Nieuws Heffing vlees
Brede kritiek op vleestaks, ook van regeringspartijen
Henk Staghouwer, de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, kondigde gisteren (dinsdag 29 maart) aan te onderzoeken welke effecten het invoeren van een vleestaks op de vleesconsumptie heeft. Dit is een onderdeel van een groter plan om de consumptie van dierlijke eiwitten als vlees, zuivel en eieren te ontmoedigen. Vanuit diverse hoeken, waaronder regeringspartijen VVD en CDA, is er kritiek op de plannen. Ook bij de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) klinkt irritatie over de 'zoveelste poging om een contraproductief en onuitvoerbaar plan' op de agenda te krijgen.
In een Kamerbrief maakte Staghouwer bekend dat het één van de speerpunten van het voedselbeleid van het nieuwe kabinet is om de consumptie van dierlijke- en plantaardige eiwitten van de huidige 60/40 verhouding naar een verhouding van 50/50 te krijgen. Deze verhouding past volgens de minister beter bij de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum waarin rekening wordt gehouden met zowel gezondheid als duurzaamheid.
RIVM: Ruim 60% eiwitconsumptie dierlijk
Volgens een onderzoek van het RIVM in de jaren 2012 tot en met 2016 was van de totale eiwitconsumptie zo'n 60% dierlijk. Van deze 60% levert vlees ongeveer de helft van het dierlijk eiwit.
De minister geeft aan dat er, naast de door de overheid gesubsidieerde initiatieven als het Voedingscentrum en het programma Jong Leren Eten, ook mogelijkheden zijn om via 'prijssignalen' consumenten duurzame prikkels te geven. In dat kader wil de minister nu uit laten zoeken hoe een heffing op vlees (waarbij de betaalde heffingen terugvloeien naar de sector) de consumptie beïnvloedt en hoe een degelijke maatregel kan worden uitgevoerd.
Geen Kamermeerderheid
De Kamerbrief van Staghouwer is een antwoord op de evaluatie van de Haagse voedselagenda die in 2015 is opgesteld door de ministeries van Economische Zaken en Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hoewel het om een kabinetsreactie gaat, reageren ook Tweede Kamerleden van regeringspartijen VVD en CDA kritisch op de plannen. Zo laat Thom van Campen, de landbouwwoordvoerder van de VVD, via twitter weten dat zijn partij een 'onderzoek wil zien, naar andere mogelijke opties'. De VVD kan volgens hem een eenzijdige pad richting een vleestaks, dat nu wordt ingeslagen, niet steunen. Van Campen geeft daarbij aan dat voedsel voor iedereen betaalbaar moet blijven.
CDA-landbouwwoordvoerder Derk Boswijk laat zich in gelijke bewoordingen uit en wijst ook op het belang van het betaalbaar blijven van voedsel. Liever ziet Boswijk dat er meer wordt ingezet op bewustwording en stimuleren van duurzaam gedrag bij consumenten en het goedkoper maken van groenten en fruit, zoals ook in het regeerakkoord is afgesproken. Vanuit regeringspartij D66 klinkt meer enthousiasme over de plannen. Tjeerd de Groot laat via twitter weten het plan om een vleestaks te onderzoeken een goed idee te vinden omdat 'minder vlees eten het klimaat en de natuur spaart'.
Ook vanuit de oppositie klinkt kritiek. Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging vindt dat de minister compleet los van de samenleving staat door 'in een tijd dat de prijzen voor voedsel, energie en benzine door het dak gaan en mensen hun rekeningen niet meer kunnen betalen' een idee te onderzoeken om een belasting op vlees te heffen. Volgens de NOS zijn ook oppositiepartijen PVV, SP, JA21 en Denk tegen een vleestaks. Een Kamermeerderheid is dus niet te porren voor het plan.
COV noemt plan contraproductief
Woordvoerder Dé van de Riet van de COV geeft desgevraagd aan helemaal niets in het plan te zien. Bovendien stoort het de woordvoerder dat vlees keer op keer weer als ongezond wordt weggezet. "We hebben meerdere punten van kritiek als het op een vleestaks aankomt, maar het belangrijkste is wel dat er altijd weer wordt gesuggereerd dat vlees ongezond is. Dat is niet zo. Vlees staat niet voor niks prominent in de door de minister genoemde Schijf Van Vijf. Het bevat voor mensen belangrijke vitaminen, mineralen en aminozuren. Het betekent niet dat we overmatige vleesconsumptie aanmoedigen. Enkel dat het een belangrijk onderdeel is van een gevarieerd en gebalanceerd voedingspatroon."
Daarnaast ziet van De Riet een vleestaks als contraproductieve maatregel. "We gaan de prijzen voor een belangrijk onderdeel van ons dieet voor de mensen met de laagste inkomens onbetaalbaar maken. Huishoudens met hogere inkomens worden niet geraakt en gaan de consumptie ook niet minderen. Daarmee slaat de maatregel de plank dus mis. Ook zie ik het niet gebeuren dat een sector verduurzaamd gaat worden met geheven belastingen, iets wat de minister voor ogen heeft. Dergelijke processen moeten uit de markt komen en dat gebeurt ook. De Nederlandse sector loopt voorop als het gaat om dierenwelzijn en duurzaamheid."
'Zoveelste proefballon vleestaks'
Van de Riet geeft aan dat het nu al de zoveelste keer is dat er een proefballon over de invoering van een vleestaks wordt opgelaten. "Naast de belangrijke inhoudelijke bezwaren is in diverse onderzoeken bovendien al meermaals geconcludeerd dat een dergelijk plan praktisch onuitvoerbaar is."
Stef Wissink
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
