Stikstof: de meesterroof van de overheid

Allereerst onze excuses voor de uit de hand gelopen demonstraties voor het provinciehuis in Groningen. Dit had niet mogen gebeuren, maar ik kan wel begrijpen hoe dit is ontstaan. Het bestuur van de provincie Groningen bestaat voor een groot deel uit aanhangers van Jesse Klaver en Tjeerd de Groot. Dus mensen die de boeren liever kwijt dan rijk zijn.

Maar wat is er nu aan de hand? Waarom gaan de boeren ook naar de provinciehuizen en het RIVM? Ik leg het aan de hand van voorbeelden uit. In Nederland hadden de boeren meer dan 30 jaar een melkquotum. Wanneer een boer wilde uitbreiden, moest hij van een stoppende boer zijn melkquotum kopen. 

Er waren zelfs makelaars, die het complete melkquotum van een stoppende boer opkochten en vervolgens weer in kleine beetjes verkochten aan bedrijven die wilden uitbreiden. Immers, de prijs was best hoog en zo kochten de bedrijven, die wilden groeien elk jaar iets erbij. De EU heeft het melkquotum in de EU afgeschaft in 2015 en dus ook in Nederland.

Kom maar met meer melk
De melkfabrieken riepen tegen de boeren: 'kom maar met meer melk, wij verwerken het'. Degene die destijds het hardst riep om meer melk, was onze Tjeerd de Groot, destijds werkzaam bij de Nederlandse Zuivel Organisatie. Ook de banken zeiden: investeren. De jonge boeren die wilden groeien, hebben hier dankbaar gebruik van gemaakt.

Stel wij praten over boer Piet. Hij had in 2015 zo'n 100 melkkoeien. Om uit te breiden heeft hij een vergunning aangevraagd voor 200 koeien. Die vergunning heeft hij destijds gekregen van de provincie. Vervolgens is hij een stal gaan bouwen. Meestal kleiner dan de aangevraagde vergunning, omdat hij de vergunning voor toekomstige groei had aangevraagd. 

Stel hij heeft een stal gebouwd voor 180 koeien. Begin 2015 was de stal klaar. Vervolgens moesten er koeien worden gekocht om de stal te vullen. Omdat de koeien schaars waren en in verband met dierziekten, hebben de meeste boeren besloten te groeien door middel van de eigen fokkerij. Medio 2015 had Piet 115 koeien. Een jaar later 130 koeien.

Extra korting door de overheid
In 2017 zag de overheid dat het fosfaatplafond, wat de EU ons heeft opgelegd, werd overschreden. Dus het aantal koeien moest omlaag. De overheid heeft als oplossing het fosfaatquotum ingevoerd. Daarbij werd gekeken hoeveel koeien boer Piet had op 2 juli 2015. Dit waren 115 koeien. Dus boer Piet moest terug naar 115 koeien. En kwam er een extra korting van 8% door de overheid over het aantal koeien.

Voor boer Piet betekent dit 115 koeien min 8% = 105 koeien. Dus eind 2017 was boer Piet weer bij 105 koeien. Boer Piet wil toch naar 200 koeien groeien. Dus om uit te breiden, probeert boer Piet nu fosfaatrechten te kopen. Deze rechten kosten per koe circa 11.500 euro. Dus in 2018 en begin 2019 heeft Piet zoveel gespaard, dat hij voor 5 koeien fosfaatrechten heeft gekocht en zit dan op 110 koeien.

Vergunning pakken we af
Nu komt het stikstofprobleem. De overheid weet geen oplossing. Alleen bij boeren is op korte termijn stikstofrechten te ontfutselen. Nu zegt Den Haag, boer Piet, jij hebt vergunning voor 200 koeien. Deze vergunning pakken wij af van jou, want jij hebt op 4 oktober maar plaats voor 180 koeien in je stal. Deze stikstofrechten gebruiken wij om aan de bouw en andere projecten te geven, zodat er toch weer iets door kan gaan in Nederland.

De provincies zien echter in dat deze oplossing te weinig stikstofrechten oplevert, om de projecten die op stapel staan door te laten gaan. Dus zij zeggen nu: 'nee boer Piet, jij hebt op 8 oktober slechts 110 koeien. Wij gaan uit van deze 110 koeien, en de rest van jouw rechten pikken wij af. Al deze rechten kunnen wij gebruiken om onze projecten door te laten gaan.'

Boer Piet heeft de rechten gekocht, dure verplichtingen met de bank aangegaan en nu worden van hem alle groeimogelijkheden afgepakt om zijn stal te vullen. Zijn financiële verplichtingen aan de bank waren immers gebaseerd op 180 koeien. Hoe moet hij nu verder met zijn aflossingen? Een bedrijf wat niet meer kan groeien, kan niet meer investeren in toekomstige ontwikkelingen en is ten dode opgeschreven.

