Goed pachtbeleid belangrijk in risicovolle tijd

Dit weekeinde eindigt de zomertijd en gaan we over op de normale tijd die we ook wel met wintertijd aanduiden. Met de oogst van de gewassen sluiten we het wel heel bijzondere groeiseizoen 2018 af. 

In het voorjaar werden de gezaaide en geplante gewassen in het zuidwesten getroffen door overvloedige regenval, waardoor op een aantal percelen overgezaaid of opnieuw gepoot moest worden. Daarna volgde de droogste zomer sinds 1976 waardoor de opbrengst in die gebieden waar niet beregend kon of mocht worden gedecimeerd werd.

In de zomer werd een deel van Zuid-Holland opnieuw getroffen door een langdurige regenbui met buitensporig veel millimeters water, hetgeen opnieuw schade tot gevolg had. Daarna brak een zomerse oogstperiode aan: tot in de herfst kunnen de laatste sneden gras, de mais en de akkerbouwgewassen onder goede omstandigheden worden geoogst.

Niet iedereen profiteert
Mijn loonwerker zei vroeger dat hij liever een goede herfst dan een goede zomer had. Dit jaar hadden we beide. Mijn vader zei dan dat een droog jaar naar je toekomt, doelend op betere prijzen. Doordat tegenwoordig veel aardappelen op contract worden geteeld, profiteert niet iedere teler van die hogere prijzen.

Daar komt bij dat de opbrengstverschillen dit jaar enorm groot zijn, met name afhankelijk van de beregeningsmogelijkheden. Zo worden sommige akkerbouwbedrijven geconfronteerd met een combinatie van lage kilogramopbrengsten en lagere contractprijzen.

Bedrijfsrisico? 
Veehouderijbedrijven werden geconfronteerd met hogere kosten voor voeraankopen zonder dat daar hogere opbrengstprijzen tegenover staan. Beide typen bedrijven kunnen zelfs in financiële problemen komen. Dit alles wordt veelal als bedrijfsrisico afgedaan. Als dat zo is ligt er wel een zware verantwoordelijkheid bij de overheid en ook bij de waterschappen om de externe productieomstandigheden voor de landbouw te optimaliseren.

Daar hoort uiteraard ook een goed functionerend pachtbeleid bij met voldoende bescherming van de rechten van de pachter. De BLHB heeft in een gesprek met de minister onze visie op de herziening van het pachtstelsel gegeven en daarmee een totaaloplossing aangereikt. De minister heeft toegezegd haar standpunt te bepalen. Dat is niet vrijblijvend. Bestaande pachtovereenkomsten dienen gerespecteerd te worden.

Inhoud pachtbeleid leidend
Voor nieuwe reguliere en flexibele pacht heeft de BLHB constructieve voorstellen gedaan. Ook voor de pachtprijsschommelingen heeft de BLHB een simpele oplossing aangedragen. Daarmee ligt een totaaloplossing binnen handbereik.

Tegelijkertijd is ons bekend dat opnieuw gelobbyd wordt voor het -door BLHB en NAJK afgewezen- Spelderholtvoorstel. De vraag rijst of het politieke spel van FGP en LTO aanleiding zou moeten zijn voor herziening van het pachtstelsel. Ik mag in het belang van de landbouw hopen dat de inhoud leidend zal blijven.

Piet van der Eijk

Piet van der Eijk was van 2012 tot begin 2019 de voorzitter van de Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB). Daarnaast heeft hij een akkerbouwbedrijf in polder de Biesbosch in het buitengebied van het Eiland van Dordrecht.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.