Vanwaar die plotselinge run op varkens?

In de eerste 7 maanden van het jaar was de toon op varkensmarkt veelal gematigd. Een flauwe vleesafzet in Europa drukte de stemming, terwijl er in Azië sprake was van teruglopende prijzen en volumes. Bovendien waren er weinig weken bij dat de varkens schaars waren. Dit maakte dat de varkensprijs niet boven de €1,50 per kilo kon uitstijgen.

Prijzen schieten omhoog
Sinds de eerste week van augustus is er een run ontstaan op vleesvarkens. Dit heeft uiteraard te maken met de groeivertraging. Tegelijkertijd is het voor velen vakantie en dat maakt dat er minder varkens nodig zijn. De vleesverwerkende industrie draait dan immers op lagere toeren en vraagt om minder onderdelen. Toch willen slachterijen graag slachten, zo blijkt.

De Duitse varkensprijs (VEZG-notering) is sinds het begin van de maand augustus met €0,16 gestegen tot €1,55 per kilo. Hoewel de grote Duitse slachtconcerns recent nog dreigden met een 'hauspreise' volgen zij nu gewillig. Ook in Nederland schieten de noteringen omhoog en volgen de zeugenprijzen ogenschijnlijk makkelijk.

Een Nederlandse slachterij laat weten dat de vleesprijzen de varkensprijzen redelijk goed kunnen volgen. Nu het Duitse slachtcijfer van week tot week zo'n 10% tot 15% lager uitpakt, zijn er minder vleesonderdelen beschikbaar. Dit steunt slachterijen in de afzet. Zij merken een goede vraag vanuit Griekenland en Italië. Als de industrie vanaf half augustus weer opstart, trekt de vraag waarschijnlijk aan. Een stijgend aantal slachtingen kan daarmee mogelijk het na-effect van de groeivertraging opvangen. Dat biedt aanknopingspunten voor de varkensprijzen. 

(Tekst gaat verder onder de grafiek)De varkensprijs is de laatste weken sterk gestegen, historisch gezien volgt nu een daling. 

Het biedt aanknopingspunten, omdat er in Duitsland weing varkens in de pijplijn zitten. Bij de laatste telling (juni) was de zeugenstapel met 2,4% geslonken tot 1,85 miljoen. Daarbij komt dat de aanvoer van landen als Nederland en Denemarken minder is geworden. Dat biedt perspectief, want de situatie (vraag en aanbod) in Duitsland is bepalend voor de prijsontwikkelingen op de Europese varkensmarkt. Wel wordt de invloed van Spanje groter; daar stijgen de varkensprijzen vooralsnog niet.

Chinese vraag trekt aan
Ook de afzet van varkensvlees en bijproducten naar China toont verbetering. In de eerste helft van dit jaar daalde de Chinese varkensprijs tot historisch lage niveaus, maar ondertussen trekken de prijzen daar weer aan. Daarbij hebben de Europese exporteurs minder last van concurrentie vanuit de Verenigde Staten (VS), omdat China sinds dit voorjaar een forse importheffing (25%) hanteert op Amerikaans varkensvlees. De eerste effecten daarvan zijn reeds zichtbaar in de exportcijfers van de VS.

Tijdens Chinees Nieuwjaar kent de consumptie een piek. Op 5 februari 2019 wordt dit feest gevierd, waarmee het relatief vroeg valt. Aangezien het transport enkele maanden in beslag neemt, kunnen zij tot eind oktober verladen. De Europese slachterijen prepareren zich nu al voor op deze vraag. Dit is een argument waarom slachterijen de komende weken streven naar volle slachthaken; zeker nu zij minder te duchten hebben van concurrentie uit de VS. Ook is de varkensstapel in China gekrompen, wat op papier de exportkansen vergroot. Wel moet gezegd worden dat inkopers in China nog geen haast hebben. 

(Tekst gaat verder onder de grafiek)De varkensprijs in China heeft de historisch lage niveaus achter zich gelaten. 

Daarbij komt dat er in China Afrikaanse varkenspest is opgedoken. Hoewel het tot nu toe bij 1 uitbraak is gebleven, is het besmettingsgevaar groot. De uitbraak kan voor Chinese consumenten een extra argument zijn om Europees (dan wel Amerikaans) varkensvlees te importeren. Elk land waarvandaan China varkensvlees importeert, is immers vrij van de ziekte. Of deze theorie ook opgaat, moet de komende maanden blijken. Het zal ook afhangen of het 1 bij uitbraak blijft, of dat de dierziekte op meerdere plekken opduikt.

Geen slechte uitganssituatie
Vanaf 2019 liggen er kansen voor de afzet in Japan, omdat het vrijhandelsverdrag dan ingaat. Japan is, na China en Hongkong, de derde grootste afzetmarkt voor Nederlands varkensvlees (buiten Europa). In 2017 importeerde het land 35.000 ton, wat neerkomt op een marktaandeel van 8,5% (non-Europees). De VS heeft te dealen met importheffingen. Het is daarom goed mogelijk dat de de vraag vanuit Japan de komende maanden aantrekt.

De uitgangssituatie voor de Europese varkensprijzen is mogelijk positiever dan menigeen had gedacht. Ondanks de stijgende prijzen, is het nog niet zo dat de lucht op de varkensmarkt is geklaard. De kans op correcties blijven (historisch gezien) reëel. De tijd moet leren of een varkensprijs boven de €1,50 per kilo lang houdbaar is.