Achtergrond Hema
Wat weten we precies van de Hema-rookworst?
Er breekt een nieuw hoofdstuk aan voor het geplaagde Hema. De Britse schuldeisers zetten eigenaar Marcel Boekhoorn buitenspel door het schuldbedrag van €750 miljoen terug te brengen tot €300 miljoen. Ook worden zij de nieuwe eigenaar. De rentelast gaat flink omlaag. Hema is daarmee voorlopig gered, de rookworst blijft behouden. Wat weten we precies van deze onvolprezen lekkernij waar Nederland al jaren de vingers bij aflikt?
De rookworst van Hema dateert al van voor de oorlog en is na al die jaren nog altijd een hit. Naast de (oranje)tompouce en Jip en Janneke iconisch voor het noodlijdende Nederlandse warenhuis. Om het tij te keren, is het assortiment van Hema de laatste jaren meermaals over de kop gegooid. Zelfs de bekende slogan 'Echt Hema' sneuvelde. Maar de rookworst stond op het hoofdkantoor in Amsterdam nimmer ter discussie.
Het succes van de rookworst is puur toeval. Een Amsterdamse filiaalhouder had in de jaren '30 van de vorige eeuw een inkoopmisser gemaakt, in plaats van 1.000 had hij per ongeluk 10.000 worsten ingeslagen. Om bederf tegen te gaan, besloot hij om warme worsten voor het pand te verkopen. Nederland raakte verknocht. De worst, toen nog een delicatesse, werd ongekend populair.
Een mysterieuze worst
De receptuur is al jaar en dag dezelfde en speciaal voor Hema ontwikkeld. Voor de rest is de rookworst een groot mysterie. Ook voor insiders. Wie de worsten voor Hema maakt, is officieel niet bekend. In 2017 viel het warenhuis door de mand toen er tijdelijk geen worsten meer te verkrijgen waren. Toevallig was op dat moment een grote personeelsstaking gaande bij Unox in Oss, onderdeel van Unilever.
Een woordvoerder van Hema wilde toentertijd niet op dit 'ABC'tje' ingaan en bestempelde de rookworst als een seizoenproduct. In 2018 is de Unox-fabriek gekocht door de Zwanenberg Food Group. Of de worsten nog steeds in Oss worden gemaakt, is gissen.
10 miljoen stuks
De oplage is wel bekend. Jaarlijks verkoopt Hema, naar eigen zeggen althans, een slordige 10 miljoen rookworsten. Dagelijks rollen er krap 30.000 rookworsten over de toonbank. Om hip te blijven, kreeg de al bijna 100-jaar oude rookworst vorig jaar een vegetarisch broertje. Maar of die ooit zo succesvol wordt? Overigens was de vega-rookworst niet zelf door Hema bedacht, maar 'gejat' van Unilever.
De rookworst bestaat op papier voor 95% uit varkensvlees en een bult smaakversterkers. Wanneer de Hema onverhoopt was omgevallen, dan was dat vast geen rib uit het lijf voor de Nederlandse varkenssector. Toch is de Hema-rookworst wel een prachtig product om bijproducten in te verwerken. En bovendien het bewijs dat de bekritiseerde eenheidsworst nog lang niet is afgeschreven. Een snelle rekensom leert dat de rookworsten jaarlijks 2.600 ton (waarschijnlijk Nederlands) varkensvlees opslokt.
Wie hapt toe?
Tot vandaag was het niet ondenkbaar dat de Nederlandse staat Hema van de ondergang zou behoeden. Net als KLM werd Hema, met zijn rookworsten en tompoucen door Rutte en consorten gezien als nationaal erfgoed. Een parel voor de binnenstad. Er hoeft echter geen belastinggeld te vloeien om Hema te redden. De nieuwe eigenaren zijn overigens voornemens om het warenhuis weer van de hand te doen, zo heeft CEO Tjeerd Jegen laten weten.
We kunnen er dus vergif op innemen dat Hema weer in de etalage komt te staan. De vraag is wie toehapt. Misschien Jumbo wel die al een tijdje interesse toont. Die rookworst zal vast wel in smaak vallen. De vraag is vooral wie zich aan de rest van het assortiment durft te branden.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
