Minister aan zet voor nieuw pachtbeleid

De Pachtwet is in 1958 tot stand gekomen, wat dit jaar alweer 60 jaar geleden is. Met de Pachtwet werd de positie van de pachter wettelijk beschermd. De Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB) heeft zich daarvoor destijds decennia ingezet.

Eenmalige pacht werd in 1995 geïntroduceerd en in 2007 kwam daar de geliberaliseerde pacht voor in de plaats (bij de opname van de wetgeving in het Burgerlijk Wetboek). Gewone pacht wordt sindsdien reguliere pacht genoemd.

Tweeslachtigheid in het systeem
Doordat reguliere en geliberaliseerde pacht naast elkaar bestaan, is er een tweeslachtigheid in het systeem ontstaan. De beschermde reguliere pacht wordt op deze manier verdrongen door de vrije geliberaliseerde pacht. Verpachters ervaren reguliere pacht als te beschermend en geven (bij de keuze om grond in gebruik te nemen) de voorkeur aan uitgifte in geliberaliseerde pacht of erfpacht.

Voor pachters zijn de voordelen van reguliere pacht groot. Maar, pachters kunnen ook behoefte hebben aan geliberaliseerde pacht, bijvoorbeeld op een boerenbedrijf met een groot gedeelte eigen grond of op een bedrijf met reguliere pacht. In deze situaties kan deze pachtvorm doelmatig zijn voor extra grond. Het vormt dan een aanvulling op het bestaande areaal. Het betekent ook dat de bestaande kosten uitgesmeerd kunnen worden over een groter areaal.

Systemen moeten elkaar niet verdringen
Het is in het belang van de pachters en verpachters als de systemen naast elkaar konden bestaan zonder dat ze elkaar verdringen. Bestaande contracten dienen daarbij gerespecteerd te worden. Er zal geen draagvlak zijn voor veranderingen als deze randvoorwaarde ontbreekt. 

Het uitgangspunt is dat de pachtvorm met de meeste rechten de hoogste pachtprijs genereert. Voor alle pachtvormen dient de prijs een relatie te hebben met het opbrengend vermogen van de grond. Bij de uitgifte van nieuwe reguliere pacht zal de pachter zich daar zelf bewust van zijn. Hij sluit immers een overeenkomst voor lange duur.

De BLHB heeft eerder ook ingestemd met vrije pachtprijzen voor nieuwe reguliere pacht, ter bevordering van het tot stand komen van nieuwe contracten. Geliberaliseerde pacht (ook flexibele pacht genoemd) dient op enige wijze beperkt te worden, omdat er anders geen nieuwe reguliere pacht tot stand komt. De BLHB heeft de minister een handreiking gedaan, waarmee zij verpachters van kortdurende flexibele pacht tegemoet kan komen.

Pachtbeleid en landbouwvisie
Voor de langdurige uitgifte zijn nieuwe reguliere pacht, loopbaanpacht en erfpacht beschikbaar. Langdurende flexibele pacht dient ontmoedigd te worden om een te grote afhankelijkheid te voorkomen. Een aanpassing van het pachtbeleid past overigens ook goed in de landbouwvisie. Het betekent dat de minister aan zet is.

Piet van der Eijk

Piet van der Eijk was van 2012 tot begin 2019 de voorzitter van de Bond van Landpachters en Eigen Grondgebruikers (BLHB). Daarnaast heeft hij een akkerbouwbedrijf in polder de Biesbosch in het buitengebied van het Eiland van Dordrecht.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.