Analyse Politiek
Financiën breekpunt, ook op landbouw botert 't niet
Pieter Omtzigt is gisteren weggelopen van de onderhandelingstafel voor de kabinetsformatie. De financiële staat van Nederland, en het pas laat beschikbaar komen van informatie daarover, wordt door de NSC'er als verklaring gegeven. Landbouw wordt niet als een van de redenen genoemd voor het mislukken van de formatie - in hoeverre de partijen daar al iets over loslaten - maar dat het tussen de partijen op dat gebied ook niet lekker loopt, is duidelijk.
Het had al een wankelend fundament, maar de uiteindelijke reden om te stoppen met de formerende gesprekken met VVD, PVV en BBB zou voor de NSC-voorman zijn dat Nederland er financieel slechter voor staat dan gedacht, en dat hij de 21 brieven waaruit dat blijkt pas gistermiddag onder ogen kreeg, terwijl ze al tussen 23 en 31 januari naar de formatietafel gestuurd waren. Dat verklaarde Omtzigt gisteravond bij talkshow Humberto. Die verklaring wekt verbazing, maar het is gissen wat er precies aan de hand is. Vooralsnog houden de andere partijen de kaken op elkaar. Het is bekend dat Omtzigt al vanaf het begin zeer terughoudend was om met de PVV, die verschillende ongrondwettelijke plannen heeft, te regeren. Maar ook op een ander punt knettert het tussen partijen.
Geen geheim dat BBB een nieuwe stikstofwet wil
Terwijl de formatie in volle gang was, botste het vorige week tijdens een landbouwdebat flink tussen Caroline van der Plas van BBB en Kamerlid Harm Holman van NSC. Die laatste wil de stikstofproblematiek onder meer aanpakken door te snijden in de veestapel. En hij weet zich hierin gesteund door een Kamermeerderheid. Gisteren werd een motie aangenomen waarin hij stelt dat het wenselijk is om zo snel mogelijk met een stikstofreductie plan te komen dat moet bestaan uit 'een combinatie van een gepaste kleinere veestapel, beleidsmaatregelen door de overheid en innovatie'. Over die motie zei Van der Plas vorige week tijdens het debat niet te snappen waarom Holman deze motie indiende 'in een periode waarin de boeren echt het water aan de lippen staat en er overal boerenprotesten zijn'. "Ik begrijp dat eerlijk gezegd niet. Er wordt namelijk al gewerkt aan stikstofreductie. We hebben gewoon te maken met een hele belachelijke stikstofwet. (...) Het is geen geheim dat BBB een hele nieuwe stikstofwet wil. Ik vraag me af of de heer Holman weet wat hij op dit moment doet."
Holman zei daarop dat uit gesprekken die hij met boeren(organisaties) voert iedereen zegt: 'Willen we van het slot komen, dan zal er een vorm van verkleining van de veestapel moeten komen'. "Bijna iedereen heeft dat geaccepteerd. Een aantal heeft dat niet. Ik denk dat in de achterban die u (Van der Plas red.) vertegenwoordigt de mensen zitten die dit idee het minst omarmen. Dat mag. Maar onze overtuiging is: als we echt perspectief willen bieden voor die jonge boer, voor de blijvers, voor de groene boer, dan moet er wat gebeuren."
'De weg daarnaartoe zien we verschillend'
Holman vatte het meningsverschil samen als: "Ten diepste willen wij alle twee hetzelfde: we willen perspectief voor de boeren en we willen zorgen dat ze niet verzuipen in hun eigen shit. Daar zijn wij het over eens, maar de weg daarnaartoe zien we verschillend." Pieter Grinwis (ChristenUnie) concludeerde daarop: "Het was dus niet alleen een mooie gedachtewisseling tussen BBB en NSC. Ik denk dat het ook een soort van formatiegesprek was."
Tijdens hetzelfde debat was er ook onenigheid tussen Van der Plas en (zelfbenoemd dierenvriend) Dion Graus van de PVV die Van der Plas ervan beschuldigde hem 'genaaid' te hebben doordat ze volgens hem gezegd zou hebben tegen de tegen vee-industrie te zijn, terwijl hij volgens hemzelf een sympathieke opmerking maakte: "Mag de wolf ook af en toe een schaap eten? Dat wordt vergoed. Ze krijgen vaak meer dan de slachtprijs."
Snijden in de kalverhouderij
PVV stemde ook als enige van de tot gisteren formerende partijen voor een motie van Tjeerd de Groot (D66) om af te stappen van intensieve veehouderij en te gaan naar 'een dierwaardige veehouderij met als basis het familiebedrijf'. De Groot kreeg wel een Kamermeerderheid achter zich.
Zowel PVV, VVD als NSC stonden achter het voorstel van De Groot en Grinwis om te snijden in de kalverhouderij omdat slechts 10% van het vlees in Nederland wordt geconsumeerd en 'de problemen rond dierenwelzijn en milieu niet opwegen tegen de beperkte baten voor Nederland of de financiële voordelen van een handjevol bedrijven'.
Linda van Eekeres
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
