Zo ziet het saneringsplan van Schouten eruit

Varkenshouders keken reikhalzend uit naar de regeling, waarover al meer dan 1 jaar werd gesproken door minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en betrokken partijen (verenigd in de Coalitie Vitale Varkenshouderij). Het kabinet grijpt op deze manier in, omdat door de concentratie van intensieve veehouderijbedrijven op diverse plekken in het land emissies van geur, fijnstof en ammoniak zijn ontstaan. Nu trekt de minister de beurs om dit op te lossen.

€200 miljoen beschikbaar
Het was bekend dat er €120 miljoen wordt uitgetrokken voor het saneren van de gebouwen. Daarnaast krijgen de varkens-, de pluimvee- en de melkgeitenhouders de kans om hun bedrijf te vergroenen. Zo kunnen ze subsidie krijgen wanneer ze investeren in nieuwe en minder belastende stalsystemen. Hiervoor is €60 miljoen beschikbaar, waarvan €40 miljoen voor de varkenshouderij, €15 miljoen voor de pluimveehouderij en €5 miljoen voor de melkgeitenhouderij.

In de nu gepubliceerde regeling staan de nadere voorwaarden voor de regeling: 

• Alleen varkenshouderijen die in de laatste 5 jaar vóór sluiting onafgebroken zijn gebruikt, komen in aanmerking voor een subsidie. Deelnemers aan de stoppersregeling van het Actieplan Ammoniak Veehouderij komen niet in aanmerking voor een subsidie.
• Varkenshouderijlocaties die de hoogste geurscore hebben, komen (in geval het beschikbare budget van €120 miljoen ontoereikend is om alle aanvragen toe te wijzen) als eerste in aanmerking voor een subsidie. De geurscore sluit aan bij de uitgangspunten van de Wet geurhinder en veehouderij en de Regeling geurhinder en veehouderij.
• De ondernemers die in aanmerking komen voor een subsidie ontvangen volgens de minister een marktconforme vergoeding voor de in te leveren en definitief door te halen varkensrechten. Deze worden gedifferentieerd naar concentratiegebied Zuid en Oost. Ook krijgen ze een vergoeding voor het waardeverlies van hun varkensstallen.
• Om de kans op een marktverstorende werking van de regeling tot een minimum te beperken, wordt de hoogte van de vergoeding voor het door te halen varkensrecht enkele dagen voorafgaande aan de openstelling vastgesteld op basis van de dan geldende marktprijs.
• De vergoeding voor de stallen wordt berekend aan de hand van een subsidiepercentage en de gecorrigeerde vervangingswaarde van de stallen en is gebaseerd op een nieuwbouwwaarde van €470 per m² (zowel vleesvarkens- als zeugenstallen). In het kader van de Srv wordt uitgegaan van een actuele verkoopwaarde van 20% van de vervangingswaarde na de fiscale afschrijvingstermijn van 40 jaar. Het ministerie heeft een tabel opgesteld zodat varkenshouders zelfs de subsidie van hun stal kunnen bereken op basis van de omvang en de leeftijd van de stal.
• KWIN Veehouderij hanteert diverse fiscale afschrijvingstermijnen voor de romp (40 jaar), de afbouw (20 jaar) en de inrichting (10 jaar) van de stal. De leeftijd van de romp van de stal is bepalend voor de correctie op de vervangingswaarde.
• Het subsidiepercentage is 65%. Dit is in overleg met Wageningen Universiteit vastgesteld, zodat de subsidie aantrekkelijk is voor varkenshouders om mee te doen met de regeling. Echter, moet de tegemoetkoming in verhouding staan met de tegenprestatie.
• Het is niet vereist om alle varkenseenheden in te leveren. Het is voldoende dat de varkenshouder tenminste 80% inlevert van het varkensrecht dat nodig was voor het aantal varkens dat in 2018 op de locatie is gehouden. Het staat varkenshouders overigens vrij om meer dan het minimum van 80% van de varkensrechten te laten doorhalen.

De consultatieperiode staat open tot en met 31 mei. Dan kan iedereen reageren en kan de regeling nog worden aangepast. De verwachting is dat de definitieve regeling in juni wordt gepubliceerd en per 15 augustus voor een periode van 6 weken wordt opengesteld. Aanvragen kunnen worden ingediend in de periode van 15 augustus tot en met 30 september dit jaar.

POV: 'Flankerend beleid noodzaak'
De Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) laat in een reactie bij monde van Henk Boelrijk weten dat provincies de sloopkosten en kosten voor asbestsanering van de stallen voor hun rekening moeten nemen. "Dan wordt de regeling pas echt interessant voor varkenshouders." Ook stelt Boelrijk dat er helderheid moet komen over de fiscaal-juridische status van de woning, die na sloop van de stallen niet meer als bedrijfswoning mag worden aangemerkt.

Verder laat de POV weten blij te zijn dat de conceptregeling nu openbaar is, en de betrokkenen de mogelijkheid hebben hier via internetconsulatie op te reageren. "Dat betrokkenen de mogelijkheid wordt geboden om een zienswijze in te dienen op de conceptregeling, vinden we een belangrijke stap in het proces. Op basis van de reacties kan de regeling nog worden verbeterd en kan worden getoetst of er voldoende belangstelling is voor deelname", aldus Boelrijk.