Opinie Wouter Baan
Rode diesel kers op de taart, maar bal ligt bij Brussel
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen was bestaanszekerheid het grote thema. Daarom is het goed dat de nieuw gesmede coalitie de naam voedselzekerheid toevoegt aan het landbouwdepartement en ook een ode brengt aan de visserij. Dit is meer dan enkel symboolpolitiek van het nieuwe kabinet dat een lans zegt te willen breken voor de landbouwsector, maar daarvoor wel sterk afhankelijk is van Europa.
Nog niet zo lang geleden had landbouw geen eigen departement meer en nu heeft het er alle schijn van dat de meest boerengezinde partij van Nederland de nieuwe landbouwminister mag gaan leveren. Wat dat aangaat kan het snel gaan, ondanks dat de landbouwsector vaak nog steeds denkt dat zijn invloed in Den Haag gering is. Net als over de nieuwe premier is het speculeren al druk begonnen wie dit ambt straks gaat bekleden. Een buitengewoon pittige job, vooral om ook in Brussel de panelen aan het bewegen te krijgen rondom stikstof en derogatie.
Rode diesel
De landbouwparagraaf van het regeerakkoord ademt BBB-standpunten, zo kun je stellen. Opvallend is dat niet alleen de focus komt te liggen op de grote thema's, maar dat ook iets tastbaars als rode diesel een comeback gaat maken. Binnen de gelederen van andere partijen was er waarschijnlijk niemand opgekomen om dit te herintroduceren, maar in het collectief geheugen van de partij van Caroline Van der Plas stond nog gegrift dat dit in 2013 als bezuinigingsmaatregel was afgepakt. Een praktische maatregel die het verdienmodel van de boer ten goede komt, zonder dat voedsel duurder wordt. Wel moeten boeren nog even geduld hebben, want de herintroductie is pas in 2027. Boeren in Duitsland zijn waarschijnlijk maar wat jaloers. Begin dit jaar was de afschaffing van het belastingvoordeel op landbouwdiesel daar immers nog de aanleiding voor grote boerenprotesten.
Brusselse bereidwilligheid
Maar met rode diesel alleen komt de nieuwe coalitie er niet en bovendien is haast geboden. Voor de korte termijn is het zaak om voor de veehouderij een oplossing te vinden voor de mestcrisis. Daarnaast speelt natuurlijk het omstreden stikstofbeleid waar de nieuwe coalitie totaal andere opvattingen op heeft, ondanks dat de VVD opnieuw gaat meeregeren. Op deze dossiers is het nieuwe kabinet sterk afhankelijk van Brusselse bereidwilligheid die tot nu toe beperkt lijkt. Maar misschien verandert dit als daar de zetelverdeling binnenkort anders wordt na Europese politieke verkiezingen die volgende maand worden gehouden. Voorlopig moeten boeren het nog doen met strijdbare leuzen dat het nieuwe kabinet 'alles op alles' wil gaan zetten om oplossingen te vinden voor deze ogenschijnlijk taaie problemen.
In elk geval zal de nieuwe regering het over een andere boeg gaan gooien, vergeleken met het beleid van de afgelopen decennia. Een zakenkabinet met een premier zonder mandaat van de kiezer, en met stuk voor stuk vrijgevochten partijleiders die in de Kamer gaan plaatsnemen. Misschien wordt dit wel de perfecte uitvoering van de nieuwe bestuurscultuur, al kun je tegelijkertijd ook vrezen dat deze bonte verzameling met drie van de vier onervaren regeerpartijen binnen de kortste keren met elkaar overhoop liggen.
Erkenning
Dan nog even over de nieuwe naam: het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit wordt omgedoopt in Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. What's in a name?, zeggen de Britten, maar de nieuwe naam is meer dan alleen symboolpolitiek. Het is een erkenning voor de vaak vergeten visserijsector in ons land. Het onderstreept tevens dat voedselzekerheid niet vanzelfsprekend is en dus vraagt om beleid.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.