Middelmatigheid genadeklap voor melkveehouderij

Iedere nieuwe maatregel in de veehouderijsector wordt afgeketst of ingevoerd na overleg met de Rabobank. Onlangs liet minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) weten dat ze echt niet meekon in de knelgevallenregeling voor melkveehouders die in aanloop naar 2015 niet gekozen hebben voor een snelle, intensieve groei, maar die groei met beleid als uitgangspunt hadden. 

Toen ik las hoe ze tot deze beslissing was gekomen, viel ik bijna van mijn stoel. Uit overleg met de Rabobank was Schouten namelijk tot de conclusie gekomen dat het niet nodig was om deze bedrijven (financieel) te steunen. Dit omdat Rabobank haar wist te vertellen dat de groep die failliet zou gaan zonder knelgevallenregeling, het hoe dan ook financieel niet gehaald zouden hebben.

Mag ik daaruit dan opmaken dat Rabobank de financiële gegevens van de 800 melkveehouders, die aanspraak willen maken op de knelgevallenregeling, gebruikt heeft als input voor het gesprek met Schouten? Zodra een minister haar beslissingen neemt op basis van gesprekken met een bank, wordt het tijd om de staatsvorm aan te passen.

Draagvlak
Draagvlak is het codewoord om mee te mogen praten met de (door henzelf uitgeroepen) grootste belangenorganisatie voor de veehouderij in Nederland (LTO Nederland). Brussel heeft geen zin in opstanden en rellen van individuele beroepsgroepen. Brussel wil gewoon met 1 poppetje praten en dat ene poppetje wil ook niet met te veel poppetjes praten. Echter, ze vergeten een belangrijk punt en dat is dat je draagvlak moet creëren en niet moet afdwingen.

Lange tijd heeft LTO Nederland het prima gedaan als woordvoerder, maar dat was in een tijd dat de veehouderij een spreekbuis nodig had voor beleidsbeslissingen op landelijk en Europees niveau. Echter, de problemen zijn nu niet meer alleen landelijk en Europees, en ze zijn ook zeker niet meer alleen op beleidsniveau, maar ze zijn veel groter en intensiever; ze gaan over het al dan niet kunnen voortbestaan.

Het gaat over terug knokken tegen de gevestigde orde en het allerbelangrijkste: het gaat over een vuist durven maken tegen je eigen regering. En daar houdt het voor LTO Nederland toch echt op. De eis van Brussel om draagvlak te hebben in eigen land werd tot nog toe iedere keer als tegenargument gebruikt, wanneer een melkveehouder of organisatie zich wat kritisch uitliet over de gevestigde orde.

Die tijd is echt voorbij, er is namelijk al lang geen draagvlak meer. En het aangaan van tientallen dubieuze samenwerkingsverbanden om iedere groep een beetje te dienen, begint te irriteren. Daaruit blijkt een te grote angst om je eigen bestaansrecht te verliezen en angst is de slechtste raadgever denkbaar.

Poldermodel uitgemolken
De basis van een overlegcultuur is compromissen sluiten, waarbij het van cruciaal belang is dat alle partijen een compromis doen. Het kan zijn dat ik ze niet zie, maar het lijkt er verdacht veel op dat het vooral de melkveehouder is die compromissen sluit. Het eigen belang opofferen voor het grotere belang is prima, in een samenleving moet dat.

Echter, dan moet je ervoor waken dat er niet tussen het eigen belang (de melkveehouder) en het grotere belang (duurzaam milieubeleid) nog 6 lagen zitten, met allemaal andere belangen die een klein beetje willen meepikken van het offer dat de melkveehouder moet brengen. Het adviesrapport Grondgebondenheid is het meest duidelijke voorbeeld van een mislukt poldermodel.

Angst is de raadgever voor 'advies Grondgebondenheid'
De angst om niet meer aan te mogen schuiven bij de grote meneren en mevrouwen in Den Haag en Brussel hebben 3 opvallende gevolgen gehad voor het advies Grondgebondenheid. Ten eerste de snelheid waarmee het rapport gepresenteerd is, ten tweede de organisaties die meegeschreven hebben en ten derde het eendimensionale plan. Je zou denken dat er ook een plan B en C zouden volgen. De onzekere situatie waarin de melkveehouders zich al bijna 5 jaar bevinden, laat toch geen ruimte voor maar 1 plan?

De melkveehouder is een ondernemer zoals velen in Nederland. Hij heeft niet meer recht op toeslagen of subsidies dan welke andere ondernemer dan ook. Hoe kunnen organisaties die niet weten hoe het is om zelf je geld te verdienen aan de basis van dit plan staan? Het Wereld Natuur Fonds (WNF), Stichting Centrum voor Landbouw en Milieu, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en een afgevaardigde van de provincie Gelderland. Alleen het WNF heeft dit jaar al meer dan €10 miljoen aan subsidies ontvangen.

Transparantie en verdeeldheid als oplossing
De enige oplossing, die de melkveehouder daadwerkelijk perspectief kan bieden, is transparantie en verdeeldheid. Openheid van zaken schept vertrouwen. Kleur bekennen ook, je wordt niet beter door compromissen te sluiten. Vraag dat maar aan elke melkveehouder met een beetje verstand van foklijnen. Wanneer je een koe met hoge vetgehalten en een lage score op uiergezondheid, kruist met een koe met lage vetgehalten en een hoge score op uiergezondheid dan heb je een middelmatige koe gefokt.

De kracht zit niet in middelmatigheid, de kracht zit in het hoogst haalbare
Gelukkig beginnen de veehouders zich steeds meer te mengen in de discussie en zien wij steeds meer initiatieven die de boer wel 100% vertegenwoordigen. In deze tijden hebben wij geen compromissen nodig, maar in deze tijden hebben wij een pitbull nodig. Een pitbull die knokt voor alles waar de veehouderij voor staat en waarmee zij al meer dan een halve eeuw wereldwijd aan de top meedraait als een van de weinige sectoren van Nederland.

Voor de beeldvorming is TeamAgroNL opgericht, sindsdien kunnen veehouders wat rustiger slapen. Er gaat namelijk geen negatieve discussie in de media voorbij zonder dat TeamAgroNL een tegengeluid laat horen. Ook zien wij steeds meer mensen een vuist maken tegen de gevestigde orde; denk daarbij aan het onderzoek van Geesje Rotgers (V-focus) en Jaap Hanekamp.

Ondanks dat het vertrouwen in de toekomst van de melkveehouderij laag is, is het vertrouwen in de toekomst van de belangenbehartiging van de melkveehouderij wel wat toegenomen.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.