Analyse Politiek
Boeren betalen het gelag bij een handelsoorlog
Wordt het Trump of Harris? Niet alleen Amerika is in de ban van die vraag. Stemmers op het platteland zouden weleens de doorslag kunnen geven en worden zeker niet voorbij gelopen door de presidentskandidaten. De over het algemeen wat behoudender ingestelde plattelandsbevolking is traditioneel meer op de hand van de republikeinen. Twee grote telersorganisaties maken zich echter zorgen over de economische plannen van Trump.
Marktbescherming en importheffingen zijn een belangrijk thema geweest in deze verkiezingscampagne in de VS. Vooral China moet het ontgelden bij Trump. Hij wil een heffing van 60% op goederen uit China en ten minste 10% op goederen uit andere landen. Landen die handel drijven met Amerika zullen dat niet over hun kant laten gaan en met tegenmaatregelen komen. Een nieuwe en hardere handelsoorlog dan in 2018 en 2019 (de eerste termijn van Trump) ligt op loer, aldus economen. De rekening daarvan kan weleens bij de Amerikaanse boer komen te liggen, zo waarschuwen de Amerikaanse bond van maïstelers (NCGA) en de bond van de sojasector (ASA).
Prijsdaling tot 10%
De ASA en NCGA hebben doorgerekend wat het zou betekenen als China als tegenreactie op een Amerikaanse importheffing met een heffing van 60% op Amerikaanse maïs en soja komt. Ten opzichte van de huidige situatie zou de export van soja vanuit de VS naar China met ruim 50% terug kunnen lopen en zou er tot bijna 90% minder maïs geëxporteerd worden. Dat blijft niet zonder gevolgen voor de prijzen van deze gewassen in de VS. Voor soja verwachten de belangenorganisaties een daling van $1 per bushel (soja staat nu rond de $10 per bushel). Dat is een flinke klap voor de Amerikaanse boeren die de laatste twee jaar de grootste daling van inkomen doormaken sinds de jaren zeventig. De plattelandseconomie loopt alleen al door een heffing op maïs en soja ruim $7 miljard per jaar mis volgens de organisaties.
China heeft echter wel soja en maïs nodig maar zal, zo vrezen de bonden, zich daarvoor wenden tot Zuid-Amerika. Vooral Brazilië gaat daarvan profiteren. Daar is ruimte om in areaal te groeien en door hogere prijzen door extra vraag uit China hebben telers ook de middelen daarin te investeren.
Als Trump alle plannen voor importheffing daadwerkelijk door zou voeren, zou de gemiddelde heffing op 17,7% uitkomen, heeft de conservatieve Tax Foundation becijferd. Dat het hoogste tarief sinds 1934. De Tax Foundation trekt dan ook de parallel met de Smoot-Hawley Tariff Act van 1930. Toen werden ook importheffingen ingesteld om de eigen markt te beschermen. De wereldhandel klapte door de beschermende maatregelen in elkaar en verergerde zo de grote crisis van de jaren dertig.