Nieuws Gewasbescherming
Glyfosaat opnieuw voor 10 jaar toegelaten
De licentie van de breed werkende herbicide glyfosaat is met tien jaar verlengd in de Europese Unie. Daartoe heeft de Europese Commissie donderdag 16 november besloten. Het lukte de Europese lidstaten niet om een meerderheid te bereiken voor toelating of afwijzing van de herregistratie. De Commissie beslist daarom tot herregistratie.
Half oktober werd eveneens geen meerderheid voor herregistratie bereikt in Brussel. Een nieuwe stemronde had datzelfde resultaat. Omdat uit alle onderzoeken en aangeleverde informatie is gebleken dat gebruik van het middel veilig is, heeft de Europese Commissie besloten dat een herregistratie van tien jaar terecht is.
Geen meerderheid
Ondanks dat grote Europese lidstaten als Duitsland, Frankrijk en Italië geen voorstander zijn van herregistratie van de omstreden herbicide lukte het niet om een duidelijk ja of nee op tafel te krijgen in Brussel tijdens het Scopaff-overleg. Minimaal vijftien van de lidstaten moeten unaniem in hun antwoord zijn om een 65% meerderheid te bereiken. De Europese Commissie beslist daarom over de herregistratie. Zoals al eerder bekend was is zij positief over de uitkomsten van alle onderzoeken.
Concreet komt het erop neer dat agrarisch ondernemers in de EU tot ten minste december 2033 glyfosaat mogen gebruiken, ook wel bekend onder de merknaam RoundUp. De huidige registratie liep half december af. Voorstanders zijn blij met het nieuws. Zij halen de vele studies (16.000!) aan die keer op keer hebben aangetoond dat gebruik van het middel niet schadelijk is voor mens, dier en natuur. Glyfosaat maakt het gebruik van niet-kerende grondbewerking en directzaai veel beter mogelijk, waardoor de bodemvruchtbaarheid toeneemt en erosie wordt voorkomen. Tegenstanders wijzen erop dat niet voldoende onderzoek is gedaan naar de lange termijn effecten en eerdere claims dat glyfosaat voor kanker en Parkinson kan zorgen.
Symbool
Glyfosaat is symbool komen te staan voor de strijd tegen chemische gewasbeschermingsmiddelen wereldwijd, aangevoerd door onder andere NGO's. De Europese Commissie zegt in haar besluit dat het bij wet verplicht is om te beslissen over de herregistratie voordat de huidige periode afloopt. Omdat geen meerderheid werd bereikt kiest zij voor een herregistratie van tien jaar. Daarbij berust zij zich op informatie die door de voedselwaakhond EFSA en de European Chemicals Agency (ECHA) is aangeleverd. Bovendien heeft sinds 2019 de Assement Group on Glyphosate (AGG) gewerkt aan beoordeling van de veiligheid en het gebruik. Nederland is een van de lidstaten die deel uitmaakt van deze groep.
Kunnen voorstanders van glyfosaat nu opgelucht ademhalen? Dat is niet helemaal het geval. Lidstaten zijn uiteindelijk zelf verantwoordelijk voor registratie van werkzame stoffen in hun land. Eerder al kondigden bijvoorbeeld Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk aan het middel gedeeltelijk of volledig te verbieden. In sommige landen is dat al (deels) het geval. Toelating op Europees niveau betekent niet per definitieve dat het middel ook beschikbaar is.
Aangescherpte eisen
De herregistratie heeft enkele implicaties voor gebruik van het middel ten opzichte van de huidige toelating. Zo mag glyfosaat niet langer worden toegepast in een zogenoemde pre-harvest-bespuiting. Ook legt het verantwoordelijkheden bij de lidstaten, die zelf onderzoek moeten doen naar risico's voor natuur en omgeving. Ook wordt strenger gekeken naar de maximaal toegelaten dosis. Lidstaten moeten de impact op de biodiversiteit in hun land rapporteren aan de Commissie, die hiervoor de benodigde richtlijnen laat opstellen door de EFSA.
Demissionair-landbouwminister Piet Adema liet eerder weten zich te onthouden van stemming, ondanks dat vanuit de Tweede Kamer druk werd uitgeoefend om tegen te stemmen. Adema liet in zijn toelichting weten dat wanneer nieuw onderzoek uitwijst dat het middel inderdaad een gevaar vormt voor de volksgezondheid, er dan per direct een verbod moet komen. Ook de Commissie onderschrijft dat in haar uitspraak.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.