Vleesindustrie komt vele handjes tekort

Vorige week nog ging het verhaal door de markt dat bij een slachterij in ons land naar verluidt twaalf productiemedewerkers waren opgestapt, omdat ze betere arbeidsvoorwaarden wilden. Deze situatie staat niet op zichzelf nu de arbeidsmarkt in het voordeel is van de werknemers. Het aantal werkenden was nog nooit zo hoog, signaleerde het CBS deze maand nog.

Het is voor slachterijen en vleesverwerkers zweten geblazen om hun shifts gevuld te krijgen met voldoende mensen aan de slacht- en productielijnen. Op internet circuleren honderden vacatures die – vaak met spoed – vervuld moeten worden. De vleesverwerking is een arbeidsintensieve baan die, vanwege de specialistische werkwijze, bijna niet geautomatiseerd kan worden. Ook in de toekomst blijven mensen daarom gevraagd. 

Rondpompen van mensen
Een detacheringsbureau in de vleessector (dat niet bij naam genoemd wil worden) laat weten dat er wel vacatures worden vervuld, maar dat het meestal gaat om rondpompen van arbeidskrachten door de sector. Dat is goed voor de portemonnee van het uitzendbureau, maar het probleem lost het niet op. Ook komen de arbeidskrachten steeds dieper uit Oost-Europa, bijvoorbeeld uit Oekraïne. De arbeidskrapte dwingt bedrijven tot creativiteit in het creëren van aantrekkelijke arbeidsomstandigheden, zo laat de detacheer weten. Denk dan aan heel basale dingen als een ontbijt op werk en een goede kantine. 

Een ander uitzendbureau (dat eveneens buiten beeld wil blijven) signaleert hetzelfde. Veel mensen vinden de arbeidsomstandigheden in de vleesindustrie te zwaar en switchen naar bijvoorbeeld een baan als hovenier. De oude garde haakt af en nieuwe aanwas is er bijna niet. De coronauitbraken in slachthuizen hebben de situatie geen goed gedaan. En degenen die uit Oost-Europa worden binnengehaald, gaan vaak al snel weer aan de slag in andere sectoren. Daarbij duurt het minimaal een half jaar voordat je het vak van uitbenen eigen bent. De krapte is groot en oplossingen liggen niet voorhanden, zo laat de detacheerder weten.  

Slachtachterstand in VK
In de landen om ons heen is het van hetzelfde laken een pak. In Duitsland hebben Tönnies en Westfleish personeelsproblemen en zijn daarom genoodzaakt om de capaciteit terug te schroeven. In het Verenigd Koninkrijk is het tekort aan slachterijpersoneel eveneens een groot probleem. Er is daardoor een flinke slachtachterstand ontstaan van naar schatting 100.000 varkens. De problemen zijn zelfs zo nijpend dat Britse varkenshouders noodgedwongen varkens ruimen, omdat de stallen overvol raken. Dergelijke situatie spelen hier gelukkig nog niet.

Ook problemen in Canada en VS
Aan de andere kant van de oceaan is het niet veel beter. In Canada lobbyen slachterijen bij de overheid om het arbeidstekort op te lossen door de regels voor arbeidsimmigranten te versoepelen. The Canadian Meat Council luidde vorige week de noodklok dat het arbeidstekort zich op een 'all time high' bevindt. De vacaturegraad bedraagt landelijk gezien circa 10%. In Quebec is deze indicator zelfs 40%. Zonder personeel is het onmogelijk om de slachtlijnen te laten draaien. De verliezen van slachterijen lopen volgens de koepelorganisatie fors op. Om het arbeidstekort in te perken, lobbyt  de CMC voor om het toegestane aantal niet Canadese medewerkers te verhogen. Nu is dat gelimiteerd op 10% á 20% (afhankelijk per slachterij), het voorstel is om dat percentage op te krikken naar 30%.

In de VS is kortgeleden een vete ontstaan tussen de regering van Joe Biden en de grote slachterijen. Volgens Biden zijn de hoge vleesprijzen een gevolg van de marktkracht die de grote Amerikaanse vleesconcerns als JBS en Tyson Foods hebben. Die reageerden vervolgens gepikeerd en zeggen dat de hoge vleesprijzen komen door een tekort aan personeel, waar het overheidsbeleid debet aan is.