Vormt de neerslag een probleem of oplossing?

Voor de landbouw is het van groot belang dat er genoeg water beschikbaar is. Hoe is de situatie in de verschillende provincies nu, welke maatregelen worden er getroffen en wat kan er komend seizoen verwacht worden?

Afgelopen jaren, 2018 en 2019, waren erg droog. Waterschappen en gemeentes troffen maatregelen om het waterverbruik tot een minimum te beperken. Maatregelen die ook gevolgen hadden voor de landbouw, zoals een beregeningsverbod. Door de vele regen van de afgelopen weken en droogte van de afgelopen jaren stellen waterschappen en provincies zichzelf een duidelijke vraag. Hoe kunnen we het grondwater op peil houden door het water te behouden in plaats van zo snel mogelijk te verplaatsen? In de Boerenbusiness gewastour worden percelen door heel Nederland gevolgd. Dat betekent dat met verschillende waterstanden en maatregelen rekening gehouden moet worden.

Noord-Brabant: akkers natter dan normaal
In Noord-Brabant worden de meeste percelen aardappels en uien gevolgd. In de provincie zijn er kleine verschillen te zien in grondwaterstanden. De percelen in het westen, noorden en noordoosten zijn erg nat. De grondwaterstand in deze gebieden is hersteld en zelfs boven gemiddeld voor de tijd van het jaar. De grondwaterstand voor het perceel in het zuidoosten is hersteld tot het normale peil voor de tijd van het jaar. De waterschappen willen graag samenwerken met agrarisch ondernemers en vragen dan ook om rekening te houden met het uitrijden van mest. Dit om zoveel mogelijk schade aan de bodem te voorkomen en zo min mogelijk uitspoeling van de mest.

Flevoland: verhoogd waterpeil
De grondwaterstanden in de provincie Flevoland zijn hersteld en op het normale peil beland. Waterschap Zuiderzeeland heeft bovendien genoeg mogelijkheden om zoet water vanuit het IJsselmeer de polders in te laten stromen, zodat ondernemers hun gewassen kunnen beregenen. Vorig jaar heeft het waterschap op 27 juni 2019 het waterpeil nog verhoogd met 10 centimeter. Dit zodat er meer water zou zijn voor de rivieren en sloten. Meer water van buitenaf zorgde voor een lagere temperatuur waardoor de kans op blauwalg afnam.

Friesland: lokaal beregeningsverbod
Wetterskip Fryslan geeft aan dat door de neerslag de afgelopen periode de grondwaterstanden naar een normaal niveau zijn gestegen. Het waterschap wil een beregeningsverbod, zoals in 2018, zo lang mogelijk zien te voorkomen. Mocht er een lokaal watertekort komen, dan zal er eerst een lokaal beregeningsverbod komen. Eerst voor gras en maïs, daarna ook voor akkerbouwgewassen. Het waterschap vraagt de agrarisch ondernemers onderling te overleggen en samen te werken als ze gebruik maken van oppervlaktewater uit de vaarten en sloten. Ook omdat er gevraagd wordt om voor 10:00 uur of na 16:00 uur te beregenen. Mocht een ondernemer meer dan 250 kuub water per uur sproeien, dan wordt er gevraagd dit te melden aan de rayonbeheerder. Dit om het aanbod van water zo goed mogelijk af te stemmen en een peildaling te voorkomen.

Limburg: structuurbederf veroorzaakt wateroverlast
De grondwaterstand in de provincie Limburg is gestegen naar een normaal waterpeil. Wel vraagt het waterschap nog te wachten met het bewerken van de percelen. De percelen zijn erg nat waardoor bewerkingen zorgen voor structuurbederf. Hierdoor kan het water niet goed de bodem in dringen en zal latere neerslag eerder op het perceel blijven staan dan de grond inzakken. Verder is het waterschap in 2018 al gaan kijken welke gronden potentieel onder water kunnen worden gezet. Dit om het water de grond in te laten zakken en te behouden in plaats van af te voeren. Stuwen kunnen in een hoge zomerstand worden gezet, zodat water langer in beken kan worden gehouden. Ook zal er in en naast de beken niet worden gemaaid om het water langer vast te houden.

Groningen: berging van water als oplossing
Waterschap Noorderzijlvest geeft aan dat actuele meetgegevens ontbreken, maar dat er genoeg water in de grond aanwezig is. Het waterpeil zou hersteld moeten zijn. Het Groningse waterschap probeert het water op het juiste peil te houden door water te bergen. Water wordt vasthouden via stuwen en bij wateroverlast wordt water afgevoerd via gemalen. Zodoende zorgt het waterschap ervoor dat de gewassen genoeg beschikking hebben over water en er geen wateroverlast of droogte ontstaat.

Zeeland: proeftuin zoet water
De Provincie Zeeland monitort de grondwaterstanden, welke de afgelopen periode zijn gestegen naar een normaal waterpeil. Waterschap Scheldestromen is de uitdaging aangegaan om agrarisch ondernemers altijd te kunnen voorzien van zoet water. De proeftuin zoet water richt zich op de behoefte en beschikbaarheid van zoet water met als doel op een duurzame manier balans te brengen en houden in het zoete water. De waterbeschikbaarheid moet vergroot worden door water op te slaan in de ondergrond. Ook wordt gekeken of het mogelijk is om water dat (net) te veel zout bevat te ontzilten. Daarnaast wordt gekeken hoe de watervraag verminderd kan worden. Dat kan door organisch materiaal aan de bodem toe te voegen, waardoor de vochtcapaciteit groeit, of door op zoek te gaan naar gewassen die toleranter zijn voor zout water. Tot slot wordt optimalisatie van de toepassing van het water, bijvoorbeeld door druppelirrigatie of effectieve verneveling, onderzocht.

Drenthe: samenwerken voorkomt droogte
Waterschap Vechtstromen gaat de komende tijd in gesprek met agrarisch ondernemers, bedrijven en inwoners om te kijken hoe ze gezamenlijk de droogte kunnen aanpakken. Het waterschap heeft ideeën om stuwen in sloten te laten plaatsen, zodat het water langer bewaard kan worden voor beregening. Ook liggen er plannen om meer te vergroenen, bijvoorbeeld door gras aan te leggen op daken.

Noord-Holland: waterpeil polders hersteld
Het hoogheemraadschap Hollands-Noorderkwartier heeft de afgelopen maand de noodpompen uitgeschakeld en de gemalen laten draaien. Dit omdat in de polders de waterpeilen in orde zijn. In periode van droogte stroomt er water vanuit het IJsselmeer en Markermeer de sloten en vaarten in. Hierdoor probeert het hoogheemraadschap voldoende zoet water aan te bieden voor de gebruikers. Komende jaren wordt er een visie opgesteld binnen de Zoetwaterregio IJsselmeergebied. Doel daarvan is een eerlijke verdeling van en zuinige omgang met het beschikbare zoete water.

Overijssel: teveel water voor tijd van het jaar
Door de vele regen de afgelopen tijd heeft Waterschap Drents Overijsselse Delta zijn gemalen laten draaien om het overtollige water kwijt te raken en het waterpeil op niveau te houden. Het waterschap vraagt de agrarisch ondernemers om niet tussen 10:00 en 16:00 uur te beregenen. Verder worden ondernemers verzocht om onderling afspraken te maken, zodat niet iedereen tegelijkertijd van het slootwater gebruik maakt.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.