Moet intern salderen
De overheid wil de nog niet gerealiseerde rechten stelen van de boeren. Omdat stelen niet mag, past de overheid de wet aan en wel zo dat het ineens geen stelen meer is. De provincies willen nog meer stelen van de boeren. Hoe slim zit de diefstal in elkaar? De minister zegt: 'Boer Piet, je mag uitbreiden naar die 180 koeien. Geen Probleem. Maar je moet intern salderen.'

Dit houdt in: als je dan van 110 koeien uitbreidt naar 180 koeien, mag je maximaal dezelfde stikstofuitstoot hebben als je nu hebt met 110 koeien. Boer Piet heeft al een nieuwe stal, dus dit is een onmogelijke opgave. Immers, de landbouw heeft al sinds 1990 gemiddeld 60% minder stikstofuitstoot. 

En wanneer we de provincie hiermee confronteren zegt de provincie: “misschien moeten we even nadenken of dit wel klopt” En zo is in het Kamerdebat op 17 oktober aangegeven. Tot 1 december gaat Schouten met provincies na of dit niet te zwaar is en we voor intern salderen terug moeten naar 180. Maar bij extern salderen blijft 110 het vertrekpunt.

Financiële verplichtingen
Dit betekent: In een oude stal is de stikstofafname ten opzichte van 1990 misschien slechts 4% afgenomen. Maar de nieuwe stal van Boer Piet is ten opzichte van 1990 al een stikstofreductie van misschien wel 80% bereikt. En dat terwijl hij vergunning heeft gekregen voor 200 koeien van de overheid. Boer Piet kan niet aan zijn financiële verplichtingen voldoen en gaat failliet. Terwijl hij juist de boer was, die niet wilde stoppen.

Heel onbegrijpelijk is dat deze diefstalpraktijken zijn ontstaan door verontruste cijfers van het RIVM over de stikstofuitstoot. De stikstof die de gewassen opnemen, wordt niet meegeteld door het RIVM. Het RIVM wil alleen niet openbaar maken, hoe zij aan de cijfers komen. In ieder geval is een groot deel van de cijfers gebaseerd op aannames. Dus waar praten wij over?

Al dat gesjoemel met cijfers van het RIVM, lijkt wel op bangmakerij van de bevolking en roept bij mij veel vraagtekens op. Ik vraag mij ook steeds meer af, hoe de natuurinstanties de RIVM beïnvloeden. Hoe slechter het RIVM praat over de natuur, hoe meer geld en gronden de natuurinstanties ontvangen van Den Haag. Immers, door de wensen van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer hebben wij zoveel Natura2000-gebieden in Nederland. Veel meer dan de EU eiste.

Plantensoorten op de lijst
De politiek heeft zitten slapen en dit gewoon toegestaan. Uiteindelijk zijn de natuurinstanties de oorzaak van ons stikstofprobleem. Zij hebben zelfs plantensoorten op de lijst opgenomen die niet eens in Nederland voorkwamen, maar waarvan zij wel droomden. Dit lukt niet, nee logisch. Stikstofvervuiling bestaat uit 2/3 deel NOx ( industrie, luchtvaart en verkeer) en 1/3 deel NH3 . 

Van deze NH3, zeggen de geleerden, wordt 60% van de uitstoot veroorzaakt door de landbouw. Bij de landbouw zijn ook de dieren die in het wild leven, de huisdieren (3 miljoen), de paarden en de dieren van de natuurinstanties voor het onderhoud van de natuurgebieden, te samen geteld. Verder is NOx veel zwaarder dan NH3 en gaat de NH3 dus direct hoog in de atmosfeer vervluchtigen.

De NH3 is dus zeer moeilijk te meten. Iets wat niet is onderzocht. Waarom niet eerst meten en dan weten. Dan pas concluderen. Door al deze aannames van het RIVM staat nu de hele economie op slot. En waarom? Als je bouwt en dan een huis neerzet die veel minder uitstoot, is dit toch een win-situatie? 

Natuur gaat meer verloederen
Dit beleid van de overheid leidt tot de ondergang van geheel Nederland. Wanneer u niet tot inkeer komt, leidt dit tot massa ontslagen. Zelfs de natuur gaat dan nog meer verloederen. Er is maar een simpele verklaring voor de vervuiling van de aarde. De kringloopwijzer van de mens zelf. Deze kringloopwijzer moeten wij sluitend zien te krijgen en niet ons verschuilen achter de boer en dan zeggen: 'de boer heeft het gedaan, want hij heeft het niets gedaan'. 

Sterker nog, geen sector heeft het zo goed gedaan, als de boer. Nee alleen wij zelf zijn de boosdoener. Geen enkele politieke partij praat hier echter over. De politiek doet alleen maar dweilen met de kraan open. En in plaats van de kraan dicht draaien, wordt de kraan steeds verder open gezet.

Jaap Majoor
Laag-Zuthem

Boerenbusiness

Onder Boerenbusiness worden opinies geplaatst van auteurs die in principe eenmalig hun mening op Boerenbusiness.nl ventileren of van personen die liever anoniem willen blijven. Naam en woonplaats zijn altijd bij de redactie bekend.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.