Verwerpen trekkerkenteken slecht plan en dit is waarom

Het onderwerp trekkerkenteken begint ondertussen een aardig hoofdpijndossier te worden voor de landelijke politiek. Dinsdag 13 december verwierp de Tweede Kamer met een kleine meerderheid het voorstel om een trekkerkenteken in te voeren. Korte termijn politiek of met goede argumenten als achtergrond? In een analyse zetten we de verschillende standpunten uiteen.

Om de koe maar direct bij de hoorns te grijpen: Waar knelt de schoen? Het grootste probleem voor trekker- en machine-eigenaren ligt vooral bij de lastenverhoging, als je de reacties mag geloven. De kosten van enkele tientjes per voertuig worden als te hoog ervaren omdat niet alleen trekkers, maar ook zelfrijdende (oogst)machines en aanhangers geregistreerd moeten worden. In totaal een kostenplaatje van 18 miljoen euro voor de Nederlandse landbouw. Dat is fors maar op bedrijfsniveau te overzien. Voor een gemiddelde akkerbouwer met drie trekkers, drie kippers, veldspuit en maaidorser praat je over 240 euro exclusief de tijd die je er aan kwijt bent (30 euro per kenteken). Ter vergelijking: Het huidige GV-kenteken (grensverkeer) kost 40 euro.

Al ruim twee decennia pleiten belangenbehartigers, met onder andere loonwerkers brancheorganisatie Cumela voorop, over het invoeren van een trekkerkenteken. Die ging er in de jaren 50-60 af om vervolgens niet meer terug te keren. De datum van 1 januari die minister Schultz in mei noemde stond lange tijd als een paal boven water. Tot de Tweede Kamer op 13 december stemde. Met een nipte meerderheid van 71 stemmen tegen en 69 voor werd het voorstel geblokkeerd, tot groot ongenoegen van Cumela en LTO.

Als critici kun je niet anders dan afvragen of we hier niet over een soort verkiezingsstunt praten. 'Boerenpartijen' komen naar eigen zeggen op voor de mening van de agrarisch ondernemer. Zijn alle voors en tegens wel goed tegen elkaar afgewogen en in welke situatie raakt het Nederlandse landbouwverkeer nu? Vanuit Brussel wordt een datum gehanteerd van 20 mei 2018 voor invoering van een APK-keuringsplicht voor trekkers die sneller dan 40 km/u rijden. Zonder kenteken is het lastig voor de overheid om hier op te controleren. Ook dat is een belangrijk punt voor trekkerrijders. Hun 'vrijgevochten' imago, daar hechten ze veel waarde aan. Juist dit imago agiteert verkeersorganisaties. Zij zijn – deels terecht – van mening dat ook het landbouwverkeer zich aan scherpere regels moet gaan houden.

Vooral kleinere agrarische ondernemers zijn in hun nopjes met het nieuws. Trekkers en machines, die toch al niet veel op de weg komen, hoeven zo niet op kenteken. Dat scheelt gedoe en een paar tientjes. Echter, een kenteken wordt vaak direct in één adem met APK-keuring, luchtremmen en andere zaken genoemd. Alsof dit direct na 1 januari op het spel staat. Fabeltjes die wel voor onrust zorgen. Vandaar dat de 'gemiddelde' boer het wel prima vindt. Zonder kenteken lekker anoniem. De politie moet een te snel rijdende trekker daadwerkelijk staande houden en dat is lang niet zo praktisch als flitsen. Loonbedrijven of grote landbouwbedrijven die veel op de weg zitten zien de gele plaat waarschijnlijk niet als nadeel. Zij bekijken de economische en praktische voordelen.

Waarom moet je dan wel voor een kenteken kiezen? Diverse organisaties noemen de verkeersveiligheid. Dat is lastig in die drie tientjes per kenteken uit de drukken. Waar verkeersinstanties een punt hebben is de handhaving van het landbouwverkeer. Met 25 km/u, een snelheid die nu blijft staan dankzij het verworpen wetsvoorstel, worden trekker-aanhanger combinaties van 60 ton gezien als snorbrommer. Gevolg? N-wegen en rondwegen blijven verboden terrein. Ga maar door de stad of het dorp. En dat gaat wél ten koste van de verkeersveiligheid. Daarbij komt dat met kenteken iedere trekker legaal 40 km/u mag worden gereden. In de praktijk wordt hier meestal een gedoogbeleid op gevoerd echter, niet consequent. Eén dwarse diender kost je meer dan kentekening van het gehele machinepark. Het kenteken geeft landbouwverkeer status, zo omvat Hero Dijkema van Cumela het in een interview.

Het is nog onduidelijk wat de toekomst brengt. Cumela verwacht dat er enkele jaren overheen gaan voor we een nieuwe wetgeving hebben. Daarnaast is ook de centrale ontheffingverlening voor te brede landbouwvoertuigen van de kaart. Aan de Europese verplichting, om iedere landbouwtrekker te registreren, kan niet worden voldaan. Het is de vraag wanneer het onderwerp weer op de agenda staat nadat de electorale belangen van de Tweede Kamer verkiezingen voorbij zijn.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.