Meer nieuws

In België en Frankrijk is de aardappelmarkt zo vast als een huis. In Nederland hebben we zoals bekend geen officiële aardappelnotering. Als er wat gebeurt, moet het van onze oosterburen komen. Die laten zich dat geen twee keer zeggen.

De eerste cash settlement (CS) van seizoen 2024/25 is door de beursorganisatie EEX in Leipzig bekendgemaakt. Het verschil met de laatste CS van vorige seizoen is enorm. Dat is niets meer dan een leuk weetje. Kijken we naar de eerste CS van het vorige seizoen, dan zien we overeenkomsten. En minstens zo opvallend: ondanks het ontbreken van de PotatoNL is er wel inbreng uit Nederland meegenomen.

De aardappelsector moet het al geruime tijd stellen zonder PotatoNL en een volledig functionerende termijnmarkt. Dat baart de Aardappel Telers Commissie (ATC) van Aviko zorgen. Voorzitter André Broeze en bestuurslid Hilchard Waalkens, beide aardappelteler in Flevoland, luiden de noodklok voor het belang van de keten. 'Ondernemen we nu geen actie, dan plukken we daar vroeg of laat de wrange vruchten van', zo denken beiden.

De aardappeloogst in de VS valt 5% lager uit dan vorig seizoen. Dat blijkt uit de raming van NASS, de statistiekdienst van het USDA. Deels komt de kleinere oogst door een krimp in areaal, maar ook het weer werkte voor Amerikaanse telers niet helemaal mee.

Contracten hadden al een behoorlijke voet aan de grond op de aardappelmarkt en die positie lijkt zeker in de afland-periode alleen maar groter te worden. Verwerkers hoeven dan ook niet actief de boer op om hun werkvoorraad bij elkaar te krijgen. Toch is er wel wat aan het schuiven op de markt als we zowel naar de fysieke als de termijnmarkt kijken.

Niet alleen buiten is het mistig ook de aardappelmarkt is in nevelen gehuld. Het is lastig een reëel beeld van de huidige aardappelprijzen te krijgen. Kijk eens naar de noteringen in België, Duitsland en Frankrijk, of in Nederland naar de indicatieprijs van beurs Goes en LNCN, dan is er weinig touw aan vast te knopen.

Erg druk is het niet in de aardappelhandel. Bij wat er wel verhandeld wordt, kun je af en toe je vraagtekens zetten. Is het representatief om een partij met rot of bewaarproblemen mee te nemen in een notering?

De laatste aardappelen moeten nog worden gerooid, de bietenoogst, het ploegen en zaaien van de wintertarwe nog in volle gang. Toch is het de hoogste tijd dat de akkerbouwers moeten nadenken over komend teeltseizoen, zo adviseert Niels van der Boom, marktspecialist bij DCA Market Intelligence, in de podcast Boerenbusiness Marktkwartier.

Sinds 2020 probeert de erkende Producenten Organisatie Consumptieaardappelen (POC) aardappeltelers te verenigen en met deze marktmacht de sector te veranderen. Er zijn genoeg onderwerpen die aandacht vragen: Het gemis van een evenwichtige notering, toenemende risico’s en de alsmaar stijgende kostprijs. Toch voelt het of de urgentie bij telers ontbreekt. “Als iedereen op jaarbasis een paar uur vrijmaakt voor deze zaken is de gehele sector geholpen”, meent POC-voorzitter Jasper Roubos.

Aardappeltelers zijn bezig om de laatste percelen te rooien. Met standvastig weer kan zonder veel stress de oogst worden afgerond. Daarmee kan ook de balans worden opgemaakt. Hoeveel ligt er achter de planken, van welke kwaliteit en welke prijs plak je daarop? Vooral dat laatste is een groot vraagteken.

In Noordwest-Europa zijn veel aardappelrooiers bezig aan hun laatste werkweek. Zeker in België en Zuid-Nederland is er soms noodgedwongen onder natte omstandigheden gerooid. De gevolgen daarvan worden nu zichtbaar in de aardappelbewaarplaatsen.

De kalender is inmiddels verhangen naar het novemberblad. Daarmee komt ook het einde van de aardappeloogst 2024 in zicht. Ze zeggen niet voor niks dat de laatste loodjes het zwaarst wegen, en als dan ook de kilo's nog eens tegenvallen (wat aan de orde van de dag is) gaat de lol er helemaal vanaf. 

In de range van de aardappelnoteringen zijn geen grote wijzingen deze week. Reka blijft fier bovenaan, de Belgapom is bijna oud en vertrouwd de hekkensluiter en in Nederland zijn de partijen er nog niet uit om een notering nieuwe leven in te blazen. Toch zijn er wel wat verschuivingen. De DCA Spotprijs fritesaardappelen doet deze week een stapje terug.

Viaverda (voorheen PCA) heeft de balans opgemaakt van de proefrooiingen in de aardappelen in België. De meest opvallende constatering is dat de gemiddelde opbrengsten een dalende trend laat zien. Naast extreem weer lopen de Belgische telers aan tegen de grenzen van het areaal.