'Opbrengstpotentie van pootgoed dit seizoen lager'

De schaarste aan pootaardappelen voor dit seizoen is bekend, maar over de kwaliteit van de poters hoor je nauwelijks iets. Akkerbouwer Kees Trouw maakt zich zorgen over de opbrengstpotentie van de pootaardappel, die mogelijk kracht mist. Ook vertelt de deelnemer aan de Boerenbusiness Gewastour over zijn bemestingsstrategie in fritesaardappelen. Hij wacht ook niet tot de laatst groeiende kilo.

In het groeiseizoen van 2024 volgt de Boerenbusiness Gewastour weer tien percelen met fritesaardappelen van het ras Innovator. Vanaf het voorjaar tot aan de oogst nemen zij ons mee in de teelt en de beslissingen die zij nemen gedurende het groeiseizoen. Met deze serie interviews maken wij kennis met de teler en het bedrijf, zijn visie op de teelt en bepaalde strategieën. In het tweede interview van de Gewastour aardappelen is dat Kees Trouw, akkerbouwer in Hellevoetsluis (Zuid-Holland).

Van voorjaarsdrukte is net, zoals bij de meeste telers, nog niet echt sprake op het bedrijf van Kees Trouw. Hij heeft wat graan gezaaid, maar regende er helaas afgelopen weekend weer uit. Desondanks is er nog meer werk te verrichten op het bedrijf. Trouw is pas begonnen met het afleveren van Innovator uit zijn bewaring en dat vraagt de komende periode behoorlijk wat tijd. Ook heeft hij zijn Innovator pootgoed afgelopen week ontvangen. Deze liggen op het moment buiten te acclimatiseren in kisten. "Het pootgoed ziet er goed uit en zit mooi in de kist. Als we gaan aardappelpoten met een week of drie zet ik ze nog even binnen en hoop ik dat het goed komt. Als we aan de gang kunnen tenminste."

De twee rassen Innovator en Agria passeren al jaren de revue op het bedrijf van Trouw. Het is in de jaren zo gegroeid en is risicospreiding, ook met het oogsttijdstip dat niet gelijk valt. "Je kan niet alles tegelijk rooien natuurlijk. Daarnaast leveren beide rassen goede opbrengsten op deze grond". Het afleveren van de bewaring met Agria staat vanaf mei, zoals het nu lijkt, tot maximaal de zomer op de agenda. "Mijn bewaring bevat roostervloeren en ik heb geen mechanische koeling. Het risico op een mindere bakkwaliteit neemt snel toe en ik wil dat voor zijn Daarom laat ik Innovator nu los. Ik wil een zo'n goed mogelijk product afleveren waar iedereen tevreden mee is. Zowel ikzelf als de verwerker en eindgebruiker."

Vrije teelt, afnemer wel 50 jaar hetzelfde
Net zoals vorig seizoen is Trouw ook dit seizoen weer volledig vrij met zijn aardappelen en wordt er geen enkele kilo op een contract geteeld. Dat is in het verleden niet altijd zo geweest en dat wisselde per seizoen ook wel. "Ik wilde de kosten of een deel daarvan gedekt hebben, maar de laatste jaren kan je zo'n bouw opbouwen en pakte de vrije teelt goed uit. Maar wie weet, zit ik er zo weer helemaal naast met de vrije teelt. Dat kan natuurlijk ook." Wat wel ieder jaar vaststaat, is dat er altijd aan dezelfde afnemer wordt afgeleverd: Farm Frites. "Dat doen we al vanaf toen we er mee begonnen in de jaren 70. En nog altijd met volle tevredenheid." De aardappelverwerker maakt ten zuidoosten van Hellevoetsluis zijn frites en andere aardappelspecialiteiten, in de buurt van het akkerbouwbedrijf.

Opbrengstpotentie laag
Het afgelopen jaar gingen ook bij Trouw de aardappelen pas laat de grond in. Desondanks viel het kortere, grillige groeiseizoen niet tegen, gelet op de opbrengsten. Dat is deels te danken aan het beregenen door de beschikbaarheid van zoetwater. "We zitten hier langs de Zuid-Hollandse Delta en hebben goede toevoer van zoetwater. Ze houden het water hier goed op peil en daar hebben we gebruik van gemaakt in de drogere periode. Richting het einde maakte het gewas nog een groeispurt, waardoor we toch nog bovenmatige opbrengsten oogstten voor een grillig en bijzonder seizoen."

