Achtergrond Varkens
'Biologische varkenssector gaat verder groeien'
De biologische varkenssector zit in de lift. Afgelopen jaren koos een toenemend aantal bedrijven voor omschakeling. Vanwaar deze groei en wat biedt de toekomst voor perspectief voor potentiële omschakelaars?
Ondanks de toename in het aantal biologische varkensbedrijven is de sectorstructuur niet groots veranderd. Het totale aantal biologische varkensbedrijven in Nederland is in de afgelopen jaren toegenomen, evenals het aantal varkens op deze bedrijven. Echter, ook de totale varkensstapel is gegroeid, waardoor het aandeel biologisch slechts een fractie blijft van de totale varkenssector.
Uit de cijfers van het CBS blijkt dat er in 2017 nog 154 biologische varkensbedrijven met in totaal 91.340 gehouden varkens waren. In 2018 nam dit aantal al toe tot 170 bedrijven met in totaal 96.989 varkens. De meest recente cijfers zijn van vorig jaar. In 2019 is het aantal biologische varkensbedrijven toegenomen tot 180 en werden er 107.081 varkens gehouden op deze bedrijven. Dit aantal lijkt hoog, maar in vergelijking met het totaal aantal varkens in Nederland (circa 12 miljoen) blijkt de biologische sector slechts een klein aandeel te hebben.
Biologisch varkensvlees
De marktleider in Nederland op het gebied van biologisch varkensvlees is De Groene Weg, een dochteronderneming van Vion. Vanuit een vraaggestuurde en gesloten keten doet De Groene Weg rechtstreeks zaken met de varkenshouders. Dit jaar heeft ook varkenshouder Hendrik-Jan van den Heuvel uit Barneveld zijn leveranciersovereenkomst met de biologische slachterij getekend. Met deze overeenkomst is Van den Heuvel de 100ste varkenshouder die varkens levert aan De Groene Weg.
Van den Heuvel heeft gekozen voor omschakeling, omdat de biologische manier van het houden van varkens hem aanspreekt. "Toen ik het bedrijf over heb genomen van mijn ouders is de omschakeling van regulier naar biologisch ook besproken."
Waarom omschakelen?
Een aantal varkenshouders heeft de afgelopen jaren voor de keuze gestaan om te stoppen, het bedrijf voort te zetten en te vergroten of om te schakelen naar biologisch. De reden voor omschakeling is voornamelijk het bewust kiezen voor een andere manier van varkens houden, dit omdat er ondernemers zijn die zich minder senang voelen bij de reguliere manier van varkens houden. Daarnaast speelt waarschijnlijk ook de groeiende impact van de publieke opinie een belangrijke rol. Consumenten zijn steeds kritischer op de manier waarop hun voedsel wordt geproduceerd en steeds meer consumenten zijn bereid om voor biologisch voedsel een meerprijs te betalen.
Omschakelingsduur
Het is vanzelfsprekend dat de omschakeling van gangbaar naar biologisch niet van de een op de andere dag is voltooid. De omschakeling duurt enige tijd en daarbij is er sprake van een wachtlijst. Varkenshouder Van den Heuvel: "Ons contact met De Groene Weg is ongeveer 3 jaar geleden ontstaan. Omdat er eerst ruimte moet zijn in de afzetmarkt, heb ik ongeveer 1 jaar op de wachtlijst gestaan. Daarna zijn we verder in gesprek gegaan met De Groene Weg en de omschakeling zelf duurde circa 2 jaar."
Van den Heuvel heeft het verloop van de omschakeling als goed ervaren en is vooral blij dat er gestart kan worden met het leveren aan de afnemer, want dat is waar al die tijd naar toe is gewerkt.
Verdere ontwikkeling
Volgens Allard Bakker, General Manager van De Groene Weg, is vooral het enthousiasme van ondernemers belangrijk bij de omschakeling. "Tijdens een gesprek gaat het over de ambitie en de passie van de ondernemer. Dit om te ontdekken of de ondernemer geschikt is voor het samenwerken in de keten van De Groene Weg."
Bakker verwacht nog meer omschakelaars naar biologisch binnen de keten. Hij noemt het een continu proces en geeft aan dat de markt voor biologisch jaarlijks 5 tot 7% groeit. Hiermee zal de sector blijven groeien, maar in totaal klein blijven in vergelijking met de gehele varkenssector.
De biologische varkenshouderij in Nederland zal zich volgens Bakker verder ontwikkelen in de komende jaren. Zowel in volume, door een verwachte toename van het aantal biologische varkenshouders, als in kwalitatieve zin. "We willen onze voortrekkersrol in het sluiten van de kringloop vasthouden en hierin verdere stappen maken. De kennis en ervaring die we daarmee opdoen, zullen we ook delen met reguliere varkenshouders, zodat ook zij zich verder kunnen ontwikkelen."
Chanti Oussoren
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.