De prijs van Zwitserse zekerheid

De Zwitserse frank is enorm in trek als financiële vluchthaven. Dit komt door de turbulentie rond het handelsconflict tussen China en de Verenigde Staten en de rumoer omtrent de brexit. Aan deze populariteit hangt echter wel een prijskaartje, welke vooral door het Zwitserse bedrijfsleven betaald wordt.

Vorig jaar maakte Zwitserland indruk met de economische groei van 2,5%. Die mooie stijging was vooral te danken aan een toenemende export van industriegoederen. Voorlopig kan het land echter alleen dromen van een dergelijk groeitempo. Voor het lopende jaar is de groeiprognose namelijk stapsgewijs bijgesteld van ruim 1,5% tot minder dan 1%. Zwitserland heeft last van de afgekoelde economische groei in omliggende landen (zoals in Duitsland). De stiekeme opmars van de Zwitserse frank speelt echter de hoofdrol bij de groeivertraging.

Langzaam maar zeker
De frank is sinds april 2018 langzaamaan met 10% gestegen ten opzichte van de euro. Deze opleving zet een flinke rem op de winstgevendheid van het lokale bedrijfsleven. Zwitserse ondernemingen, met kosten in franken en inkomsten in euro’s, staan voor de keuze om genoegen te nemen met een lagere winstmarge of de prijzen te verhogen en daarmee het risico te lopen dat ze zich uit de markt prijzen. Het is echter nog maar de vraag of het bedrijfsleven in Zwitserland de komende tijd wat lucht krijgt.  

Een belangrijke reden voor de opmars van de Zwitserse frank is dat deze munt een veilige haven is voor de financiële wereld. Er heerst een stabiel politiek klimaat, het land kent een sterk ontwikkelde banksector en er is een centrale bank die een behouden koers vaart. Deze zaken maken het land (en de frank) tot een aantrekkelijke bestemming in periodes waarin de spanning op financiële markten toeneemt. Dat is in 2019 bepaald het geval, als gevolg van de handelsoorlog en de chaotische ontwikkelingen rondom de brexit.

Race naar de bodem
Andere factoren die de frank omhoog stuwen, zijn de zeer zwakke groei in de Europese Unie en het afzwakkende groeitempo in de Verenigde Staten. De centrale banken in deze gebieden doen hun best om de groei en de inflatieverwachtingen aan te wakkeren. De Federal Reserve (FED) heeft de rente eind oktober dan ook voor de derde maal dit jaar verlaagd. Daarbij duwde de Europese Centrale Bank (ECB) de rente verder in de min en die bank kondigde een nieuw opkoopprogramma aan. De Zwitserse centrale bank heeft op dit vlak nauwelijks ruimte voor een tegenzet: sinds januari 2015 hanteert de SNB een rente van -0,75%.

De SNB probeert de opmars van de frank overigens wel op verschillende andere manieren af te remmen. In 2017 heeft 'The Economist' Zwitserland uitgeroepen tot de grootste valutamanipulator van de wereld (voor China en Rusland). Voorlopig halen de frank-verkopen door de bank weinig uit. Het einde van de opmars komt namelijk pas in zicht als de rust enige tijd terugkeert op de financiële markten en de Europese economie een teken van leven vertoont. Voorlopig blijft het lokale bedrijfsleven via een sterke munt echter de prijs van Zwitserse zekerheid betalen.

Joost Derks

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.