Ook een beetje broei kost verrassend veel geld

Stijgende temperaturen vergroten de kans op broei in de kuil en aan het voerhek. De gevolgen zijn veel groter dan je zou denken: een bedrijf met 100 melkkoeien kan al bij 5 procent broei in de kuil in drie maanden tijd zo'n € 6000,- melkgeld mislopen. Waarom is de impact zo groot en hoe voorkom je het?

Ruwvoer dat broei bevat verliest voederwaarde. Bij een kuil met 5% broei is dat 650 VEM per koe per dag. Voer met broei is minder smakelijk en dus gaat ook de drogestofopname omlaag. In dit geval is dat ongeveer 2% wat neerkomt op 250 VEM per koe per dag. Bij 5 % broei krijgt een koe dus 900 VEM per dag minder binnen. Wanneer dit verlies niet wordt gecompenseerd met bijvoorbeeld een kilo extra krachtvoer, daalt de melkproductie met 1,9 liter per koe per dag. Bij een melkprijs van  € 0,35 cent verliest een bedrijf met 100 melkkoeien hiermee € 67,- per dag en over een periode van 3 maanden zo'n  € 6000,-.  Hierbij is het risico van broei op verminderde uier- en klauwgezondheid en vruchtbaarheid nog niet meegerekend.

Deze opbrengstverliezen tegen gaan kan door een aantal managementmaatregelen te nemen en door producten te gebruiken die broeivorming tegen gaan of broei remmen. De investeringen in dergelijke producten liggen tussen de 7 tot 13 cent per koe per dag.  

Hoe pak je voorkomen van broei van A tot Z grondig aan?

Stap 1. Voorkom dat kuilen natregenen
Regeninslag in de kuil vergroot de kans op broeivorming. Hou er bij aanleg van een nieuwe sleufsilo dat je van oost naar west kunt voeren. Hierdoor verklein je de kans op regeninslag.  

Stap 2. Inkuilen: goed verdichten en gebruik een inkuilmiddel
Goed inkuilen draait voor een groot deel om perfect verdichten. Vooral een kuil met grofstengelig gras goed verdichten luistert nauw. Dit gras bevat veel pijpjes waarin lucht kan zitten. Haksel het daarom op 2-3 cm. Tijdens het aanrijden moet het gewicht van de shovel of trekker in overeenstemming zijn met de tonnen gras of mais die elk uur op de kuil worden gebracht. Een verdichtingswals helpt enorm om de broeigevoeligheid tot een minimum te beperken.
Na het verdichten is het zaak om de kuil liefst meteen luchtdicht af te sluiten en af te dekken.

Ga broeivorming tegen tijdens de conservering van de kuil. Dit kan gedaan worden door het gebruik van een inkuilmiddel die naast het tegen gaan van broeivorming ook zorgt voor maximaal behoud van voederwaarde. SiloSolve FC is een allround inkuilmiddel voor gras en mais dat zich de afgelopen jaren in Nederland heeft bewezen met kuilen die verrassend lang koel en fris blijven, ook bij lagere voersnelheden. Uit onafhankelijk onderzoek van Aeres Farms is gebleken dat er met SiloSolve FC in de kuil 21 procent minder drogestofverlies optreedt. Zeer interessant, want bij drie procent minder verlies aan drogestof heeft u de kosten voor het gebruik al terugverdiend. Op de foto (afbeelding 1)  ziet u het verschil: het gras in de controlebuizen (eerste en derde buis van links) bevatschimmel, het gras dat behandeld is met SiloSolve FC (tweede en vierde buis van links) is schimmelvrij.

Stap 3. Voersnelheid en glad snijvlak
Bij een voersnelheid van 1,5 tot 2 meter per week lukt het doorgaans goed om broei voor te blijven.  Wanneer deze voersnelheid niet gehaald wordt, is het een optie om de kuil te verlagen zodat de voersnelheid omhoog gaat. Daarnaast is het belang van een glad snijvlak niet te onderschatten: hoe gladder het snijvlak, hoe lager de kans op broei. Voorkom tenslotte los materiaal voor de kuil. Op onderstaande foto is te zien dat losse kuilplukken snel gaan broeien (rood = hoge temperatuur). 

Stap 4. Wees kritisch op het voer aan het voerhek
Vaker voeren en kleinere porties zorgen dat het voer langer fris blijft aan het voerhek. Voer de melkkoeien tweemaal daags. Zorg ook dat de voergoot schoon is wanneer er weer vers voer op komt. Wees bij gebruik van een mengwagen kritisch op het gebruik van water. Water toevoegen aan een gemengd rantsoen verminderd weliswaar de kans op selectie, maar verhoogt ook de kans op broeivorming aan het voerhek.

Broei in het voer bij de droogstaande koeien is een nog groter probleem. Deze dieren vreten al minder en wanneer zij vanwege broei nog mindere kwaliteit en hoeveelheid opnemen heeft dit gevolgen voor de opstrart van de lactatie en de ontwikkeling van het ongeboren kalf. Zorg daarom dat droge koeien dagelijks vers voer krijgen. Indien dit niet mogelijk is in de uitvoering, overweeg dan om een mengkuil of mengbalen te voeren en deze ook fris aan te bieden.

Stap 5. Maak gebruik van broeiremmers
Broeiremmers zijn speciaal ontwikkeld om broeivorming in een gemengd rantsoen tegen te gaan. Deze zijn in vloeibare en in droge producten verkrijgbaar en remmen de broeivorming aan het voerhek. De vloeibare broeiremmer, Selko-TMR, is geschikt voor zowel melk-als droge koeien. De droge broeiremmer, TMR Temperatuur Stabiel, is alleen geschikt voor melkkoeien.

Meer weten over broei voorkomen?
Heeft u vragen over het voorkomen van broei in de voerkuil of aan het voerhek? Onze specialisten helpen u graag, ook op afstand! Neem contact op met uw specialist, accountmanager, uw regionale dealer of de klantenservice Herkauwers.