Gewastour Aardappelen
Proefrooiing: lage oogst Innovator dicht bij 2021
De gemiddelde opbrengst van de fritesaardappel Innovator ligt in week 32 duidelijk lager dan voorgaande seizoenen. Dat blijkt uit de jaarlijkse proefrooiingen op percelen van telers van de Boerenbusiness Gewastour. De lage cijfers die uit de bus rollen zijn vergelijkbaar met het seizoen 2021. De spreiding in opbrengst is echter groot, waarbij de mogelijkheid tot beregenen ook dit jaar loont in het aantal tonnen per hectare.
De lage gemiddelde opbrengst komt niet uit de lucht vallen, gelet op het late aardappelpoten met schraal weer en een lange periode van warm en droog weer. Meerdere telers gaven tijdens het uitvoeren van de proefrooiing aan dat dit wel aardig in lijn ligt met wat zij voor ogen hadden. "Het is wat het is, met zo'n apart jaar', was een opmerking die meermaals voorbij kwam. De percelen in Wouw (NB), Voerendaal (L) en IJzendijke (Z) zijn in de eerste week mei gepoot, de andere percelen twee weken later. Dat is terug te zien in de opbrengst. De percelen in Wouw (NB) en Voerendaal (LI) zijn op de zandgrond beter doorgegroeid dan het perceel op kleigrond in IJzendijke (ZL).
Op de tien percelen verspreid over Nederland zijn in week 32 proefrooiingen gedaan van het ras Innovator. Op ieder perceel is drie maal 1,5 meter gerooid op verschillende plekken om zo een beeld te krijgen van de huidige kilo's. Net als andere jaren valt de proefrooiing in dezelfde tijd om zo betere vergelijkingen kunnen te maken met andere groeiseizoenen.
| Locatie | Netto opbrengst (ton/ha) |
Aantal keer beregend |
Grondsoort | Groeipotentie 1-9 |
| Woldendorp (Groningen) | 31,2 | 3 | Klei | 8 |
| Appelscha (Friesland) | 30,7 | 0 | zand | 6 |
| Zeewolde (Flevoland) | 28,7 | 1 | klei | 8 |
| Elst (Gelderland) | 34,7 | 1 | klei | 8 |
| Hellevoetsluis (Zuid-Holland) | 34 | 3 | Klei | 7 |
| Hank (Noord-Brabant) | 7 | 0 | Klei | 9 |
| Steenbergen (Noord-Brabant) | 31,2 | 3 | Zavel | 8 |
| Wouw (Noord-Brabant) | 48,1 | 4 | Zand | 6 |
| IJzendijke (Zeeland) | 27,7 | 0 | Zavel/klei | 6 |
| Voerendaal (Limburg) | 42,3 | 1 | Zand | 7 |
| Gemiddeld (incl. perceel Hank) | 31,6 | |||
| Gemiddeld (excl. perceel Hank*) | 34,3 |
*Opbrengst in tonnen kilo's per hectare. Van de opbrengsten zijn 15% afgehaald vanwege spuitsporen, etc.
De spreiding in opbrengst tussen de percelen is zeer groot, waarbij percelen die zijn beregend qua opbrengst duidelijk beter scoren. De gemiddelde netto-opbrengst van Innovator in week 32 bij de Gewastour komt uit op 31,6 ton per hectare. Dat is echter niet een heel faire vergelijking, want met het perceel in Hank* was dit jaar iets bijzonders aan de hand. Het perceel is op 10 juni namelijk opnieuw gepoot door zware aantasting van fusarium in het pootgoed. Daardoor is het gewas pas ruim acht weken onderweg en ligt de opbrengst met 7 ton zeer laag.
Laten we het perceel in Hank buiten beschouwing, dan komt de gemiddelde opbrengst aan Innovator uit op 34,3 ton per hectare. Nog steeds een laag resultaat, wat in de buurt komt van de 33,7 ton uit de proefrooiing in het seizoen 2021. De opbrengst in Wouw (NB)) is met 48,1 ton het hoogste. Ook het perceel in Voerendaal (l) is goed gegroeid. Dit zijn precies de twee percelen die eerder zijn gepoot dan de andere percelen. Ook zijn ze regelmatig beregend.
| Jaar | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 |
| Netto Opbrengst (ton/ha) |
34,3* | 46,6 | 33,7 | 37,6 | 38,5 | 40,3 |
Het langjarig gemiddelde ligt op 39,3 ton per hectare en daarmee ligt groeiseizoen 2023 met 34,3* ton ver onder dat gemiddelde. Daarbij moet wel gezegd worden dat het slechts een proefrooiing is in week 32. Sommige opbrengsten van jaren lijken hoog, maar uiteindelijk bleken de kilo's richting het einde van het seizoen toch tegen te vallen. Dat was in 2022 en ook in 2018 het geval, toen de nagroei uiteindelijk tegenviel.
Laag knolaantal, weinig grofte
In de eerste tabel is ook de groeipotentie meegenomen met een range van 1 tot 9, waarbij het cijfer 1 geldt voor een gewas waar nauwelijks nagroei mogelijk is en 9 voor een gewas dat er nog zeer groen, recht en vitaal op staat. Ondanks dat de aardappelen laat de grond in gingen, zijn er toch een aantal percelen die al aardig gesleten. Nu is er voldoende vocht, maar bij hogere temperaturen (wat wordt verwacht komende week) kan het gewas hard op zijn retour gaan.
Wat verder opvalt bij de proefrooiingen, is dat het knolaantal gemiddeld genomen lager ligt dan andere jaren. Ook verschilt het per plant binnen hetzelfde perceel. De een telde slechts drie grote, grove knollen, de andere plant daarnaast weer zes. Daarnaast blijft de grofte achter op andere jaren, maar dat is niet gek gezien het lager aantal groeidagen. Voornamelijk op de zwaardere percelen, waar de aardappelen wel behoorlijk grof waren, was het knolaantal laag. Deze kunnen nog wel grover worden de komende weken, maar echt grote opbrengsten kun je met enkele knollen per plant niet krijgen.
Zodra het gewas volledig is afgestorven, wordt opnieuw een proefrooiing uitgevoerd. Dan blijkt of Innovator nog heeft kunnen profiteren van de neerslag die de afgelopen weken is gevallen. De verwachting bij een deel van de telers is over de kilo's die er mogelijk nog bij groeien, is niet zo positief. Ondanks de late pootdata, komt de klad er al aardig in.
Jesse Torringa
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
