Groene plannen en economische wetmatigheden staan soms op gespannen voet. Uiteindelijk willen klanten geen ‘groen premie’ betalen volgens de topman van Fortescue Energie. Dat groene energie niet perse duurder hoeft te zijn blijkt wel uit de Nederlandse elektriciteitsprijs waar windturbines en zonnepanelen de stroomprijs drukten. De Europese gasmarkt bleef redelijk stabiel. Ondanks de sancties werpt het Kremlin nog steeds zijn schaduw over de gasmarkt.
Gas blijft, ondanks dat er wat zachter weer in de berichten staat, flink aan de prijs. Op de TTF hikte de koers tegen de €50 per MWh aan. Op de Amerikaanse beurs deed gas vooral gisteren een stap terug. De koers zakte met 6% van net boven de $4 naar $3,68 per MMBtu.
Een relatief lage vulgraad zorgt voor een bodem in de Europese gasmarkt. De stand is dat de gasopslagen voor 56% gevuld zijn per afgelopen zaterdag, zo laten de cijfers de koepelorganisatie voor de gasbedrijven zien. Nederland zit onder het Europese gemiddelde met een vulgraad van 41%.
Russisch gas
De aanvoer van gas uit Rusland blijft een heet hangijzer voor de EU. Gisteren (maandag 27 januari) bereikte de Europese Raad een akkoord over het verlengen van de sancties tegen Rusland. Europese ambtenaren waarschuwde dat het niet halen van de deadline van 31 januari grote gevolgen zou hebben voor bijvoorbeeld de bevroren Russische tegoeden. Hongarije en Slowakije zijn minder kritisch op Rusland dan de meeste andere EU-lidstaten. Vooral de Hongaarse premier Orban maakte er nogal een punt van dat er sinds 1 januari geen Russische gas meer via Oekraïne wordt geleverd. De twee landen ontvingen de afgelopen jaren nog steeds forse volumes gas uit Rusland. Alternatieven zijn er wel, maar daar hangt een prijs aan.
Voor het wegvallen van het Russische gas lijkt een oplossing gevonden, zo maakte de Oekraïense president Zelenski afgelopen weekend bekend. In plaats Russisch gas (en het geld dat dat oplevert voor de Russische staatskas) zegt Zelenski met gas uit Azerbeidzjan aan de slag willen. Volgens Zelenski heeft Azerbeidzjan een grote exportcapaciteit van 25 miljard kuub. Dat gas zou via de Oekraïense infrastructuur richting de EU gedistribueerd kunnen worden volgens de Oekraïense president. Verschillende experts hebben overigens wel hun bedenkingen bij de plannen voor het gas uit Azerbeidzjan. De transportcapaciteit zou weleens wat te optimistisch ingeschat kunnen zijn.
Elektriciteit deed deze week een stap terug. Echt goedkoop wil stroom overigens nog niet worden. De Epex spot day ahead sloot gisteren op €89,18 per MWh. Daarmee is Nederland niet de duurste in Europa. Die eer viel gisteren te beurt aan Oostenrijk met €122,87 per MWh. De goedkoopste stroom is te vinden in Frankrijk met €30,53 per MWh.
Dat de prijs voor elektriciteit daalde, hangt volgens experts samen met betere opbrengsten van zonnepanelen en windturbines. Alles bij elkaar kwam ongeveer een derde van de vorige week uit hernieuwbare bronnen met een kwart uit zon en wind. Er hoefde daardoor minder duur gas bijgestookt te worden.
Infrastructuur
Kennis- en innovatiecentrum ElaadNL verwacht dat in 2050 bijna alle vrachtwagens en bestelwagens elektrisch zijn. Volgens de onderzoekers zijn marktpartijen overtuigd van de voordelen van elektrische voertuigen met accu's vooral vanwege de lagere kosten op termijn. Nu is nog maar 3% van de bestelwagens en minder de 1% van de vrachtwagens elektrisch. De oplaadinfrastructuur op orde krijgen gaat nog wel een hele uitdaging worden volgens ElaadNL. Het instituut verwacht dat 75% van de laadvraag terecht zal komen op bedrijventerreinen.
De directeur van Fortescue Energy, een dochteronderneming van het Australische mijnbouwbedrijf Fortescue, is minder overtuigd van groene waterstof als alternatief voor fossiele brandstoffen. "De groene waterstof en ammoniak sector is niet waar we dachten dat het zou zijn", vertelde Mark Hutchinson aan Reuters tussen de bedrijven door op de bijeenkomst van het World Economic Forum in Davos. De vraag is niet zoals verwacht maar Hutchinson hoopt dat de komende jaren de vraag naar groene waterstof aantrekt. Daarvoor zal groene waterstof en ammoniak die wordt gemaakt met electrolyzers die werken op groene stroom net zo duur worden als grijze waterstof die met aardgas wordt gemaakt. "Als je wacht tot iemand extra betaalt, omdat het groen is, vergeet het dan maar. Uiteindelijk doen de economische wetten hun werk."