Achtergrond Stikstofstemming
Nieuwe stikstofgrens als lang houdbare worst
Er wordt je een worst voorgehouden (of een wortel, voor de veganisten onder ons) en je mag die pas over anderhalf jaar opeten. Het was een beetje dat gevoel dat achterbleef van alle stikstofperikelen deze week.
Op vrijdag 14 februari kondigde de BBB aan dat minister Wiersma het stikstofslot zou openbreken met een rekenkundige ondergrens van 1 mol. Pas een aantal dagen later werd dit bevestigd in een officieel schrijven van de minister, maar dan wel met de kanttekening dat het nog anderhalf jaar duurt. Begrijpelijk dat daar niemand blij van wordt. Zoiets verdient een nuchterder presentatie, niet eerst applaus zoeken en dan wachten op resultaat.
Hoeders van dogmatiek
Het moet natuurlijk zorgvuldig en morrelen aan de rekenkundige ondergrens gaat niet straffeloos. Het brengt meteen de hoeders van de heersende dogmatiek in het geweer, zoals donderdag duidelijk werd. Stikstofprofessor des vaderlands Jan Willen Erisman had nog amper de stukken van collega-wetenschapper Arthur Petersen gelezen (die voor de minister werkt aan de beoogde nieuwe ondergrens) of hij wist al dat diens studie niet deugde. Een hele batterij wetenschappelijke werknemers van het RIVM trok bij de NOS aan de bel om daar ook zo'n verhaal af te steken.
Niet zeker van zaak
Het is wel een teken dat deze mensen zich niet zeker van hun zaak voelen, anders hadden ze zich nu wel rustig gehouden en die anderhalf jaar benut om de oplossing van Petersen te ondermijnen, zou je zeggen. Petersen evenwel is ook niet de eerste de beste, heeft zelf een aantal RIVM-medewerkers ooit begeleid, weet hoe het daar gaat en werkt nu bij een prestigieuze Britse universiteit.
Nostalgie, bedenkingen en steun elders
Maar stel dat de Tweede Kamer, die donderdag debatteerde over het stikstofdossier, alvast had kunnen instemmen met een nieuwe ondergrens, was er dan veel veranderd? Het antwoord moet helaas nee zijn, want de samen regerende partijen zijn het onderling helemaal niet eens, zoals bekend. De VVD heeft op stikstofgebied last van nostalgie naar het vorige kabinet, de NSC heeft naar de aard van de partij steeds allerlei bedenkingen en de BBB en PVV vinden voor hun visie eigenlijk alleen steun bij niet meeregerende partijen als SGP en JA21. VVD en NSC willen bovendien dat de natuur niet slechter wordt door de komst van een nieuwe ondergrens en gaan daarbij dan uit van de definitie zoals die onder het laatste kabinet-Rutte werd gehanteerd. Die definitie is dat 'de natuur op omvallen staat', omdat de natuurdoelanalyses volgens het toen gehanteerde format in meerderheid een negatief oordeel gaven. Helaas is er voor het meten van de echte staat van de natuur nog geen Arthur Petersen gevonden.
Hansen verzet bakens
Waar Nederland rondjes rond de kerk blijft fietsen met het stikstof- en natuurdebat, verandert er in Europa weer steeds meer ten gunste van de landbouw. Nieuwe landbouwcommissaris Christophe Hansen neemt in zijn langetermijnvisiedocument, en gesteund door Von der Leyen, duidelijk afstand van het beperkende beleid van de vorige commissie. Zijn insteek is om boeren weer meer ruimte te geven, bureaucratie te beperken en te zorgen voor de eigen voedselzekerheid in Europa. Voor hem is veehouderij ook geen beladen of ongewenste activiteit meer die zo snel mogelijk in de prullenbak van de geschiedenis moet.
Steun alleen waar nodig
Hansen wil een nuchter en zakelijk beleid, no-nonsense en stimulerend. Niet met subsidies voor de bedrijven die ze niet nodig hebben, of voor de terreinbeherende organisaties die pretenderen ook nog aan landbouw te doen, maar alleen voor boeren die om rond te komen echt subsidies nodig hebben. Hansen zal zeker nog weerstand ontmoeten en Nederlandse boeren zullen extra geduld moeten hebben, vastgezet in het Nederlandse web van nationale koppen en eigen toepassingen als ze zitten, maar hopelijk komt daar ook binnen anderhalf jaar meer verandering in.
Klaas van der Horst
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
