Nieuws Varkensanalyse 2018
'Uitdagingen zijn groter dan ooit'
Koen van Bergen, sectorspecialist bij Rabobank, weet als geen ander wat er speelt onder Nederlandse varkenshouders. Hij is medeverantwoordelijk voor de kennisontwikkeling en het financieringsbeleid. Zo voert Van Bergen met enige regelmaat gesprekken met ondernemers over diverse onderwerpen: van bedrijfsontwikkeling tot -beëindiging.
Daarnaast houdt Van Bergen de ontwikkelingen op de wereldwijde markt goed in de gaten. "Het zijn uitdagende tijden voor varkenshouders. De langetermijnverwachting is dat er in Nederland waarschijnlijk zo’n 1.000 ondernemers overblijven."
Wat is 2018 tot nu toe voor jaar voor varkenshouders?
"We zagen aan het begin van het jaar dat de Europese varkensstapel was gegroeid. Daarom konden we aanbodsdruk verwachten. Doorgaans stijgen de varkensprijzen in het tweede kwartaal, maar dat is nu niet gebeurd. Naast het drukkende aanbod, heeft de afzet van varkensvlees naar China wat ingeleverd. Dit maakt dat de zelfvoorzienendheid in Europa is toegenomen en dat zet druk op de prijs."
"De 2 jaren hiervoor waren beduidend beter. Toch kan 2018 (tot nog toe) niet bestempeld worden als een slecht jaar. Wel kunnen we concluderen dat de prijsdaling is ingezet; met name op de biggenmarkt. In Duitsland is de krimp, als gevolg van scherpere wet- en regelgeving, al ingezet. Door een kleiner aanbod en positievere vraag uit Duitsland kan de biggenprijs op termijn mogelijk wat herstellen. Per saldo is onze verwachting dat 2018 een jaar wordt met gemiddelde opbrengsten. Daarnaast verwachten we een gemiddelde voerwinst voor de vleesvarkens en een iets beneden gemiddelde voerwinst voor de fokzeugen."
De opbrengsten worden steeds grilliger, geldt dit ook voor de kosten?
"Aan de kostenkant is de voerprijs flink gestegen en ook de afzetkosten voor mest zijn extreem hoog. De ophaalbijdragen lopen uiteen van €25 tot €30 per kuub. Een oorzaak hiervan zijn de tegenvallende omstandigheden tijdens het uitrijdseizoen, welke onder meer door een nat voorjaar en droge zomer werden veroorzaakt. Dit kan echter gezien worden als een incident."
"Een andere oorzaak zijn de geslonken exportmogelijkheden in Duitsland, als gevolg van de aangescherpte regelgeving. Dit is geen incident, maar de nieuwe realiteit. Als de vraaggestuurde mestverwerking onvoldoende van de grond komt, zullen de mestafzetkosten waarschijnlijk hoog blijven."
- Koen van Bergen
Is er daarom extra mestverwerkingscapaciteit nodig?
"Er is in Nederland redelijk wat verwerkingscapaciteit, maar er is meer nodig om een balans te creëren. Wij verwachten dat er de komende jaren, voornamelijk in Oost-Nederland, extra verwerkingscapaciteit komt. Dat kan verlichting bieden, maar het mestvraagstuk is en blijft complex. De prijs voor mestverwerking bestaat voor een deel uit techniekkosten en voor een deel uit de afzet van de reststromen (zoals dikke fractie en mineralenconcentraat)."
"Wanneer onbewerkte mest te duur is, trekt ook de prijs van de bewerkte mestproducten aan. En dat maakt dat de mestverwerkingskosten stijgen en de varkenshouder uiteindelijk meer moet betalen. Ondanks dat we in Nederland veel ervaring hebben, blijft mestverwerking uitdagend. Er wordt nog te veel vanuit de techniek geredeneerd, terwijl de vraag uit de markt bepalend is voor welke techniek je nodig hebt. Marktgericht mestmanagement is het devies."
Over welke competenties beschikt een toekomstbestendige varkenshouder?
"Bedrijven worden steeds groter en daarmee nemen ook de risico’s toe. Risicomanagement wordt daarom steeds belangrijker, mede doordat de opbrengsten grilliger worden. Ondernemers zijn zich daar steeds meer van bewust. Daarbij heeft een ondernemer buffers nodig om een prijsdal te kunnen overleven. Ook kan het hebben van grip op de kostprijs helpen. Zo wordt de voerprijs soms voor langere tijd vastgelegd."
"In de varkenshouderij is sprake van een personeelstekort. Dat maakt het vinden van goede krachten er niet gemakkelijker op. Er worden steeds meer eisen gesteld aan een toekomstbestendige varkenshouder. Hij/zij is alles in 1: zowel vakman, ondernemer als manager. Steeds vaker zien we dat, bij bedrijven die groter en kapitaalsintensiever worden, deze 3 rollen niet meer verenigd worden in 1 persoon. Al met al zijn het uitdagende tijden voor varkenshouders. Dat was in het verleden ook al het geval, maar nu misschien nog wel meer dan ooit."
Ontvang het magazine in uw brievenbus
Dit ingekorte interview is een onderdeel uit de varkensanalyse van 2018. De abonnees van Boerenbusiness Varkens & Voer Pro hebben deze recent ontvangen. Wil jij dit magazine ook ontvangen? Klik dan hier om abonnee te worden en krijg het magazine toegestuurd.
Met Varkens & Voer Pro krijg je toegang tot alle besloten artikelen, data en marktinformatie op Boerenbusiness. Als abonnee krijg je ook toegang tot het Nationaal Economisch Landbouwcongres en andere interessante seminars en workshops. Benieuwd naar alle voordelen? Bekijk ons aanbod in de webshop.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
