Ruim de helft van de Nederlandse melkveebedrijven is geïnteresseerd om te werken met een vaste melkprijs voor een deel van de melkproductie. Vooral jonge melkveehouders en melkveebedrijven met een jaarproductie van meer dan 1,5 miljoen kilo hebben oren naar het vastzetten van de melkprijs.
Dit komt naar voren uit een enquête die Boerenbusiness heeft georganiseerd onder ruim 500 melkveehouders om de behoefte voor een vaste melkprijs te peilen. In de akkerbouw is het fixeren van bijvoorbeeld de prijs voor fritesaardappelen in een teeltseizoen aardig ingeburgerd, maar in de melkveehouderij zijn zulke toegankelijke prijsmechanismen nog niet breed toegankelijk en bekend.
Uitzondering op de regel is de Duitse zuivelcoöperatie DMK, die vorig najaar bekendmaakte een vaste melkprijs te introduceren. Andere coöperaties hebben de boot voor een vaste melkprijs tot nu toe afgehouden, wijzend op de dempende werking die de maandelijkse melkprijzen hebben op de prijsfluctuaties op de mondiale zuivelmarkt. Met indekken op de termijnmarkt kan een melkveehouder de melkprijs voor langere termijn (6 maanden tot een jaar) fixeren, maar van dit instrument maken weinig melkveehouders gebruik. DCA-Markets meldde in eind maart dat met slim indekken een vaste melkprijs van boven de €40 per 100 kilo mogelijk was.
Jonge melkveehouder kiest vast
Uit de peiling komt echter naar voren een grote groep melkveehouders zeker een dienst kan worden bewezen met een vaste melkprijs. Zo blijkt 71% van melkveehouders tussen de 30 en 40 jaar geïnteresseerd in het op voorhand vastzetten van de melkprijs. Gemiddeld vindt ruim de helft van de boeren (54%) het interessant.
Langere periode vastleggen
Een groot deel van de melkveebedrijven wil de melkprijs direct voor een langere periode vast zetten. Een kleine 75% van de melkveehouders in de peiling ziet de een vaste melkprijs voor 1 of 2 jaar wel zitten. Ruim 48% kiest voor 1 jaar, terwijl ruim 26% een vaste prijs voor 2 jaar wel een aantrekkelijke gedachte vindt. Dit gaat uiteraard niet over de complete melkstroom van een bedrijf.
In de teelt van fritesaardappelen is het bijvoorbeeld gemeengoed om een deel van de oogst vast te leggen tegen een vaste prijs, zodat een akkerbouwer op deze wijze zijn kostprijs weet gedekt. Met het vrije deel van de aardappelen kan hij vervolgens zelf de hoogte van het teeltrendement bepalen. Uit de peiling komt naar voren dat bijna de helft (48,5%) van de melkveebedrijven de helft van de melkproductie voor een vaste melkprijs wilt vastzetten. Een kleine 27% denkt er over om meer dan de helft van de productie vast te leggen voor een gelijke prijs, als die mogelijkheid wordt geboden.
Risicomanagement weegt zwaarder bij meer koeien
Hoe groter het bedrijf, hoe groter de behoefte aan financiële zekerheid. Tenminste, zo lijkt het, afgaande op de resultaten uit de peiling. Melkveebedrijven met een jaarproductie van meer dan 1,5 miljoen kilo hebben aanzienlijk meer interesse in een vaste melkprijs dan bedrijven van een kleinere omvang. Maar liefst 80% van hen vindt een vaste melkprijs aantrekkelijk.
In een toelichting verwijzen de melkveehouders naar de voerkosten. Als je aan de ene kant de voerkosten vastlegt en aan de andere kant de melkprijs fixeert, verlaag je de prijsrisico's en kan je sturen op een solide rendement. Dit biedt ook voordelen voor de financiering van de onderneming. Van de bedrijven met een jaarproductie van half miljoen tot 1,5 miljoen kilo wil nog steeds ruim de helft serieus overwegen in te stappen in een vaste melkprijs.
Interesse lauw bij biologisch
De interesse voor een vaste melkprijs, of een gedeelte van de melkproductie tegen een vaste prijs afdekken, is niet sectorbreed. Zo blijkt dat melkbedrijven die biologisch produceren of onder een keurmerk als PlanetProof veel minder belangstelling te hebben voor een vastgelegde prijs. Van de biologische bedrijven heeft 76,5% daar geen zin in. Bij PlanetProof-melkveebedrijven is dit ruim 65%. Een reden hiervoor kan zijn dat de melkprijzen als biologisch overwegend in een meer stabiel patroon bewegen dan die van gangbare melk. Bedrijven die Vlog-melk produceren hebben daarbij overigens wel ruime belangstelling voor vaste melkprijzen.
Vrije markt is beter
Van de melkveehouders die aangeven geen interesse te hebben in het fixeren van de melkprijs voor (een deel van) de melkproductie, geeft het merendeel aan dit niet vinden passen bij de coöperatieve gedachte van de coöperatie aan wie ze nu leveren. 39% van hen geeft aan te denken beter af te zijn bij de vrije markt. Een derde van deze groep zegt weinig vertrouwen te hebben in het systeem van vaste melkprijzen en 14% is bang pieken in de markt mis te lopen als zij de prijs vooraf hebben vastgelegd. Ook vindt 7% dat je met een vaste melkprijs juist meer risico loopt.
* Dit artikel en het onderzoek is mede tot stand gekomen dankzij Niels van Vilsteren.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.