'Skal komt van ver, maar is er nog niet'

Bij de evaluatie is gekeken naar het functioneren van de organisatie in de jaren 2018 tot 2022.  Het onderzoek vond plaats in opdracht van het ministerie van LVVN. Een van de aanleidingen lijkt een interne brief van de Europese Commissie waarin zorgen worden geuit over de onafhankelijkheid van Skal. Dit wordt in ieder geval genoemd in de rapportage. De brief kwam na een audit in 2019.

Volgens AEF zijn in de voorbije jaren wel goede stappen gezet op weg naar een onafhankelijker Skal, maar is de organisatie er nog niet. Het is wenselijk om in de komende jaren een omslag te maken van een privaatrechtelijke organisatie naar een zelfstandig bestuursorgaan (zbo), die dan ook beter aangesloten is bij LVVN, want ook daar ging het niet altijd goed, zo wordt vastgesteld.   

Hoewel er kritiek is, ziet AEF ook verzachtende omstandigheden bij Skal. Het aantal taken nam in de onderzochte jaren sterk toe (omdat Skal ze eerst niet alle in beeld had), terwijl ook het aantal biologische bedrijven steeg. Die toename met ongeveer 14% was echter veel minder sterk dan de toename van het personeelsbestand. Dat is meer dan verdubbeld. Ook de kosten namen sterk toe, maar een zorgpunt is dat de inkomsten daar straks geen gelijke tred mee kunnen houden, vooral niet als Skal ook nog een aantal douanetaken moet overnemen. Het ministerie van LVVN geeft sinds 2020 wel el extra subsidie.

Uit het rapport blijkt overigens ook dat het aantal biologische bedrijven de laatste jaren niet heel sterk meer groeit. In 2023 was er zelfs een piek van 515 uittreders, terwijl het gemiddelde ligt op zo'n 300 per jaar.  Niet alle redenen hiervoor zijn genoemd, maar met name veel kleinere bedrijven zuchten onder de controlekosten van Skal, die volgens hen disproportioneel zijn. Daar is al wel iets aan gedaan, maar volgens veel bedrijven nog niet genoeg. Deze kritiek ondersteunt de constatering van AEF dat efficiëntie niet altijd voorop staat bij Skal.