Het saldo voor de melkveehouderij was, zoals we in verschillende artikelen hebben kunnen lezen, voor het jaar 2022 ongekend hoog. Het jaar 2023 geeft een heel ander beeld, waarbij het managen van het melkveebedrijf een uitdaging is.
De daling van het saldo is overwegend toe te schrijven aan de lagere opbrengsten voor de melk. Maar hoe krijgen we meer inzicht in de bedrijfsvoering en waarop kunnen we sturen op het melkveebedrijf?
Ontwikkeling van de melk- en de grondstoffenprijzen
Dat de melkprijs niet meer zo stabiel zou zijn, lag in de lijn der verwachtingen. De prijsvolatiliteit zet door en dat brengt voor een boerenbedrijf risico's, zeker omdat we zien dat de melkprijs de belangrijkste ader is voor het saldo en rendement op het melkveebedrijf. In onderstaande grafiek ziet u de prijsontwikkeling van de melk vanaf september 2022 tot nu.
De continue schommeling van de melkprijs komt door de verhouding tussen de melkvraag en het melkaanbod. Nu een gedeelte van de vraag weggevallen is, en het aanbod licht gestegen is, zien we dat de melkprijs is gedaald. Ook is de voedergrondstoffenmarkt blijvend volatiel, wat inhoudt dat er veel prijsschommelingen zijn. Dit geldt voor zowel de eiwit- als de energiemarkt. Waarbij de prijzen niet alleen bepaald worden door aanbod en beschikbaarheid, maar ook door de dollarkoers en de spanningen op ons continent. Om uw eigen geteelde voeders te corrigeren met aangekocht voer is het van belang dat u weet welke grondstoffen er in het mengvoer, of welke grondstoffen er enkelvoudig op uw bedrijf bijgevoerd worden en wat de prijsontwikkelingen zijn van deze grondstoffen. Hieronder zien we voor twee belangrijke grondstoffen de prijsontwikkeling over afgelopen periode.
Keuze van mengvoeders, grondstoffen en bijproducten is voor het saldo wat u uit uw melkkoeien haalt van groot belang. Probeer komende periode eens na te gaan welke grondstoffen u exact aan uw melkkoeien voert. Wanneer u mengvoer voert, kunt u dit bepalen aan de hand van de afleverbon van uw voerleverancier. Ook is het belangrijk dat u probeert te achterhalen waarom er voor bepaalde grondstoffen gekozen wordt.
Inzicht in de bedrijfskengetallen
Dat de melkprijs invloed heeft op het voersaldo staat buiten kijf, maar hoe kan u toch sturen op een maximaal saldo? Het voersaldo is immers hetgeen wat stuurbaar is en waarin grote verschillen zichtbaar zijn tussen de melkveebedrijven. Wat ons opvalt is dat veel melkveebedrijven weinig inzicht hebben in de actuele voedercijfers. Vaak worden technische en financiële kengetallen door de voerleverancier of bedrijfskundig adviseur, met terugwerkende kracht, besproken wanneer er een periode is gepasseerd. Met deze cijfers is dan niet zoveel verkeerd, maar sturing geven is dan vrijwel altijd te laat. Het hebben van actuele cijfers ondersteunt u én eventueel uw voeradviseur in keuze rondom rantsoenering. Hieronder ziet u het startscherm van een willekeurig melkveebedrijf in Farmdesk die per tankleverantie de actuele cijfers paraat heeft.
Om meer inzicht in de rantsoenering te krijgen, kan het zinvol en uitdagend zijn om zelf mengvoeders samen te stellen. Dit kan op een eenvoudige manier in Farmdesk. U selecteert de grondstoffen die u wilt gebruiken en u maakt hiermee een procentuele samenstelling. U ziet dan gelijk hoe hoog de nutriëntwaarden zijn van het door u gemaakte product.
Kwaliteit eigen geteeld voer
Naast het onder controle houden van de krachtvoeder- en grondstoffenprijzen is het belangrijk dat de kwaliteit van de ruwvoeders op een zo'n hoog mogelijk niveau zijn. U hoeft immers minder krachtvoer te voeren wanneer het ruwvoer van goede kwaliteit is! Momenteel zien we veel 'nieuwe' teelten (zoals erwten, luzerne en veldbonen), maar wat doen deze teelten in uw voerplan en wat voor consequenties heeft het voeren van deze producten in de rantsoenering? Maak een jaarplanning waarbij u voor uw bedrijf nagaat wat er aan eigen geteeld voer gewonnen kan worden en bekijk of de verhoudingen van verschillende ruwvoeders in balans zijn. Door simulaties te maken waarin u het teeltplan wijzigt, krijgt u veel informatie om de juiste teelten op uw bedrijf toe te passen. Maak dus een goed teeltplan waarbij u een vertaling maakt naar het rantsoen van het melkvee. Hier kunnen we u met behulp van het computerprogramma Farmdesk goed bij helpen.
Wat is Farmdesk?
Farmdesk en veredelingsbedrijf KWS zijn twee jaar geleden een samenwerking aangegaan in het Seed2FEED-programma. Het doel is om de teelt van gewassen en het gebruik ervan bij melkveehouders te optimaliseren en daarmee de rendabiliteit van hun bedrijven over een lange termijn te helpen verbeteren. Meer informatie hierover vindt u op www.farmdesk.eu en www.kws.com/nl.