Fors aantal biggen geslacht vanwege gebrek aan vraag

Nederlandse exporteurs wisten in het derde kwartaal (week 27 tot en met week 40) zo'n 1.590.000 biggen in het buitenland af te zetten. Dat zijn er 247.000 minder dan in dezelfde periode vorig jaar toen er nog 1.837.000 biggen verkocht werden aan buitenlandse afnemers. Een teruggang van 13,4%. Met name de van oudsher belangrijke Duitse markt laat het compleet afweten.

Laagste niveau in jaren
De export over het derde kwartaal is daarmee op het laagste punt in jaren beland. In 2020 werd er nog een piek gerealiseerd. Toen kon een fors gestegen vraag vanuit Spanje de reeds gekrompen Duitse vraag compenseren. Dat is dit jaar niet meer gelukt. De gekrompen zeugenstapel lijkt daarmee nu ook duidelijk door te werken in de exportcijfers.

Vertrouwen Duitse mester naar nulpunt: vraag ingestort
De grootse gaten zijn gevallen in de export van biggen naar Duitsland. Duitse mesters kampen met een compleet gebrek aan vertrouwen na de vondst van Afrikaanse varkenspest eind vorig jaar. Prijzen voor varkens liepen direct een tik op en de recente terugval van de Chinese vraag naar varkensvlees heeft de Duitse varkensvleesverwerkers voor nog grotere concurrentie op de Europese binnenmarkt gesteld. Het gebrek aan perspectief vertaalt zich één op één door in de bereidheid om nog biggen op te leggen.

Spanje kan alle 'Duitse' biggen niet opnemen
Waar de groeiende Spaanse importbehoefte tot voor kort een groot deel van de biggen op kon nemen die eerder voor Duitsland bestemd waren, bewegen de Spaanse importcijfers zich recent rond de niveau's van 2020: de echte groei lijkt er uit.  Afgelopen zomer waarschuwden insiders al over de mogelijke beperkte duur van de vraag uit Spanje. Spaanse integraties investeren volop in het vergroten van de eigen biggenproductie en hebben in de toekomst mogelijk minder Nederlandse biggen nodig.  

Moeilijk partijen te overtuigen om biggen af te nemen
De handel noemt de situatie in de biggenhandel 'extreem moeizaam'. Er is een compleet gebrek aan vraag. "In combinatie met de hoge voerprijzen is er nauwelijks zicht op rendement. Buiten de vaste afnemers om is er dan ook beroerd weinig interesse om biggen te kopen." 

De afgelopen jaren zagen we in de laaste maanden van het jaar een sterke opleving van de export richting Spanje. Op dit moment worden ook van deze kant echter geen wonderen verwacht. "De grote aantallen ingevoerde biggen door Spanje vorig najaar was ingegeven op een redelijk perspectief bij de Spaanse vleesvarkens afgelopen voorjaar vanwege de hoge Chinese importvolumes. Daar is dit jaar geen sprake meer van en ik verwacht de komende weken dan ook geen flinke aantallen richting Spanje af te kunnen zetten", zo meldt een handelaar die veel zaken doet met het land.

Ook valt te horen dat langzaamaan te merken is dat er in Spanje meer biggen beschikbaar zijn. Zo worden er op het moment weer wat biggen verhandeld tussen de integraties in Spanje zelf, omdat sommige partijen schijnbaar wat dieren over hebben. Dit is volgens bronnen een ongebruikelijk fenomeen en toont aan dat het biggenaanbod in het land toeneemt. Voor de komende maanden verwacht ook deze partij dan geen verbeterd afzetperspectief.

Duitse vraag kan deels terugkeren
Ondanks de langdurige effecten van Afrikaanse varkenspest, en de mogelijke invloed van de 5xD strategie die Duitse supermarkten meer en meer hanteren, kan een verbeterd perspectief op de vleesvarkensmarkt zorgen voor een opleving in de biggenexport naar Duitsland. "Hoe groot deze effecten zijn blijft echt koffiedik kijken, maar er is wel perspectief bij verbeterende uitzichten op rendement", zegt een handelaar.

Ook vanuit andere hoeken is te horen dat bij een aantal kleine lichtpuntjes voor de varkensmarkt het ondereind van de biggenmarkt dat nu 'over' is, snel leeg kan lopen. Verwacht wordt dat Duitse vleesvarkenshouders dan weer vlotter op gaan leggen. Als de vleesvarkensmarkt de komende weken stabiel kan blijven en het perspectief voor de opbrengsten bij levering maart volgend jaar iets herstelt, kunnen ook de prijzen voor de vrije koppels die nu rond de €14-€15 liggen snel weer oplopen naar prijzen boven €20 (exclusief btw), zo klinkt het. Een factor die ook mee gaat spelen is het feit dat in Duitsland het afgelopen half jaar opnieuw een groep vermeerderaars is gestopt met insemineren. Dit zal de komende maanden in het aanbod tot uiting komen.

Trieste oplossing: tienduizenden biggen geslacht
Zover is het nu echter nog niet. Triest gevolg van de huidige situatie is dat recent meer en meer partijen zich genoodzaakt zagen om forse aantallen goede biggen voor de slacht aan te bieden. Een bron meldt dat zijn bedrijf afgelopen maand wekelijks zeker 2000-3000 goede kwaliteitsbiggen heeft laten slachten. Hij vertelt dat ook andere partijen dergelijke aantallen op deze manier uit de markt nemen. De prijzen zijn voor varkenshouders desastreus: slachtbiggen brengen afhankelijk van het gewicht tussen de €5 en €15 op, dat zijn prijzen exclusief BTW. "Prijzen van €15 zijn dan echt de bovenkant."

Over de hele sector heen zou dit volgens insiders betekenen dat er wekelijks mogelijk tussen de 10.000 en 15.000 biggen worden geslacht die anders gewoon waren opgelegd. "We praten over serieuze aantallen", zo wordt gemeld. Ook worden 'uit voorzorg' biggen van tussen de 10 en 15 kilo geslacht om de druk op de biggenmarkt over enkele weken wat verlichten.

Hoewel de prijzen, zeker voor vrije biggen, zich nu op een absoluut dieptepunt bevinden, en er zeker geen forse stijgingen in het verschiet liggen, is dus toch de verwachting dat een stabiliserende varkensmarkt er voor kan zorgen dat de scherpe kantjes van het prijsdal in ieder geval voor het vrije deel van de biggen wat weggeschaafd kunnen worden. Van een echt zicht op herstel van rendement lijkt vooralsnog echter geen sprake te zijn.