Bevindt minister Schouten zich op LNV in spagaat?

Landbouwminister Carola Schouten ziet het ministerie van Landbouw, Natuur & Visserij (LNV) - waarin landbouw en natuur zijn gecombineerd - niet als een spagaatconstructie. Integendeel. Het is haar missie om het beleid in landbouw en natuur van elkaar te laten profiteren. Dit vertelde ze gisteravond (16 augustus) in VPRO Zomergasten.

Op interviewer Janine Abbring komt de combinatie landbouw en natuur over als een niet te combineren spagaat, waarin het ministerie en de minister verkeren. "En dan heb je ook nog eens het kleinste budget van alle ministeries, had je niet veel liever het ministerie van Sociale Zaken onder je hoede genomen?"

Ook minister van natuur
Dat ziet Schouten anders. Ze is er juist blij mee dat het ministerie van LNV weer in het leven is geroepen. Het sluit aan bij haar visie over kringlooplandbouw, waarbij de regio bepaalt wat het productiepotentieel is en niet de mondiale im-en export van grondstoffen en voedsel. "Voorop staat het inkomen van de boer, maar dat kan ook worden aangevuld met beloningen voor biodiversiteit.

Landbouw en natuur kunnen elkaar versterken, zegt Schouten. "Als je strokenteelt toepast heb je meer diversiteit en tegelijkertijd verminder je het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Ik ben ook echt een minister van natuur. Het stikstofprobleem moet echt worden aangepakt. Iedere sector moet stikstof reduceren, ook de landbouw."

Verrassend was dit onderdeel van de uitzending niet, getuige de inschatting van de inhoud die via Twitter werd gegeven:

Schouten noemde ook het gebruik van kunstmest waarmee de productie volgens haar te ver wordt opgevoerd, de benutting van organische mest vermindert en het milieu en klimaat wordt geschaad. Een vakinhoudelijke uitglijder. Vanwege Nederlandse en Europese wetgeving is het de Nederlandse veehouder verboden meer organische mest van eigen bedrijf op eigen grond te gebruiken. Het gevolg is dat er meer kunstmest wordt gebruikt. Dat is wel toegestaan.

Schouten is hier blijkbaar niet precies van op de hoogte en belemmert hierdoor de voortgang van kringlooplandbouw, twittert voormalig NAJK bestuurder en veehouder Sander Thus.

Gaandeweg de uitzending ontwikkelde zich ook het beeld dat de minister toch wel degelijk in een spagaat verkeert. De reden is niet het weer opgetuigde ministerie van LNV, ondanks de moeilijk te overbruggen tegengestelde belangen, maar de vraag of ze wel goed genoeg is.

Schulden molensteen
Schouten liet in het midden of dat haar privéleven betrof, haar werk als minister of beide. Wel gaf ze er blijk van te beseffen dat ze wordt gehaat door boeren, waarschijnlijk wetende dat buiten enkele tientallen boeren met trekkers een toegangsweg naar het mediapark in Hilversum hadden geblokkeerd.

Ook probeerde Schouten haar worsteling te omschrijven die ze blijkbaar heeft met het uitvoeren van korte termijn regeringsbeleid, en tegelijkertijd oog te houden voor het effect van dit beleid op mensen. "Jonge boeren doen een lange termijn investering die enorme schulden veroorzaakt, die op zo'n jonge leeftijd niet vaak voorkomen. Als je dan telkens hoort dat het beleid weer anders wordt, ga je die schuld als een molensteen om je nek ervaren."

Ook gaf Schouten er blijk van de spagaat te ervaren tussen die kritiek die vanuit de maatschappij en de consumenten voortdurend wordt gespuid op de agrarische sector. Terwijl diezelfde consument in de supermarkt maar al te vaak geen extra geld over blijkt te hebben voor voedsel dat op een bovenwettelijke manier wordt geproduceerd en dus (de boer) meer geld kost.

Tranen in de ogen
Het beeld dat ze alleen maar beleefd toehoort en niet luistert, maar stug haar eigen plannen uitvoert, zette ze met deze uitzending op de kop. Ze schetste haar voortdurende zoektocht naar balans tussen het uitvoeren van beleid (inclusief krimp van de veestapel) en het recht doen aan degenen die het betreft. Indrukwekkend werd het toen ze sprak over haar geloof in Jezus Christus en het gevoel te hebben niet goed genoeg te zijn, met tranen in de ogen. "Misschien ben ik te perfectionistisch. In de ogen van Jezus ben ik altijd geliefd. God is liefde."

Farmers Defence Force becommentarieerde de uitzending in een tweet als een poging om via de Staatsomroep haar imago op te poetsen. Maar op Twitter overheersten de uitingen van respect voor het invoelend vermogen en de kwetsbaarheid die de minister toonde, ook door te vertellen over haar privéleven. Dat ze als jonge vrouw zwanger uit Israël terugkeerde zonder geld en zonder baan, en dat ze als kind haar vader verloor door een ongeluk in een landbouwmachine.

Aan het einde van de uitzending stelde interviewer Janine Abbring de vraag of ze wil terugkeren als minister. "Daar denk ik nog over na." Lachend: "Een echt politiek antwoord, toch?"

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.