Milde raffinagetechniek sluit keten biomassa

NewFoss opent op 31 maart een commerciële biomassaraffinaderij in het Brabantse Uden. Door een nieuwe raffinagetechniek kan jaarlijks 40.000 ton blad- en grasachtige biomassa volledig worden omgezet in herbruikbare deelstromen en hernieuwbare grondstoffen. ‘Dit kan veel sectoren flink vergroenen’, zegt directeur Geert van Boekel.

Volgens Van Boekel is het vinden van manieren die reststromen beter benutten al jarenlang een zoektocht in onder meer de groene sector. “Wij denken dé oplossing te hebben gevonden in een nieuwe raffinagetechniek.” NewFoss opent haar eerste raffinaderij op het terrein van het composteer- en biomassaverwerkingsbedrijf Van Berkel in Uden. ‘Dat bedrijf zocht naar een hoogwaardiger techniek om biomassa te verwerken. Daarin vonden we elkaar’, aldus Van Boekel.

De gepatenteerde techniek van NewFoss is raffinage in een milde vorm. Het werkt met blad- en grasachtige biomassa. Die wordt eerst gewassen in de biowasserinstallatie. Daarna opent een sapconcentraat met bacteriën in een zogenoemde kraakreactor de celwand van de biomassa.

Vervolgens vinden er drie spoelstappen plaats, waarbij er stoffen zoals suikers, eiwitten en zouten uit worden gehaald. Het ‘skelet’ dat overblijft, is een houtachtige vezel. Van Boekel: “Er komen geen chemicaliën of warmte aan te pas. Als je met hitte werkt, beschadig je componenten van de biomassa. Wij hergebruiken álles door middel van een natuurlijk proces. Wat de natuur zelf doet in drie tot vier maanden, verkorten wij tot twee uur.'

Partijen als gemeenten, waterschappen, Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat leveren de Udense composteerder de benodigde grondstof aan. Het gaat om biomassa zoals natuur- en bermgras, slootmaaisel, tuinbouwloof en blad. Vooral bermgras is zeer geschikt voor de nieuwe raffinagetechniek. Van Boekel: ‘Uit bermgras kun je onder meer eiwitten, aminozuur, suikers, spoorelementen en vezels halen. Die zijn interessant voor verschillende industrieën. Zo gaat de houtachtige vezel bijvoorbeeld naar de karton- en papierindustrie, als grondstof voor verpakkingen of voor energieopwekking. Met aminozuren maak je de chemische industrie blij, voor de productie van bioplastics. De techniek sluit de keten: wat je uit de natuur haalt, komt ook weer terug.’

De installatie haalt ook een mineraal sapconcentraat uit de biomassa. Daarmee kunnen meststoffen worden gemaakt. Van Boekel: ‘Die kan je goed gebruiken bij de biologische teelt, omdat het een natuurlijk product is.’ Met de raffinage kan de agrarische sector volgens Van Boekel flink vergroenen. ‘We kunnen de complete oogst van de boer verwerken, zowel vrucht als blad. Daarmee verkort je de keten en bespaar je flink op logistieke kosten. Bieten en bietenblad zijn met de NewFoss-techniek te verwerken tot 100 procent herbruikbare deelstromen. Daarvan blijven de tarra, bietenpulp en meststoffen bij de boer zelf.'

Overige stromen kunnen in andere industrieën worden ingezet. Agrarische ondernemers kunnen gezamenlijk een installatie aanschaffen. 'Daarmee zijn ze niet alleen leverancier van biomassa, maar bedienen ze ook industrieën als de papier en de chemie. Wat mij betreft, is dit het nieuwe verdienmodel van de toekomst.’

Inmiddels hebben dertig composteerbedrijven intentieverklaringen getekend voor een NewFoss-installatie. ‘Die gaan we in de komende jaren plaatsen’, aldus Van Boekel. NewFoss is afnemer van de deelstromen en grondstoffen die voortkomen uit alle installaties. Van Boekel: ‘Wij voegen de output samen. Voor optimaal gebruik van een stroom heb je namelijk meerdere opbrengsten nodig. Ook bewaken wij de constante kwaliteit van de producten. Wat er uit de installatie komt, hangt af van de biomassa. Hoe mooier het eindproduct, hoe hoger de vergoeding die NewFoss ervoor betaalt. Het draait dus niet om kwantiteit, maar om kwaliteit.’

NewFoss betaalde de ontwikkeling uit eigen zak. Van Boekel: ‘We hebben 4 miljoen euro geïnvesteerd. Dat hopen we binnen drie tot vier jaar terug te verdienen met de minimaal dertig locaties waar straks een installatie staat. En we willen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een aanvraag doen voor de WBSO, een fiscale regeling die de loonkosten verlaagt.’

RVO.nl-adviseur Kees Kwant: ‘Met de WBSO wil het ministerie van Economische Zaken ondernemers stimuleren om meer te investeren in onderzoek. RVO.nl voert deze regeling uit in opdracht van het ministerie. Er zijn ook mogelijkheden voor financiële ondersteuning via het topsectorenbeleid en geïmplementeerd met het TKI-BBE (Topconsortium voor Kennis en Innovatie Biobased Economy).’

Het komende jaar focust NewFoss zich op de Nederlandse markt. ‘Daarna rollen we de raffinagetechniek internationaal uit’, vertelt Van Boekel. ‘In 2016 gaan we wereldwijd op verkenning, met als meerjarenplan duizenden fabrieken. We kunnen zo veel met blad- en grasachtige biomassa dat het doodzonde is dat reststromen van bijvoorbeeld suikerriet, rijststro of palmolie in het buitenland nu worden verbrand.’ Voor harde cijfers is het wat betreft Van Boekel nog iets te vroeg. ‘Maar ik verwacht dat bijvoorbeeld de kartonindustrie met grondstoffen uit onze installaties op den duur 20 procent op de COâ‚‚-uitstoot kan besparen.’

Door Maaike Belder, in opdracht van RVO.nl

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.