Het grillige seizoen heeft wel zijn sporen op meerdere manieren nagelaten in de markt, maar ook in de beschikbaarheid van pootgoed. De beschikbaarheid viel door matig tal tegen, maar dat is niet het enige waar Trouw zich zorgen om maakt. De kwaliteit, of beter gezegd de opbrengstpotentie die een pootaardappel heeft, kan volgens hem wel eens lager uitpakken. "Ik maak me zorgen over de opbrengstpotentie die de pootaardappelen dit seizoen hebben. Daarmee bedoel ik de potentie van een pootaardappel om een hoge en goede opbrengst te behalen. Die pootaardappel is het afgelopen jaar onder minder gunstige omstandigheden gegroeid en geoogst dan in een 'normaal' jaar. Zo was het pootgoed al aan de maat door weinig tal, terwijl de plant nog vol in bloei stond. Het gewas was nog niet uitgegroeid en ook de ontwikkeling verliep anders."

Loofdoding op zo'n moment moet dan wel effect hebben, denkt Trouw. "Er zit in mijn beleving minder opbrengstpotentie in die pootaardappel om een goede opbrengst te genereren dit jaar. Een aardappel is erop geënt om nakomelingen te krijgen. Als er te weinig kracht in zit, zie je ook dat die plant te weinig stengels maakt wanneer die weer is uitgeplant. En wanneer die boven staat met twee stengels, dan zie je dat het aantal nakomelingen tegenvalt. Je hebt gewoon stengels nodig voor een goede opbrengst".

Om zelf te beginnen met een hoekje pootgoed of ATR vanwege de schaarste, is voor Trouw geen optie. "Ik ben maar een eenpitter hier op het bedrijf. Ik heb daarvoor extra handen nodig en arbeid technisch komt dat gewoon niet uit. Ik probeer er nu voor te zorgen dat ik kwalitatief, schoon en goed uitgangsmateriaal krijg van de pootgoedleverancier. Op die manier kan ik mij puur op de teelt storten en probeer ik hierin mijn opbrengst te maximaliseren op het bedrijf."

Vrijkomen van stikstof cruciaal per ras
Vol voor de maximale opbrengst gaan, betekent niet dat er puur en enkel alleen naar kilo's wordt gekeken. De aardappelen moet ook op tijd rooibaar zijn en een juiste bemesting is daarin cruciaal. Bij Innovator geen probleem, maar Agria wel. Trouw geeft aan dat hij op 'safe' speelt en de laatste kilo's achterwege laat. "Op alle hectare Innovator rij ik voor het poten rundveedrijfmest uit. In Agria doe ik dat juist niet. Ik probeer dat ras beter te sturen met kunstmest. Daarvoor vind ik de grilligheid van het vrijkomen van stikstof bij rundveedrijfmest in de ontwikkeling van een Agria te spannend. Wanneer de stikstof laat vrijkomt, betekent het dat je Agria's zo maar 14 dagen langer groen zijn. We hebben afgelopen jaar weer gezien wat voor verschil dat kan maken. Ik neem dan liever genoegen met wat minder kilo's dan dat ik vreselijk moet tobben om die Agria gerooid en dan ook nog gedroogd te krijgen. Ook moet je om het onderwatergewicht denken".

Bij Innovator is dat weer de omgekeerde wereld, merkt Trouw uit ervaring. "Bij het ras Innovator is het juist andersom. Die heeft juist veel aan het latere vrijkomen van stikstof aan het eind van de teelt. Met een goede basisbemesting samen met de rundveedrijfmest zorg je ervoor dat de plant zich gedurende het seizoen lekker voelt. Daarmee heeft het ras me tot nog toe mee beloond door goede kilo's te geven."

Jesse Torringa

Jesse is redacteur bij Boerenbusiness en focust zich met name op de akkerbouwsector waaronder graan en uien. Ook de kunstmestmarkt volgt hij op de voet. Daarnaast werkt Jesse op een akkerbouwbedrijf in Groningen met pootaardappelen als hoofdtak.

j.torringa@boerenbusiness.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.