Boerenbusiness analyse
Graan de nieuwe olie voor Russische sjeiks
De goed renderende akkers liggen in Rusland. Zowel in opbrengst als in roebels. Het land investeert volop in de landbouw en is hard bezig om marktaandeel op de wereldmarkt te veroveren. Russische oliesjeiks beschouwen de graanpercelen daarom als interessante investeringsobjecten.
Ook de veehouderijsector in Rusland floreert, net zoals de glastuinbouwsctor en de teelt van suikerbieten. Boerenbusiness zet de ontwikkelingen van de Russische landbouw op een rij.
Vierde producent ter wereld
In een relatief korte tijd is Rusland opgeklommen tot de vierde producent van tarwe in de wereld. Daarmee zijn de Russen de Verenigde Staten voorbijgestreefd. Alleen de Europese Unie, China en India noteren nog hogere productiecijfers. De productie van tarwe in Rusland is sinds 2012 bijna verdubbeld tot zo’n 72 miljoen ton in 2016. Volgens schatting produceert Rusland ongeveer 8 procent van de tarweproductie in de wereld.
Rusland groeide in 2016 met ruim 30 miljoen ton uit tot de grootste exporteur van tarwe. In 2012 noteerde de exportteller nog 11 miljoen ton. Er wordt gezegd dat de Russische landbouw vooral floreert door de handelsboycot die de EU en VS sinds 2014 tegen het land hanteren.
Dubbele groeicijfers
Volgens verschillende metingen bezit Rusland, met 120 miljoen hectare, krap een tiende van het wereldwijde akkerbouwareaal. Niet alleen de productie van graan is bezig aan een opmars, maar ook de productie van varkensvlees, pluimveevlees, zuivel en glastuinbouwgewassen realiseren indrukwekkende groeicijfers. Naast de export wordt ook groeiruimte gevonden op de binnenlandse markt.
De zelfvoorzienendheid van de landbouw in Rusland noteert namelijk 95 procent. Dit betekent dat er voor veel producten nog steeds een behoorlijk handelstekort is. Daarbij investeert het Kremlin, via tal van subsidies, scheutig in haar eigen landbouw.
0,56
dollar
Lage grondprijs, goedkope olie en zwakke roebel
Naast de grote overheidssteun en een vragende interne markt, zijn er ook andere interessante groeifactoren. Een voorbeeld daarvan is de olieprijs. Gemiddeld kost een liter diesel in Rusland circa 56 dollarcent aan de pomp. Dat is een heel verschil met de Europese olieprijzen die worden opgedreven door accijnzen en belastingen. De lage olieprijs komt de kostprijs van de Russische landbouw zeker ten goede. Ook voergrondstoffen, zoals tarwe, zijn in Rusland aanzienlijk goedkoper. Ook de grondprijs in Rusland ligt aanzienlijk onder de niveaus elders ter wereld.
Ook de zwakke roebel speelt mee. De Russische centrale bank besloot op 10 november 2014 om de koers van de roebel los te laten. Ten opzichte van de dollar is de roebel toen zo’n 30 procent in waarde gedaald. De roebel is, als gevolg van de onrust in De Krim en de lage olieprijzen, behoorlijk zwak.
De zwakke roebel is een nood voor importeurs, maar een deugd voor exporteurs. De flinke groei die de Russische export doormaakt, is mede een gevolg van de zwakke Russische munt. Inmiddels is de Russische landbouw de tweede grootste exporteur, na gas en olie. De landbouwexport heeft de wapenindustrie naar de derde plaats verstoten.
Gunstige geografische ligging
Qua export heeft Rusland ook een interessante geografische ligging. De vruchtbare akkers in het midden en zuiden van Rusland liggen nabij de Zwarte Zee. Daar zitten veel exportterminals die Rusland verbinden met grote de graanimporteurs in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Egypte en Algerije zijn respectievelijk de grootste en derde grootste importeurs van tarwe in de wereld. Ook Marokko en Turkije staan in de top 10. Tot deze landen heeft Rusland uitstekend toegang. Veel beter bijvoorbeeld dan de concurrentie in Noord-Amerika.
Ook in het oosten van Rusland, in de grensregio’s met China, is de grond uitstekend geschikt voor landbouw, bijvoorbeeld voor de productie van soja. In potentie kan Rusland China uitstekend bedienen. Echter, de uitvoer naar China staat nog in de kinderschoenen en het kan nog jaren duren voordat die serieus aantrekt.
Oliesjeiks
Ook oliesjeiks zien de potentie en pompen daarom veel geld in landbouw. Graan, fruit en de veehouderij zijn interessante alternatieven nu de productie van olie wordt beperkt door de OPEC-landen. Zeker omdat ook de olie-inkomsten tegenvallen. Gekscherend wordt al gesproken over graansjeiks.
Blik op wereldmarkt
Rusland telt veel grote agro-concerns als Cherkizovo, Phosagro’s en Acron. Deze bedrijven zijn in de afgelopen jaren sterk gegroeid. De verwachting is dat deze bedrijven de productie verder opschroeven en verder gaan moderniseren. Dit betekent dat Rusland steeds minder afhankelijk wordt van de import. Ook wordt de productie aangepast naar wereldmarktstandaarden. Dat moet de export verder aanjagen.
Terwijl de Europese boeren beperkt worden door veel regels en te maken hebben met een destimulerend overheidsbeleid, heeft de Russische landbouw vrij spel. Kortom: Rusland was al een agrogigant, maar wordt waarschijnlijk nog veel groter.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.