Nieuws Aardappelen
NAV wil aardappeltelers opnieuw bundelen
De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) hoopt middels het oprichten van een producentenorganisatie betere contractvoorwaarden af te kunnen dwingen voor de telers van fritesaardappelen. Het onderzoekt al langer de mogelijkheden om een producentenorganisatie op te richten voor de sector. Daarin zet het nu een volgende stap, zo schrijft het.
Tijdens het jaarcongres van de NAV werd het onderwerp al aangesneden door Maria Litjens. Zij promoveerde op dit onderwerp aan de Universiteit van Groningen. Daarbij biedt aangepaste wetgeving in de Europese Unie nieuwe mogelijkheden voor het oprichten van producentenorganisaties. De NAV ziet dit als signaal om zich hiervoor in te zetten, bijvoorbeeld voor fritesaardappelen of eiwitgewassen.
Herstart
De NAV heeft al eerder geprobeerd om een producentenorganisatie op te richten voor aardappeltelers, vooral om het aanbod te beheersen en een betere prijs af te dwingen. De producentenorganisatie is echter nooit van de grond gekomen. Volgens de akkerbouworganisatie kwam dat mede door het feit dat de mogelijkheden binnen het mededingingsrecht te beperkt waren. Daar is nu verandering in gekomen.
Volgens het onderzoek van Litjens biedt een producentenorganisatie nu veel meer mogelijkheden om de primaire producenten te beschermen. In het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) is onder andere geregeld dat een producentenorganisatie in de primaire sector niet langer onder het mededingingsrecht valt, maar onder agrarisch recht. Boeren mogen zo een groter deel van de markt organiseren. In het verleden was dit 5% tot 10%, nu mikt de NAV op 70% van het aardappelareaal.
Markt beheersen
De producentenorganisatie mag doen wat nodig is om de doelstelling te bereiken, waarvoor 10 doelstellingen geformuleerd zijn. Daarvan moet de producentenorganisatie er minimaal 1 kiezen, zoals het aanbod reguleren om de verkoopprijs te stimuleren. Het maken van afspraken met andere producentenorganisaties is niet toegestaan. In het verleden is Frankrijk daarmee de mist in gegaan. Wel kunnen verschillende organisaties zich in een Unie van Producentenorganisaties (UPO) vereniging. Deze worden dan als 1 producentenorganisatie gezien.
Een producentenorganisatie moet door de overheid erkend worden voor het mag optreden. De NAV heeft hiervoor inmiddels gesprekken gevoerd met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Maria Litjens. De gestelde eisen noemt het haalbaar. De producentenorganisatie hoeft niet de afzet voor de leden te doen, zoals dat wel nu in de groente- en fruitsector het geval is. Deze vallen namelijk onder een andere regelgeving.
Niet alleen aardappelen
De NAV denkt dat de producentenorganisatie goede mogelijkheden biedt om de ketens te versterken en een betere productprijs te realiseren. Niet alleen voor de fritesaardappelteelt, maar ook voor de eiwitgewassen. De eisen die aan de producentenorganisatie worden gesteld zijn eenvoudig, waardoor het geen hoge kosten met zich meebrengt. Aangezien de leden zelf hun afzet kunnen organiseren, zijn de consequenties voor een ondernemer niet groot.
De beoogde producentenorganisatie biedt met name mogelijkheden om gezamenlijk contractonderhandelingen te voeren met afnemers, zoals de aardappeltelers in Noord-Amerika dat al decennia doen. Het aanbod kan dan beter op de vraag worden afgestemd, zo meent de vakbond. Daarom is het van belang dat voldoende telers zich bij de organisatie aansluiten, zodat de fritesfabriek er niet omheen kan. De vakbond schrijft dan ook: "Hoe groter de producentenorganisatie, des te meer invloed ze kan uitoefenen."
Hoe verder?
De NAV is met verschillende partijen in gesprek om de mogelijkheden en het draagvlak helder te krijgen. Daarnaast wordt gesproken met andere Europese standsorganisaties. De producentenorganisatie is niet gericht tegen de afnemers, maar voor een gelijkwaardige positie in de keten. Een beter rendement is voor de gehele keten van belang en dus ook voor de consument.
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
