Grondgebruik

De overheid heeft veel invloed op de agrarische grondmarkt. Dat was altijd al zo, maar de overheid komt wel steeds dichterbij en manifesteert zich veel nadrukkelijker dan vroeger. Dit signaleert makelaar Johan Huijbregts in de podcast Grondcast, waarin hij spreekt met Boerenbusiness-presentator Klaas van der Horst.

Ligt landbouwgrond binnen een Natura 2000-gebied, dan heeft dat een grote impact op de grondprijs. De waarde ligt gemiddeld een derde lager dan wat gemiddeld is. Tot 2,5 kilometer afstand neemt die invloed wel snel af. Het waarde drukkende effect is dan nog maximaal 5%, zo becijferen onderzoekers van de WUR samen met het Kadaster.

Jaarlijks verdwijnt er 5.000 tot 7.000 hectare agrarische grond in Nederland. In deze tijd is de honger naar agrarische grond echter groter dan ooit, vertelt Cor Pierik, landbouweconoom van het CBS, in de eerste editie van de Grondcast. In deze podcastserie brengen we de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt in kaart. Pierik schetst de grondmarkt in historisch perspectief. Hij pleit daarbij voor een centrale regie in de ruimtelijke ordening.

Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om een eerste recht van koop (voorkeursrecht) te vestigen op landbouwgrond. Mogelijk als onderdeel van een stikstofreductieplan, maar dit is niet geheel helder.

Het opknippen van percelen landbouwgrond en ver boven de marktprijs doorverkopen aan nietsvermoedende particulieren doorverkopen, is geen nieuw fenomeen. RTL Nieuws en het Kadaster zochten uit om hoeveel grond het precies gaat. Tienduizenden beleggers blijken erbij betrokken.

Menig agrarisch ondernemer heeft bij de overdracht van onroerend goed te maken met overdrachtsbelasting. Een forse kostenpost, zodat het interessant kan zijn om te bekijken of er gebruik kan worden gemaakt van een vrijstelling. Een aantrekkelijk instrument om overdrachtsbelasting te besparen, is de kavelruilvrijstelling.

In de periode tussen 2000 en 2017 heeft in totaal 100.000 hectare grond een andere bestemming gekregen in Nederland. Verreweg het grootste gedeelte – 91.000 hectare – is landbouwgrond. De meeste van deze grond heeft als bestemming bebouwd terrein gekregen voor huizenbouw of industrie.