vooral zijwaarts. De graanoogst staat in verschillende belangrijke productieregio's op het punt van beginnen. De markt lijkt dat even af te wachten. Oekraïense boeren maken zich grote zorgen of ze de kans krijgen de graanoogst binnen te halen en of ze vervolgens ook kopers voor de tarwe kunnen vinden.

Hitte in Europa en de Verenigde Staten laten de koersen van onder andere stijgen op maandag 13 juni. Ook in India wordt gesproken over extreem hoge temperaturen. Allemaal zorgen die ervoor dat graanoogsten kleiner kunnen uitpakken de komende maanden.

Het Wasde-rapport van het Amerikaanse ministerie van landbouw (USDA) dat vrijdag 10 juni is gepubliceerd is redelijk in lijn met de verwachtingen van analisten. De sojanotering op de CBoT zat de laatste dagen al flink in de lift vanwege krapte op de markt. Dat is in het Wasde-rapport nog eens bevestigd. Hoe de voorspelling voor tarwe geïnterpreteerd moet worden is lastiger door de logistieke problemen.